Deset firmi koje gazduju sa 22 male hidroelektrane (mHE), od biznisa prodaje struje u prethodnim godinama, pa do kraja prošle godine, prikazalo je nagomilanu dobit od preko 21,5 miliona eura, saopštili su iz Akcije za socijalnu pravdu (ASP).
Iz ASP-a su naveli da je deset firmi do tih poslova došlo kroz šemu dodjele subvencija na teret crnogorskih potrošača.
Kako su kazali, evidencija obuhvata deset firmi koje su prve počele da se bave tim biznisom i ostvaruju pravo na subvencije u periodu još jednu godinu do narednih do osam godina.
„Među tim firmama prednjači beranska 'Hidroenergija Montenegro', koja gazduje sa osam mHE, a do kraja prošle godine je nagomilala dobiti oko devet miliona eura“, kaže se u saopštenju.
Navodi se da firma „Kronor“ ima dvije mHE, a prikazala je nagomilani keš od oko 3,6 miliona, dok konzorcijum „Small Hydro Power Plant Mojanska“ ima dvije mHE i već 2,9 miliona nagomilane dobiti, a „Igma Energy“ sa dvije mHE je prikazala nagomilani keš na 1,5 miliona.
„U isto vrijeme, ovih deset firmi generisalo je zaposlenost od 77 osoba, a prednjači 'Kronor' sa prikazanih 19 zaposlenih, što je neuobičajeno više u odnosu na ostale firme, koje prikazuju od četiri, pa do devet radno angažovanih“, navodi se u saopštenju.
Iz ASP-a su istakli da je realno je pretpostaviti da te evidencije obuhvataju i menadžere, to jest direktore.
„Biznis mHE razvila je svojevremeno vlada Demokratske partije socijalista, a do ovih poslova došli su uglavnom bliski vrhu te partije po političkom, rodbinskom, kumovskom-prijateljskom ključu“, kazali su iz ASP-a.
Oni su naveli da je biznis šema obuhvatala dodjelu koncesija za proizvodnju struje iz mHE na period od 27 do 30 godina, a koncesionar dobija pravo na subvencije u prvih 12 godina, koje plaćaju potrošači kroz račune na struju, a dio se izdvaja iz državne kase, što je za građane praktično isto.
Iz ASP-a su dodali da se, nakon 12 godina, u kojima mogu da ostvare pravo na subvencije, ili pređu na tržište (kada im je to povoljnije), cijena struje iz mHE plaća po tržišnim uslovima.
„U ovom času, firme 'Hidroenergija Montenegro' i 'BB Hidro' (polovina vlasništva Blažo Đukanović) ostvaruju prihode po tržišnim uslovima, na šta su prešle po naglom skoku cijene struje u prethodno vrijeme. Ostali koriste podsticaje, proizilazi iz onoga što prikazuje regulatorna agencija“, rekli su iz ASP-a.
Kako su kazali, prema zvaničnim podacima, 33 mHE su sagrađene po osnovu šeme podsticaja.
„Sagrađene su uglavnom na sjeveru, gdje mještani godinama ukazuju da su im mHE uništile rijeke“, istakli su iz ASP-a.
Oni su dodali da osim struje iz mHE subvencije se u ovom času plaćaju i za dvije velike vjetroelektrane (Možura i Krnovo), kao i više solarnih elektrana, koji su svi na računima za struju.
Iz ASP-a su kazali da je iz Ministarstva energetike i rudarstva nedavno javnu raspravu prošao veoma štetni Nacrt zakona o obnovljivim izvorima, koji pakuje nove subvencije potrošačima, koje će plaćati za proizvedenu električnu energiju iz raznih obnovljivih izvora, koji se šire zbog tehničkog razvoja.
„Pod plaštom ispunjavanja odgovarajućeg procenta proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora, sa čime Crna Gora nema problem, ministar energetike Saša Mujović očito pokušava da mnogim privatnim kompanijama (znanim i neznanim) na teret potrošača obezbijedi subvencije“, naveli su iz ASP-a.
Oni su rekli da, da je ministar energetike i rudarstva sklon da više podržava privatne biznise, nego interese građana, koje je dužan da štiti, pokazao i protekle sedmice tokom posjete Kombinatu aluminijuma Podgorica.
„Kada se javno založio da država pomogne ovu kompaniju, pri tome ni riječ ne rekavši o nizu kontroverzi i ozbiljnih sumnji u zloupotrebe, koje već duže godina pune medijske stupce o poslovima u vezi sa podgoričkom kompanijom“, dodali su iz ASP-a.
U saopštenju se ističe da se u posljednje vrijeme značajno u državi razvijaju i solarni paneli.
„A ASP je prije nekoliko dana navela da su u taj biznis ušli i bivši direktori Elektroprivrede Crne Gore, Crnogorskog elektrodistributivnog sistema i Crnogorskog elektroprenosnog sistema, povezani sa privatnim kompanijama, kojima su davali poslove dok su bili na čelu državnih kompanija“, navodi se u saopštenju.
Bonus video: