Lokacije na kojima je trebalo da počnu pripremni radovi na izgradnji novih hotela “Galeb” i “Jadran” i ovog ljeta služe kao parking prostori sa kojih investitori i zakupci ubiraju značajan novac.
Tako i novi investitori nastavljaju sa praksom prethodnih - probijanje rokova za početak radova i stavljanje novih hotela u funkciju, a imajući u vidu dinamiku usvajanja dodatnih planova i projekata i sumnjive finansijske mogućnosti jednog od njih, nije nemoguće da bi na dvije elitne lokacije u gradu i naredne sezone mogli biti parkinzi.
Parking je i na trećoj elitnoj lokaciji u gradu - “Velikoj skeli” ispod Starog grada, gdje su mještani i turisti umjesto parterno uređenog prostora vrijednog milion eura, i ovog ljeta dobili besplatna mjesta za automobile.
Iz Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom “Vijestima” su za početak ove sedmice najavili odgovore na pitanja kada bi trebalo da počnu radovi na izgradnji hotela “Galeb” i “Jadran”, da li su novi investitori već probili rokove i da li im je trebala saglasnost Morskog dobra za otvaranje parking prostora.
Radovi na izgradnji “Galeba”, uprkos optimističkim najavama, ne mogu početi prije jeseni naredne godine jer nije kompletirana dokumentacija, odnosno čeka se glavni projekat.
Investitori za “Jadran” za sada zvanično se ne oglašavaju, uprkos stvorenim pretpostavkama za pripremne radove što, prema ocjeni pojedinih visokih zvaničnika Ulcinja, budi sumnju u njihove finasijske i kadrovske potencijale.
“Izgleda da svaka vlast brižljivo bira svoje starteške investitore”, kaže za “Vijesti” poznati ulcinjski arhitekta Valon Buzuku koji je od 2011. do 2014. bio sekretar za urbanizam u ulcinjskoj Opštini.
On tvrdi da je Opština 2012. godine usvojila sva neophodna akta za početak radova na obje lokacije, ali da su tadašnji investitori imali druge planove.
Ističe da ni sadašnji investitori nijesu imali razloga da traže izmjenu urbanističko-tehničkih uslova, što je dovelo do odgađanja početka radova na “Galebu”, a mišljenja je da je poslije toliko vremena mučnog nadgornjavanja oko lokacije na poluostvru Suka, sada deplasirano graditi novi “Jadran”.
Obećani rokovi davno probijeni
Vlada je početkom juna 2022. godine utvrdila predlog ugovora o pristupanju investicionoj obavezi između HTP “Ulcinjska rivijera” i kotorske kompanije “Sunny Palace” koja treba da gradi hotel “Galeb”. Direktor kotorske kompanije Radoica Vuković “Vijestima” je nakon sezone 2022. godine, kazao da bi gradnja novog hotela “Galeb” sa pet zvjezdica mogla početi 2023. godine, a da bi se njegovo stavljanje u funkciju moglo očekivati četiri godine nakon toga - 2027.
Kotorani su prethodno od podgoričke kompanije “Rokšped” kupili atraktivno zemljište iznad poluostrva Suka u Ulcinju i preuzeli obavezu gradnje novog “Galeba”.
Vuković je tada kazao da će “Sunny palace”, iako je preuzela obavezu prethodnog vlasnika - kompanije “Rokšped”, prema državi - da investira više od 15 miliona eura, u izgradnju novog hotela uložiti višestruko više.
Međutim, kompanija je već sredinom 2023. zatražila promjenu urbanističko-tehničkih uslova na zahtjev potencijalnih hotelskih operatora, budući da je, kako su tada kazali, postojeće idejno rješenje prevaziđeno, pa je početak gradnje novog hotela iz resornog ministarstva najavljen za kraj ove godine.
U kotorskoj kompaniji, prije ove sezone, naveli su da će izrada glavnog projekta, nakon usvajanja urbanističkog, biti skraćena sa 18 na 12 mjeseci, te da bi radovi mogli da počnu 90 dana kasnije.To znači da u najboljem slučaju radovi mogu početi na jesen 2025. a hotel stavljen u funkciju 2029. godine
Uz to, prije ljeta su najavili da su na lokaciji budućeg hotela koja obuhvata i prostor kupališta i postojećih parkinga, planirani pripremni radovi u vidu istraživanja terena i izrade geomehaničkih elaborata, kao i uklanjanje postojećih objekata, da bi sve bilo spremno za početak radova kad se za to steknu formalno-pravni uslovi.
Kada je u pitanju “Jadran”, zaključenim aneksom ugovora iz aprila 2023. godine, stvoreni su uslovi za početak pripremnih radova, ali do danas gradnje nema. “Vijesti” nisu uspjele da stupe u kontakt sa investitorom kako bi se informisale o investiciji.
“Royal” je kupio je kompaniju “Star of Montenegro” početkom 2023. i preuzeo obavezu gradnje hotela visoke kategorije sa pratećim sadržajima. “Star of Montenegro” je od kraja 2008. godine imao ugovor sa Morskim dobrom o korišćenju državnog zemljišta.
Iz Vlade su u aprilu 2023. saopštili da je potpisan je aneks IV ugovora između Morskog dobra i kompanije “Royal” iz Prištine, čime je označeno da su se stvorili svi neophodni uslovi za valorizaciju lokaliteta nekadašnjeg hotela “Jadran” u Ulcinju i investiciju vrijednu više od 40 miliona eura.
Aneks su potpisali direktor Morskog dobra Mladen Mikijelj i vlasnik kompanije “Royal” iz Prištine Arber Krjeziu, a prisustvovali su i tadašnji premijer Dritan Abazović, tadašnja ministarka ekologije, prostornog planiranja i urbanizma Ana Novaković Đurović, tadašnji ministar finansija Aleksandar Damjanović, bivši predsjednik Opštine Ulcinj Omer Bajraktari...
Nezgodna pitanja otvara Nimanbegu
Iz Vlade su tada naveli da će potpisivanje aneksa IV ugovora omogućiti investitoru da uđe u pripremne radove za “izgradnju hotela koji će sa, u svjetskim okvirima prepoznatim brendom, biti jedan od najluksuznijih na crnogorskom primorju. Najljepši lokalitet u opštini Ulcinj, gdje je nekad bio hotel “Jadran”, godinama je bio zarobljen u brojnim administrativnim preprekama.
“Danonoćno smo radili da se ta situacija promijeni i ponosan sam što smo, najviše uz napore Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma i Morskog dobra uspjeli da dođemo do prevazilaženja svih tih problema i danas potpišemo ovaj ugovor”, naglasio je tada Abazović.
Međutim, predsjednik Opštine Ulcinj Genci Nimanbegu, u nedavnom intervjuu “Vijestima” kazao je “da što se tiče lokacije hotela ‘Jadran’, postoji sumnja da najavljeni investitori nemaju dovoljno ni kadrovkih resursa ni finansijskih sredstava za najavljeni projekat”.
“Ovo će biti jedan od mojih prioritetnih pitanja odmah nakon sezone. Ja ću pokrenuti mnoga pitanja u vezi sa ovim ugovorom, ne samo kada je u pitanu gradnja, već i način na koji se sa ovom lokacijom gazduje, jer je nejasno kako se može jedna takva lokacija umjesto hotela koristi za parking”, kazao je Nimanbegu.
Arhitekta Valon Buzuku je kazao da su 2012. godine donijeli “preko noći” manji detaljni urbanistički plan, kako bi stvorili uslove za početak gradnje stambene zgrade u kojoj su danas zbrinute sve porodice koje su od zemljotresa 1979. godine, pa sve do prije 7-8 godina, živjele u montažnim kućicama na lokaciji bivšeg hotela “Jadran”.
“To je bio preduslov, zajedno sa donošenjem urbanističkog projekta za tu lokaciju, za početak gradnje hotela ‘Jadran’ na poluostrvu Suka”, kazao je Buzuku.
Podsjetio je da je slično bilo i za lokaciju hotela “Galeb”.
“Zdušno smo se borili da donesemo taj urbanistički projekat, kojeg smo usvojili 2012, čime smo uklonili sve prepreke za nesmetano privođenje lokacije namjeni, i sve smo se nadali da će do toga i doći”, kazao je Buzuku.
No, država je cijelo vrijeme ćutala uprkos imperativnim odredbama iz ugovora i taj status kvo, kaže Buzuku, zadržan je do prije nekoliko godina, odnosno do promjene vlasti 2020.
“Promjenom vlasti došlo je i do promjene investitora za te dvije lokacije. Nada je postojala da će napokon da krene realizacija tih projekata. Investitori su tražili i izmjene plana, iz meni nepoznatih razloga, iako su imali odlične projekte. Posebno je dobar urbanistički projekat za hotel ‘Galeb’, koji je i dalje na snazi, djelo poznatog sarajevskog arhitekte Faruka Kapidžija. Novi investitor pokušao je stidljivo da plasira u javnosti neko svoje novo rješenje koje se meni kao arhitekti uopšte nije svidjelo i koje sam kritikovao. Ali, eto, da sačekamo još malo”, kazao je Buzuku.
Investirano samo u naplatnu rampu
Kada je u pitanju “Jadran”, Buzuku kaže da je na pluostrvu Suka, koje se vodi kao društvena imovina, i koja je data investitoru na korišćenje, investirano samo u podiznu rampu za naplatu parkinga.
“I naplata funkcioniše perfektno. Svjedoci smo da je parking oduzet ulcinjskom ‘Parking servisu’ i sada ozbiljne prihode od parkinga ubira strateški partner, do privođenja lokacije namjeni. Neću da spekulišem u smislu da li će i kada novi partner države u ovom poslu krenuti sa realizacijom investicije, ali ipak mislim da je mačku mnogo goveđa glava i na tome ću stati”, kazao je Buzuku.
Opština i država, naglasio je, trebalo bi dobro da se zamisle i možda da odustanu od gradnje hotela na toj jako vrijednoj lokaciji koja u budućnosti može da se koristi u društvene svrhe kao centar kulturo-umjetničkih dešavanja, sa jednom snažnom poluzatvorenom ljetnjom scenom i velikim podzemnim parkingom na dvije ili tri etaže, koji bi rješio veliki problem parkinga za čitav taj dio grada u toku turisticke sezone.
“Takođe, ti predivni grebeni koji se spuštaju prema moru na južnoj strani, mogu se iskoristiti za plažu koju bi eksploatisali neometano svi, i građani Ulcinja i turisti. Na toj lokaciji bi mogao da se predvidi i pomorski muzej Ulcinja, koji je jako potreban našem gradu, kao simbol očuvanja naše slavne pomorske tradicije. Ovako smo je privremeno poklonili nekom strancu koji je trenutno koristi kao izvor ubiranja ozbiljnih finansijskih sredstava kroz naplatu parkinga”, kazao je Buzuku.
Ocijenio je da je gradnja hotela na toj lokaciji izgubila svrhu izgradnjom niza manjih ili srednjih hotela u bližoj okolini, na Pristanu i padinama Pinješa. Takođe, naveo je, u kontaktnoj zoni lokacije se nalazi hotel “Mediteran”, budući hotel “Galeb”, a malo dalje i hotel “Albatros”.
“Samo je potrebno izaći iz zone komfora, svako od nas, a posebno oni koji odlučuju i donose odluke u ime svih nas, i da već jednom počnemo razmišljati u pravcu zadovoljenja javnog i društvenog interesa, mimo ličnog. Treba braniti ono sto je pravo, a ne ono što nam u određenom trenutku donosi benefite”, ističe Buzuku.
Strateški investitori tražili partnere na sajmu u Minhenu
Buzuku je podsjetio da je 2013. godine oba strateška investitora sreo na sajmu investicija u Minhenu, gdje je i Opština učestvovala.
“Sa brošurama u rukama tražili su investitore i neke druge partnere za realizaciju svojih projekata, na lokacijama koje im je država omogućila da privatizuju ili uzmu pod zakup i gdje su bili obavezani ugovorom da oni sami realizuju tu investiciju u određenom roku. I meni je bilo jasno u tom momentu da od toga nema ništa, i da će ti hoteli morati da sačekaju neka bolja vremena”, kaže Buzuku.
Velika skela simbol neodgovornosti nadležnih
Radovi na parternom uređenju “Velike skele” počeli su u oktobru 2022. godine, a rok za realizaciju projekta bio je 120 dana. Nakon toga, iz Opštine su najavili da će projekat biti završen do početka prošle sezone, ali je i taj rok probijen. Od tada, zvanično niko ne pominje rokove i datume.
“Vijesti” su pitale Morsko dobro zašto ni ove godine nijesu okončani radovi na parternom uređenju “Velike skele” i kada će ovo državno preduzeće realizovati u cjelosti taj projekat. Odgvor je najavljen za početak sedmice.
Valon Buzuku je kazao da je realizacij projekta na “Velikoj skeli” postala simbol neznavenosti, bahatosti i neodgovornosti nadležnih javnih institucija zaduženih za praćenje i realizaciju tog projekta.
“Čisto sumnjam da se nešto ovako može desiti u bilo kojoj drugoj opštini u Crnoj Gori, posebno kada se radi u zoni koja je posredno vezana za Stari grad i konektovana za tu zonu”, kazao je Buzuku.
Iz Morskog dobra, koje finansira projekat, na početku su saopštili da investicija za prvu fazu prelazi cifru od 800 hiljada eura, a s drugom, skoro milion eura.
“Vijestima” je u Morskom dobru u februaru ove godina, između ostalog, rečeno da je projekat ušao u drugu fazu popločavanja, nakon čega je planirano kroz plan korišćenja finansijskih sredstava za 2024. godinu da se saniraju temelji “Velike skele” nakon dobijenih urbanističko-tehničkih uslova i izrade tehničke dokumentacije.
Planirana namjena na tom prostoru, koji obuhvata ukupno 4.600 kvadrata je trg-pristanište sa zelenim pojasom uz stijene u podnožju Starog grada. Realizacijom projekta, Ulciinj bi prvi put trebalo da dobije i granični prelaz na moru.
Buzuku je kazao da bi prije nego se traži odgovornost bilo koga sa strane, trebalo posmatrati svoje dvorište.
“I vidjeti da li smo mi izvršili svoje domaće zadatke, a nijesmo. Veliki srpski intelektualac prošlog vijeka, Duško Radović, jednom je kazao: ‘Problem nepismenosti je riješen, svako nepismen je dobio po jednog savjetnika i sekretaricu’. Bojim se da i mi kao grad ozbiljno klizimo ka tom fenomenu. Velika je odgovornost na nosiocoma političkog života u našem gradu da spriječe ovaj fenomen, a to se sprječava na samo jedan način - za prve saradnike uvijek treba birati pametnije od sebe. Situacija kod nas već duže vrijeme je obrnuta… klimoglavci i mediokriteti predstavljaju bolju opciju. I zato su nam rezultati takvi kakvi jesu”, kazao je Buzuku.
Bonus video:
