Specijalno državno tužilaštvo istražuje nekoliko spornih dokumenata iz poslovanja “Montenegro airlinesa” iz perioda 2014. do 2016. godine, a jedan dio se odnosi na konsultantske ugovore vrijedne 300 hiljada eura sa firmom “MD Solutions” Mlađana Dinkića.
Da je Dinkić angažovan kao konsultant, “Vijestima” je juče potvrdila tadašnja predsjednica odbora direktora državne aviokompanije Daliborka Pejović.
Kazala je da je sigurno sve bilo zakonito, da je angažovan za uspostavljanje saradnje sa “Air Serbia”, kao i da se ne sjeća kolika je suma bila u pitanju ali da je sigurno niža od 300 hiljada eura.
Prema informacijama “Vijesti”, ugovor se odnosi na posredovanje za sklapanje “code share” sa aviokompanijama “Air Serbia” i “Etihad”. “Code share” ugovor označava saradnju između aviokompanija kada jedna moža da prodaje karte na letu druge kompanije, i uobičajan je u komercijalnom vazduhoplovstvu.
Tužilaštvo trenutno utvrđuje koliko je tačno novca isplaćeno Dinkićevoj firmi od ugovorenog iznosa od 300 hiljada eura i po kom osnovu, a angažovani su i vještaci.
”Vijesti” su pitanja o ovom slučaju poslala i na mejl firme “MD Solutions”, kao i druge Dinkićeve firme “MD2”, ali nisu dobile odgovor. On nije odgovarao ni na poruke poslate na njegov telefonski broj.
Konsultant nije bio potreban
U ovom slučaju je sporno što je to jedini takav ugovor za koji je kompanija angažovala i platila konsultanta. Ostalih desetak sličnih ugovora pripremali su zaposleni u “Montenegro airlinesu” u okviru redovnih radnih obaveza.
Tada je ova aviokompanija poslovala sa godišnjim gubicima od oko deset miliona eura, a za funkcionisanje je primala novac iz državnog budžeta.
”Vijesti” odgovore nisu dobili ni iz Specijalnog državnog tužilaštva.
Odluku da se angažuje Dinkićeva firma donio je tadašnji odbor direktora kojim je predsjedavala Pejović, bez raspisivanja javnog tendera.
Naknadno potpisani ugovor o konsultantskim uslugama sa firmom “MD Solutions” predviđao je da će Dinkićeva firma omogućiti “Montenegro airlinesu” da u roku od četiri mjeseca sa “Etihadom” potpiše sporazum o strateškoj komercijalnoj saradnji, koji bi obuhvatao “code share”, ali i ugovor o upravljanju. Ugovor o “code share” potpisan je godinu i po nakon toga, a preostali dio komercijalne saradnje i upravljanja nije ostvaren.
Specijalno državno tužilaštvo, prema informacijama “Vijesti”, izviđaj o ugovorima između državne aviokompanije i Dinkića izviđalo je i 2016. godine, ali istragu nije nastavljalo.
Tužilaštvo sumnja da su usluge Dinkićeve firme bile nepotrebne i da je sporno da li su one uopšte i obavljene, kao i da je time nanijeta finansijska šteta nacionalnoj aviokompaniji. Sumnjiva je druga veza između Daliborke Pejović i Dinkića, odnosno da je novcem državne aviokompanije plaćena usluga koju je Dinkić napravio DPS-u tokom izborne kampanje na Cetinju 2013. godine.
Veza sa izborima na Cetinju
Pejović je za predsjednicu odbora direktora izabrana u junu 2013. godine, i na toj funkciji je ostala do kraja 2016. godine nakon čega je postala poslanica DPS-a. Za koordinatora DPS-a za Cetinje izabrana je u oktobru 2013. godine a lokalni izbori u tom gradu su bili 16. novembra 2013. godine.
Dinkić je sedam dana pred izbore, 8. novembra, boravio na Cetinju gdje je predstavio biznis plan koji je predviđao ponovno pokretanje proizvodnje u cetinjskom “Obodu” i otvaranje stotine radnih mjesta, navodno pod okriljem slovenačkog “Gorenja”, što je DPS koristio u svojoj kampanji. Kako su mediji tada prenosili, Dinkić je sa tadašnjim gradonačelnikom Aleksandrom Bogdanovićem i članom uprave “Gorenja” Brankom Apatom na Cetinju razgovarao o pokretanju bivše fabrike frižidera a obišli su gornji kompleks “Oboda” gdje su “sagledali trenutno stanje i mogućnosti za otvaranje kapaciteta”, a i “upoznali su se i sa projektom Marina Abramović Community Center Obod Cetinje”.
Ništa od ovih projekata nije zaživjelo, kao ni druge predizborne investicije sa “Obodom” poput fabrike čokolade i pogona za proizvodnju ulja od kanabisa.
Pejović je juče kazala da ona ni DPS nisu ništa imali sa tadašnjom posjetom Dinkića Cetinju i da je ona vjerovatno dogovarana preko kabineta gradonačelnika. Odbacila je sumnje da su novcem aviokompanije plaćane bilo kakve druge usluge Dinkića, osim onih koje je uradio za “Montenegro airlines”, kao i da o svemu tome treba da postoji dokumentacija u stečajnoj upravi kompanije.
Tada počeo sunovrat aviokompanije
U periodu od 2013. do 2016. godine “Montenegro airlines” je ostvario gubitke od 37 miliona eura, i pored pomoći države. U 2013. gubitak je iznosio 5,1 milion, u 2014. 9,5 miliona, u 2015. 10,3 miliona, a u 2016. godini je minus iznosio 11,4 miliona eura.
I u narednim godinama nastavljeno je negativno poslovanje nacionalne aviokompanije, zbog čega je 2019. pokrenut novi program državne pomoći od 155 miliona eura. Dio te pomoći je uplaćivan do septembra 2020. godine kada je Agencija za zaštitu konkurencije donijela zaključak da su i prethodne pomoći ovoj kompaniji bile nezakonite, zabranila dalje pomoći i zahtijevala od Vlade da pokrene procedure povrata ranije uplaćene nezakonite pomoći.
Iz Vlade je krajem decembra saopšteno da više ne može pomagati “Montenegro airlinesu”, jer bi kršila domaće zakone i obaveze iz pretpristupnog sporazuma sa Evropskom unijom. Već narednog dana uprava kompanije je prekinula sa letovima.
Državni avioprevoznik je u aprilu 2021. godine otišao u stečaj, sa ukupnim dugovima od oko 170 miliona eura.
Bonus video: