Vlada premijera Dritana Abazovića, odnosno, potrošačke jedinice koje čine ministarstva, uprave i drugi državni organi dobili su negativno mišljenje od Državne revizorske institucije (DRI) za trošenje novca iz državne kase u prošloj godini, jer je utvrđeno da nijesu poslovanje uskladili sa svim zakonskim propisima.
Ovo je epilog revizije pravilnosti predloga zakona o završnom računu budžeta za prošlu godinu za koji je Ministarstvo finansija dobilo pozitivno mišljenje (finansijska revizija), jer je utvrđeno da je ovaj predlog zakona sastavljen i prezentovan na fer i objektivan način u skladu sa važećim okvirima finansijskog izvještavanja.
“Vijestima” su ove informacije potvrđene u vrhu menadžmenta DRI, koja je za ponedjeljak najavila da će prezentovati detalje o tome kako su potrošačke jedinice prošle godine trošile novac.
“Ovo će biti treće uzastopno negativno mišljenje na reviziju pravilnosti završnog računa budžeta od 30. avgusta 2020. godine, iako se nepravilnosti u završnom računu ponavljaju godinama unazad, nikada nije dato negativno mišljenje, već uslovno mišljenje. Prvi put je dato negativno mišljenje Vladi Duška Markovića na reviziju pravilnosti nakon što je DPS i formalno izgubio vlast krajem avgusta 2020. godine, pa onda i vladi Zdravka Krivokapića i Abazovića. Godinama se ponavljaju ocjene da se sklapaju ugovori o dopunskom radu suprotno zakonu o radu, da nema precizne evidencije završnog računa, da se ne uplaćuju doprinosi po osnovu nezapošljavanja invalidnih osoba, da se sklapaju ugovori o djelu za sistematizovana radna mjesta, da nema evidencije državne imovine, da se krši zakon o unutrašnjim kontrolama u javnom sektoru, da se krši zakon o javnim nabavkama u tenderskim postupcima, da se isplaćuje novac bez mišljenja Agencije da li je to u skladu sa zakonom o državnoj pomoći, da se produžavaju v.d. mandati...”, navodi izvor “Vijesti” iz DRI.
Senatom DRI trenutno rukovodi Nikola Kovačević koji je bio nekadašnji visoki funkcioner Demokratske partije socijalista (DPS). U Senatu DRI su još Milan Dabović, koji slovi za bliskog DPS-u, dugogodišnji poslanik ove partije i akter afere “Snimak” Zoran Jelić i Branislav Radulović koji je na to mjesto došao iz kabineta nekadašnjeg predsjednika Skupštine Ranka Krivokapića (SDP). Peto mjesto u Senatu DRI je upražnjeno. DRI nema predsjednika Senata jer je Daboviću istekao mandat pa je tu poziciju, po zakonu, preuzeo Kovačević kao najstariji dok poslanici ne popune to radno mjesto.
DRI je prošle godine, uoči podgoričkih lokalnih izbora dala duplo negativno mišljenje (i na reviziju pravilnosti i na finansijsku reviziju). Tada je reagovao bivši ministar finansija i aktuelni kandidat za predsjednika Vlade Milojko Spajić koji je DRI optužio da je “DPS institucija”.
“Naš ‘nezavisni’ revizor Zoran Jelić je poznat po aferi jedan čovjek četiri glasa”, poručio je Spajić.
Detalji ovogodišnje revizije
Izvor “Vijesti” navodi da je revizijom utvrđeno da je i dalje nesređen završni poreski račun Uprave prihoda i carina (UPC) zbog čega nema precizne evidencije poreskog duga, da Fond PIO, Ministarstvo kapitalnih investicija (MKI) i Uprava za katastar i državnu imovinu nijesu uplaćivali posebni doprinos za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje lica sa invaliditetom što je suprotno zakonu, da su potrošačke jedinice suprotno Zakonu o radu zaključivale ugovore o dopunskom radu koji ne sadrži sve elemente definisane zakonom o radu i da revizorima nije dostavljena evidencija o prisutnosti na poslu, niti izvještaji o tom dopunskom radu.
“MKI je donijelo je odluku o prekovremenom radu o čemu nijesu obavijestili inspekciju rada. Ministarstvo ekologije ne posjeduju izvještaje ili dokaz o obavljenom poslu od strane članova komisije, radnih grupa i timova, što nije u skladu sa upustvom o radu državnog trezora. Ministarstva turizma i finansija pri isplati naknada za konsultantske usluge nijesu obezbijedila dokaze kojima se potvrđuje da je osoba završila posao za koji je angažovana, da su ugovori o djelu sklapani na duže od šest mjeseci kod Ministarstva finansija, Uprave za katastar i Uprave carina za sitematizovana radna mjesta koja je trebalo popuniti. Uprava za kapitalne projekte je lani po osnovu ugovora o djelu angažovala 23 osobe i isplatila skoro 74 hiiljade eura, od čega je 16 ugovora za poslove iz redovne nadležnosti.
Podaci Ministarstva finansija pokazuju da je broj osoba za koji su obračunate zarade u 2022. za 5,37 odsto (2.277 osoba) veći nego 2019. godine. Treba napomenuti da Ministarstvo finansija nije nadležno za obračun zarada za prosvjetu, zdravstvo, MUP, Fond za zdravstveno osiguranje, CANU i Regionalni centar”, pojasnio je izvor “Vijesti”.
On dalje navodi da Ministarstvo kulture nije postupalo u skladu sa odredbama ugovora o sufinansiranju vjerskih zajednica u pogledu dostavljanja izvještaja o završenim fazama projekta, Ministarstvo prosvjete u postupku revizije nije prezentovalo dokumentaciju kojom se potvrđuje namjensko korišćenje novca odobrenog za finansiranje vjerskih škola, Ministarstvo pravde nije kontrolisalo namjensko korišćenje transfera (610.000 eura) što nije u skladu sa Zakonom o slobodi vjeroispovijesti ili uvjerenja i pravnom položaju vjerskih zajednica, nabavka vozila na lizing za potrebe MUP-a (Uprava policije) bila je suprotna Zakonu o javnim nabavkama.
“Utvrđeno je da Ministarstvo zdravlja i poljoprivrede isplatilo 2,15 miliona privrednim društvima bez prethodno pribavljenog mišljenja Agencije za kontrolu državne pomoći.
Ministarstva kulture i sporta i Uprava za imovinu nijesu u zakonskom roku dostavile popis imovine nad pokretnim i nepokretnim stvarima, popisne liste za imovinu ministarstava rada, turizma i Uprave za imovnu ne odgovaraju obrascu za to predviđenom. Uprava za katastar dužna je da izvrši procjenu državne imovine kako bi se utvrdilo tačno stanje državne imovine. Revizijom je utvrđeno da Ministarstvo finansija i Uprava za katastar nijesu stavili u funkciju softver za vođenje jedinstvene evidencije i registra nepokretnosti.
Izvor “Vijesti” ukazuje da je DRI još 2010. utvrdila da nema registra državne imovine i da godinama to pitanje revizori nijesu otvarali sve do smjene vlasti u avgustvu 2020. godine, te da je za vrijeme vladavine DPS-a direktor Uprave za imovinu Blažo Šaranović nabavio pogrešni softver.
Revizijom je utvrđeno, navodi izvor “Vijesti”, da su u Upravi za inspekcijske poslove, Fondu PIO i Ministarstvu zdravlja imenovane osobe u v.d. mandatu više puta što je suprotno Zakonu o državnim službenicima i namještenicima.
“Utvrđeno je i da se po listu nepokretnosti prostor gdje su smještena ministarstva rada, ekonomije i kapitalnih investicija u vlasništvu Vektre Montenegro, pa se DRI tokom revizije nije mogao utvrditi koji organ vodi evidenciju tog poslovnog prostora zbog čega se DRI uzdržava od mišljenja po ovom pitanju.
Sporne avansne isplate
Revizija je pokazala, navodi izvor “Vijesti”, da je Uprava za saobraćaj avansno uplaćivala novac bez bankarskih garancija izvođačima radova, pa je za 8 projekata isplaćeno šest miliona eura što nije bilo predviđeno tenderima i zaključenim ugovorima, te da su se izvođači pozivali da im je ugrožena likvidnost.
“Za nove avanse uprava je potpisala avanse koji su bili suprotni Zakonu o javnim nabavkama koji propisuju u kojim slučajevima može doći do izmjene ugovora o javnoj nabavci. Revizijom je utvrđeno da su isplaćivali avanse na osnovu zahtjeva izvođača radova, ali se nije moglo utvrditi na osnovu čega im je bila ugrožena likvidnost, koji su bili kriterijumi za dodjelu avansa jer izvođači nijesu imali obavezu da dostave dokaz da im je ugrožena likvidnost i na osnovu kojih kriterijuma je utvrđena visina avansa”, navodi izvor “Vijesti”.
Na osnovu ugovora o prenosu novca i proslijeđenih privremenih situacija koje je Upravi za saobraćaj proslijedio Monteput plaćeno je, navodi izvor “Vijesti”, sedam miliona eura sa grupe kapitalni izdaci, što nije u skladu sa pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji računa za budžet države i opština.
“Po istom osnovu je MKI isplatilo Monteputu 2,8 miliona. Utvrđeno je i da je jedan aneks ugvora po zaključku Vlade potpisao službenik Uprave za saobraćaj zašto nije imao ovlašćenja po sistematizaciji, te da je to morao da uradi MKI koje je u ime države zaključilo ugovor. Aneksom su radovi uvećani za 21,57 miliona”, navodi izvor “Vijesti”.
Opštine imaju različite izvještaje o dugu
Izvor “Vijesti” iz DRi navodi da je revizijom utvrđeno da Ministarstvo finansija u izvještaj o javnom dugu nije uključilo i dug opština prema tom resoru koji se odnosi na transferne zajmove. Taj dug je 62 miliona, od čega je dospjelo a neizmireno 23,2 miliona, dok je nedospjelo 38,7 miliona.
“Uvidom u portfolio dugova opština i dobijene podatke iz kreditnog registra Centralne banke utvrđeno je odstupanje podataka iz registra od podataka koje u portfoliju dugova evidentiraju opštine, a samim tim i na podatke o kojima izvještava Ministarstvo finansija”, navodi izvor “Vijesti”.
Bonus video: