"Poštanski sistem funkcioniše zahvaljujući šalterskim službenicima i poštarima-dostavljačima koji su stalno zaposleni"

Pošta Crne Gore reagovala je na tekst "Pošta u štrajku ali rade ugovorci", objavljen na portalu Vijesti.

Reagovanje objavljujemo integralno

Navodi da Pošta Crne Gore, u danima kada određeni broj zaposlenih štrajkuje, funkcioniše isključivo zahvaljujući zaposlenima koji su angažovani preko agencije za posredovanje u zapošljavanju nije tačan. Poštanski sistem funkcioniše prije svega zahvaljujući šalterskim službenicima i poštarima-dostavljačima koji su stalno zaposleni i koji svojim znanjem i odgovornim odnosom i ovog puta omogućavaju funkcionisanje sistema.

Važno je naglasiti da Pošta Crne Gore nije odgovorna zbog nepostojanja akta o minimumu procesa rada, te samim tim nijesu tačni navodi da Kompanija kasni osam godina sa donošenjem ovog akta. Prema Zakonu o štrajku, u djelatnostima od javnog interesa, kakav je poštanski saobraćaj, akt o minimumu procesa rada utvrđuju sporazumno nadležni organ državne uprave, reprezentativnog udruženja poslodavca i reprezentativnog sindikata.

Uprava Pošte juče nije saopštila da je štrajk nelegalan već je prenijela navode Inspekcije rada koja je jasno ukazala da, prije donošenja akta o minimumu procesa rada, nijesu ispunjeni zakonski uslovi za početak štrajka.

Radi javnosti zbog pogrešne interpretacije propisa u predmetnom članku Pošta Crne Gore je u obavezi da reaguje i da precizira određene pojedinosti kako slijedi:

Kada je riječ o pravnom okviru koji uređuje oblast poštanskih usluga, odnosno poštanskog saobraćaja i štrajka u ovoj oblasti, neminovno se mora poći od odredaba Zakona o poštanskim uslugama („Sl. list CG“, br. 57/11, 55/16 i 55/18) i Zakona o štrajku („Sl. list CG“, broj 11/15).

U tom smislu članom 88a Zakonom o poštanskim uslugama je propisano da u obavljanju univerzalnih poštanskih usluga, univerzalni poštanski operator dužan je da u slučaju štrajka obezbijedi minimum procesa rada radi obezbjeđivanja opšteg interesa građana u korišćenju univerzalnih poštanskih usluga, u skladu sa zakonom kojim se uređuju uslovi i način organizovanja štrajka.

Dalje, članom 5 stav 1 Zakona o poštanskim uslugama utvrđen je javni interes, odnosno propisano je da je univerzalna poštanska usluga, usluga od javnog interesa za Crnu Goru. Zatim, članom 6 stav 2 istog zakona propisano je da univerzalna poštanska usluga obuhvata prijem, sortiranje, prenos i uručenje: 1) pismonosnih pošiljaka mase do 2 kg; 2) paketa mase do 10 kg; 3) sekograma mase do 7 kg bez naplate; 4) registrovanih (preporučenih i vrijednosnih) poštanskih pošiljki; 5) sudskih pisama i pisama u upravnom postupku.

Isto tako, članom 19 stav 1 tačka 4 Zakona o štrajku je propisano da su djelatnosti od javnog interesa djelatnosti utvrđene zakonom i djelatnosti čiji bi prekid rada zbog prirode posla mogao da ugrozi život i zdravlje ljudi ili opšti interes građana, i to poštanski saobraćaj (univerzalne poštanske usluge).

S tim u vezi, članom 22 stav 1 Zakona o štrajku propisano je da zaposleni koji obavljaju djelatnost iz čl. 18, 19, 20 i 21 ovog zakona mogu početi štrajk, ako se prethodno utvrdi minimum procesa rada, koji obezbjeđuje sigurnost ljudi i imovine ili je nezamjenljiv uslov života i rada građana, odnosno, kojim se štiti nacionalna bezbjednost kao i funkcionisanje organa vlasti, a stavom 2 istog člana da ukoliko se štrajk u djelatnostima iz čl. 18, 19, 20 i 21 ovog zakona organizuje u dijelu poslodavca, obaveza obezbjeđivanja minimuma procesa rada primjenjuje se samo na taj dio.

Prema tome, u konkretnom slučaju, uslov bez koga se ne može (conditio sine qua non) otpočeti štrajk u djelatnosti iz člana 19 stav 1 tačka 4 Zakona o štrajku jeste prethodno utvrđenje minimuma procesa rada, što u konkretnom slučaju nije učinjeno. Dakle, zakonodavac je u djelatnostima od javnog interesa otpočinjanje štrajka uslovio prethodnim utvrđenjem minimuma procesa rada, zbog čega je Jedinstveni sindikat stupanjem u strajk donošenjem postupio suprotno Zakonu o štrajku.

Shodno tome, članom 23 navedenog zakona propisano je:

„U djelatnostima iz čl. 18, 19, 20 i 21 ovog zakona akt o minimumu procesa rada utvrđuju sporazumno nadležni organ državne uprave, reprezentativnog udruženja poslodavaca i reprezentativnog sindikata, u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ukoliko se minimum procesa rada ne utvrdi u roku iz stava 1 ovog člana, nadležni organ državne uprave dužan je da o tome, bez odlaganja obavijesti Agenciju.

Direktor Agencije je dužan da u roku od 15 dana od dobijenog obavještenja iz stava 2 ovog člana obrazuje Arbitražno vijeće.

Arbitražno vijeće čini po jedan predstavnik strana u sporu i jedan član iz reda stručnjaka - eksperata iz oblasti za koju se utvrđuje minimum procesa rada.

Strane u sporu određuju svoje predstavnike kao članove Arbitražnog vijeća, a člana iz reda stručnjaka - eksperata predlaže nadležni organ državne uprave iz oblasti za koju se utvrđuje minimum procesa rada.

Odluku o obrazovanju Arbitražnog vijeća donosi direktor Agencije, na predlog upravnog odbora Agencije.

Način rada i odlučivanja Arbitražnog vijeća uređuje se aktom Agencije.

Arbitražno vijeće donosi odluku o minimumu procesa rada, u roku od 30 dana od dana obrazovanja.”

Shodno navedenom, iz citiranih odredaba člana 23 jasno proizilazi da poslodavac, odnosno Pošta Crne Gore, ne utvrđuje akt o minimumu procesa rada, već da se on utvrđuje na tripartitnoj osnovi na državnom nivou i to sporazumno čine nadležni organ državne uprave, reprezentativno udruženje poslodavaca i reprezentativni sindikat. Dakle, resorno nadležno Ministarstvo, koga Zakon o državnoj upravi prepoznaje kao organe državne uprave, reprezentativnog udruženja poslodavaca i reprezentativnog sindikata.

Dalje, zakonodavac je dao socijanim partnerima na državnom nivou rok od 90 dana za donošenje tog akta, a ukoliko to ne učine da će to učiniti Arbitražno vijeće koje obrazuje Agencija za mirno rješavanje radnih sporova na zahtjev tadašnjeg Ministarstva ekonomije, a sada Ministarstva ekonomskog razvoja i turizma.

Dakle, da ponovimo iz citiranih zakonskih odredaba možemo definisati dvije ključne odrednice koje je zakonodavac predvidio i to: utvrđivanje akta o minimumu procesa rada u djelatnostima od javnog interesa i obezbjeđenje minimuma procesa rada u skladu sa aktom o minimumu procesa rada.

Prva pravna aktivnost koja se odnosi na utvrđenje akta o minimumu procesa rada zakonodavac je povjerio da sporazumno utvrde nadležni organ državne uprave, reprezentativno udruženje poslodavaca i reprezentativni sindikat, a ukoliko se to ne učini na tripartitnom osnovu sporazumno u roku od 90 dana, zakonodavac predviđa da taj akt utvrđuje Arbitražno vijeće koje obrazuje Agencija za mirno rješavanje radnih sporova.

Sahodno tome, drugu pravnu aktivnost zakonodavac je povjerio privrednom subjektu koji obavlja djelatnost od javnog interesa i ona se ogleda u obavezi da on obezbijedi izvršenje akta o minimumu procesa rada koji je utvrđen u postupku iz člana 23 Zakona o štrajku.

Prema tome, Pošti Crne Gore i ovom rukovodstvu ne može se pripisati odgovornost za pasivnost nadležnih državnih organa, čija obaveza datira još od 2015. godine, za utvrđivanje akta u minimumu procesa rada u oblasti poštanskog saobraćaja, već je to odgovornost države, a nakon donošenja tog akta obaveza je poslodavca da obezbijedi izvršenje akta o minimuma procesa rada.

Radi javnosti naglašavamo da Pošta Crne Gore nije državni organ, već privredni subjekat sa svojstvom pravnog lica. Isto tako, radi javnosti, ali i naših zaposlenih, naglašavamo da Pošta Crne Gore nije budžetstka jedinica, već se finansira isključivo iz sopstvenih prihoda, što se jasno može prepoznati uvidom u Zakon o budžetu Crne Gore. Zbog toga Pošta Crne Gore mora voditi računa o svojoj održivosti, a paušalne i neutemeljene izjave koje se pojavlju u vezi sa poslovanjem Pošte Crne Gore, nećemo za sada komentarisati.

Konačno, preciznosti radi, ističemo da trenutno u menadžmentu zaposlenih ima 75, dok je onih sa najvećim koeficijentom 9.00 svega 10 zaposlenih, a ne kako to tvrdi Jedinstveni sindikat da se radi o broju od 250 zaposlenih, pa javnosti ostavljamo da cijeni kredibilitet onih koji iznose paušalne i neprovjerene informacije radi uzbunjivanja javnosti.