Izmjenama i dopunama Zakona o platnom prometu, koji stupa na snagu od nedjelje, obezbijeđeno je da pružanje platnih usluga u Crnoj Gori bude uređeno kao u državama članicama Evropske unije (EU), saopšteno je iz Centralne banke (CBCG).
To će, kako je objašnjeno, omogućiti korišćenje platnih usluga u Crnoj Gori u skladu sa najvišim evropskim standardima i uslovima sigurnosti.
“Naime, izmjenama i dopunama Zakona o platnom prometu, usaglašen je sa Direktivom EU o platnim sistemima PSD2, čiji je glavni cilj da podstakne inovacije i podrži pojačanu konkurenciju i transparentnost u oblasti pružanja platnih usluga. Nakon temeljnih i opsežnih priprema u CBCG, Savjet CBCG je u martu 2020. godine usvojio radnu verziju Nacrta izmjena i dopuna Zakona o platnom prometu, dok je zakon usvojen u Skupštini u septembru prošle godine, sa stupanjem na snagu u nedjelju”, navodi se u saopštenju.
Novi zakon, između ostalog, dovodi i uređuje dvije nove platne usluge, i to usluge pružanja informacija o računu za plaćanje, i usluge iniciranja plaćanja. Usluge pružanja informacija o računu za plaćanje korisniku platnih usluga omogućava da u svakom trenutku ima cjelovit pregled svog finansijskog stanja, sa svih računa za plaćanje koje posjeduje.
“Sa druge strane, uslugama iniciranja plaćanja, pruža se pouzdana informacija da je plaćanje inicirano, odnosno trgovcima se dostavlja informacija da je proces plaćanja započet i da oni robu ili uslugu mogu isporučiti iako novac još nije na njihovom računu”, navodi se u saopštenju.
Takve usluge trgovcima i potrošačima nude finasijski povoljnija rješenja, omogućava se dalji razvoj inovativnog mobilnog i internetskog platnog prometa, kao i kupovina preko interneta i u situacijama kada potrošač nema platnu karticu.
“Donošenjem zakona omogućava se uvođenje novih pružalaca platnih usluga, podstiče se konkurentnost na tržištu platnih usluga, čime su stvoreni preduslovi za snižavanje cijena platnih usluga”, rekli su iz CBCG.
Takođe, novim zakonom se obezbjeđuje veća sigurnost za elektronska plaćanja i za pružaoce platnih usluga, unapređuju pravila o zaštiti potrošača kao korisnika platnih usluga, pri čemu se zadržavaju do sada dostignuti visoki standardi i dobra rješenja iz važećeg regulatornog okvira.
“Predloženi zakon omogućava da potrošači budu bolje zaštićeni kada iznos plaćanja nije unaprijed poznat, poput hotelskih ili rentakar rezervacija, jer se potrošaču smiju rezervisati novčana sredstva na računu za plaćanje samo ako je on dao saglasnost za tačan iznos sredstava koje treba rezervisati. Takođe, predloženim zakonom se sa 150 na 50 EUR smanjuje odgovornost potrošača za neautorizovane platne transakcije u slučaju izgubljenog ili ukradenog platnog instrumenta – platne kartice, telefona sa aplikacijom za plaćanje”, kazali su iz banke.
Uvodi se i, kako su precizirali, rok za odgovor na prigovor potrošača, a skraćuje se i rok za otkazivanje ugovora sa pružaocem platnih usluga sa 12 na šest mjeseci, bez naknade.
“Sa ciljem efikasnog sprovođenja novih zakonskih rješenja iz svoje nadležnosti, CBCG je donijela niz značajnih podzakonskih akata, usklađenih sa relevantnim propisima Evropske komisije i Evropske centralne banke”, dodaje se u saopštenju.
Između ostalog, posebno je značajan podzakonski akt kojim se utvrđuju sigurnosni zahtjevi koje treba da ispune pružaoci platnih usluga za obezbjeđivanje pouzdane provjere autentičnosti klijenta i zajedničke i sigurne otvorene standarde komunikacije.
“Ovim se postiže obezbjeđivanje odgovarajućeg nivoa sigurnosti korisnika i pružalaca platnih usluga, usvajanje efikasnih i na riziku zasnovanih zahtjeva, obezbjeđivanje zaštite novčanih sredstava i ličnih podataka korisnika platnih usluga, obezbjeđivanje i održavanje fer tržišne konkurencije između pružalaca platnih usluga, obezbjeđivanje tehnološke i neutralnosti poslovnog modela, omogućavanje sredstava plaćanja koja su prilagođena korisniku, pristupačna i inovativna”, precizirali su iz CBCG.
Jedna od značajnih novina je da će CBCG, između ostalog, implementirati sistem koji će omogućiti svakodnevno praćenje informacija o blokadi transakcionih računa izvršnih dužnika, odnosno preduzeća i preduzetnika, sa ciljem povećanja transparentnosti i pristupa informacija za javnost.
“Ovakva inicijativa odgovara potrebama savremenog poslovnog okruženja i doprinosi transparentnosti, posebno u podršci poslovnim subjektima koji svoje obaveze izvršavaju savjesno i odgovorno”, dodaje se u saopštenju.
Do sada podaci o izvršnim dužnicima objavljivani jednom mjesečno, prvog radnog dana po isteku mjeseca, sa presjekom stanja na posljednji dan u mjesecu.
“Takođe, primjenom ovog zakona broj transakcionog računa i ostali podaci iz Centralnog registra transakcionih računa, a koji se odnose na preduzeća i preduzetnike, biće javno dostupni na internet stranici Centralne banke”, navodi se u saopštenju.
Primjenom novog zakona, unaprijeđen je regulatorni okvir iz oblasti platnog prometa, što će pozitivno uticati na pristupne pregovore Crne Gore ka EU, za Poglavlje 4 - Sloboda kretanja kapitala.
“U posljednjem izvještaju Evropske komisije za Crnu Goru za prošlu godinu, prepoznate su i pozitivno ocijenjene aktivnosti koje je CBCG inicirala i realizovala u pravcu očuvanja finansijske stabilnosti, kao i usklađivanja domaćeg regulatornog okvira sa EU direktivama”, zaključuje se u saopštenju.
Bonus video:
