Tivat je od danas postao prvi grad u Crnoj Gori koji je uspostavio nešto što bi se moglo smatrati redovnim gradskim pomorskim saobraćajem. Naime, zahvaljujući vrijednoj donaciji kompanije Luštica Development i namjeri Opštine Tivat da podstakne razvoj održivog linijskog pomorskog transporta, kompanija EcoBoats pokrenula je redovni putnički pomorski saobraćaj na tri nove linije, na relaciji gradska riva Pine – mulo Bazdanj na Obali Đuraševića, Pine – vodni terminal Aerodroma Tivat u Kukuljini, te Pine - Krašići.
Na njima od danas saobraćaju dva broda na električni pogon tipa CAT 10, trenutnog kapaciteta po 14 putnika i dva člana posade. Uskoro će nakon dogradnje tendi na krmenom dijelu palube i dodatnih sjedišta, kapacitet ovih plovila biti povećan na po 26 putnika.
Brodovi finskog proizvođača Callboats su katamarani od stakloplastike, dužine 10,7 i širini 3,5 metara a koje pogone četiri elektromotora sa propelerima u okretnim sapnicama, što plovilima daje izvanredne manevarske karakteristke. Ukupna snaga ppogona je 32 kilovata. Brodovi imaju litijum jonske baterije kapaciteta po 60 kW/h koja im daje autonomiju od 8 časova uz ekonomsku brzinu plovidbe od 5,5 čvorova. Brodovi su klimatizovani a na njima je primijenjena najnovija tehnologija upravljanja preko džojstika. Imaju i mogućnost automatskog pristajanja i dinamičkog održavanja pozicije, a jedinstveni su i po tome što na krmi imaju podiznu rampu koja omogućava da se na njih ukrcaju i osobe smanjene pokretljivosti u invalidskim kolicima.
Jedan od dva ova broda ima I mogućnost tzv. autonomne plovidbe odnosno da brodom, bez učešća ljudske posade, upravlja vještačka inteligencija koja se konstantno prilagođava situaciji i svim njenim promjenama na moru. Ova tehnologija međutim, za sada se neće koristiti tokom redovnog saobraćanja ovih brodova jer crnogorski propisi još uvijek ne prepoznaju mogućnost plovidbe tzv. autonomnih brodova u našim vodama.
Uz tri linije unutar opštine Tivat na kojima vožnja, zavisno od destinacije, u jednom pravcu traje od 15 minuta do pola sata, EcoBoats brodovi dva puta dnevno ploviće i na relaciji Pine - Portonovi na kojoj vožnja u jednom pravcu traje sat vremena.
Uspostavljanje ove vrste redovnog linijskog pomorskog saobraćaja u akvatorijumu opštine Tivat donacijom od 150.000 eura podržala je kompanija Luptica Development koja će uskoro i upotpuniti ovaj program uvođenjem svojih šatl autobusa koji će putnike što brodovima prispiju na Obalu Đuraševića, prevoziti do Radovića i Luštice Bay, a čime Tivat prvi u Crnoj Gori dobija svojevrsni intermodalni javni lokalni putnički saobraćaj koji je ideal i mnogih gradova u Evropi.
Tri linije putničkog pomorskog saobraaja u Tivtu funkcionisaće svakodnevno, uz nastojanje da saobraćaj bude operativan tokom cijele godine. Trenutno su aktuelna četiri dnevna polaska u oba pravca na liniji sa Pina za vodni terminal Aerdoroma Tivat, tri polaska na liniji za mulo Bazdanj, odnosno dva dnevna polaska na liniji za Krašiće. Cijena karte u jednom pravcu je 3,90 eura, ali će za promortivne svrhe svi oni koji u narednih nekoliko dana budu kartu kupovali online preko sajta kompanije i posebne aplikacije koju je za ovu uslugu napravila kompanija EcoBoats, katrtu plaćati sa dodatnim velikim popustom.
U redovnu cijenu kartne biće uračunata i usluga šatl autobusa do Luštice Bay kada on uskoro, nakon završetka u Crnoj Gori za to izuzetno komplikovanih administrativnih procedura, bude uveden u saobraćaj. Eco Boats će kako je najavljeno, dati i dodatne popuste od 50 odsto na redovnu cijenu karte za djecu do 12 godina, đake i penzionere.
Početak rada novih pomorskih linija u Tivtu na konferenciji za medije ozvaničili su ministar pomorstva Filip Radulović, predsjednik Opštine Tivat Željko Komnenović, potpredsjednik Opštine Jovan Brinić, rukovodilac u Luštica Development za odnose sa Vladom Crne Gore i lokalnom zajednicom Marko Vukašević i vlasnik kompanije EcoBoats Vladimir Ćalović.
“Mi danas obnavljamo ove brodske linije jer smo istorijski, imali ovaj vid prevoza u prošlosti, pa smo na njega na žalsot, iz raznih razloga zaboravili. Zahvaljujem se regionalnom memandžeru Orascoma i direktoru Luštice Development Rafaelu Krukeru, vlasniku kompanije EcoBoats iz Švajcarske Vladimiru Ćaloviću i Mjesnoj zajedni Krtoli koji su svi doprinijeli da dođemo do ovog zajedničkog uspjeha. Posebno nas raduje što se ovaj projekar realizuje zaista ekološkim plovilima koja imaju minimalan uticaj na životnu sredinu i plovilima visoke tehnologije”, kazao je gradonačelnik Tivta Željko Komnenović dodajući da je doprinos dalo i Komunalno preduzeće Tivat koje je uredilo pristaništa na kojima će saobraćati ovi brodovi.
Podvukao je da će ovaj projekat uticati na smanjenje ljeti vrlo izraženih gužvi na drumovima u Tivtu i da sa njime “u punom smislu ulazimo u 21.vijek što se tiče rješavanja saobraćanih problema i vraćamo se moru kao saobraćajnom resusru na koji smo proteklih decenija zaboravili”.
Ministar pomorstva Filip Radulović koji je danas i zvanično pustio u rad aplikaciju EcoBoatsa, istakao je da je namjera Vlade da se veća pažnja posveti pomorskom saobraćaju i da će uskoro na tom planu predstaviti jedan poseban projekat povezivanja primorskih opština.
“Pokretanje pomorskih linija u Tivtu još je jedan od primjera kako možemo i želimo da koristimo naše bogomdane prirodne potencijale kao saobraćajne veze. More je naš veliki prirodni i privredni resurs, koji treba više da koristimo a istovremeno i više cijenimo. Plovila na električni pogon čuvaju životnu sredinu što je dodatna vrijednost ovog projekta i nadamo se da će ga slijediti i druge primorske opštine uz pomoć još odgovornih kompanija“, kazao je Radulović.
“Definišući korporativnu društvenu odgovornost kao jedan od svojih strateških ciljeva u poslovanju, Luštica Development u značajnoj mjeri doprinosi održivom razvoju lokalne zajednice Tivta i Boke Kotorske – od početka realizacije prijekta Luštica Bay, kompanija je izdvojila oko 2,5 miliona eura za podršku inicijativama korporativne društvene odgovornosti i podržala relaizaciju više od 200 različitih aktivnosti. Finansijska podrška gradske brodske linije u vrijednosti od 150.000 eura je doprinos kvalitetu svakodnevice građana Tivta i turističkoj usluzi, u skladu je sa našim korporativnim vrijednostima, ekološki brodovi valorizuju more kao resurs i idealno su rješenje u zaštiti životne sredine”, istakao je Marko Vukašević, rukovodilac tima za odnose sa Vladom Crne Gore i lokalnom zajednicom na projektu Luštica Bay.
Ostvarivanje redovne pomorske veze između Krtola i Pina veoma je važan projekat i predstavlja nastavak davne, u međuvremenu izgubljene tradicije, poručio je potpredsjednik Opštine Tivat Jovan Brinić.
“U današnjim uslovima kada svjedočimo svakodnevnim saobraćajnim gužvama, veoma smo zadovoljni zbog ovakvih inicijativa i usmjeravanja donacije u ove svrhe. Vjerujem da smo dobili novu vrijednost koju treba dalje da razvijamo i unaprjeđujemo“, rekao je Brinić.
Vlasnik i direktor EcoBoatsa Vladimir Ćalović kazao je da je ovdje riječ o čitavom jedenom novom programu koji ima za cilj da korišćenjem morskih puteva u zalivu i primjenom najnovijih tehnologija, unaprijedi saobraćajni sistem Boke Kotorske.
“Poseban akcenat stavili smo na potrebe lokalnog stanovnistva pa smo stoga pokušali da po pristupačnim cijenama omogućimo upotrebu naših brodova svim kategorijama stanovništva, sa dodatnom pažnjom na učenike i penzionere za koje smo već pristupačne cijene smanjili za 50%. Osim ovog dijela, naša je pažnja posebno usmjerena na ekološki aspekt jer smo svjesni ugroženosti biodiverziteta Bokokotorskog zaliva”, istakao je on dodajući da njegova švajcarska kompanija u saradnji sa partnerom iz Finske, radi na tome da “stanovništvo Boke Kotorske dovede u vezu preko mora, a ne da ga more razdvaja”.
Naglasio je da će sa programom EcoBoats već za narednu sezonu šest puta uvećati raspoložive kapacitete uvođenjem još dva veća broda na elektro pogon koji imaju ekonomsku brzinu od 11 čvorova, te smanjenjem aktuelnog vremena punjenja baterija sa osam na tri sata. Tim novim brodovima kako je kazao, “povezaće se i druge neuralgične tačke zaliva kao što su Herceg Novi i Portonovi, a onda naredne godine i Kotor”.
Ćalović je istakao da je EcoBotas već ostvario saradnju sa Pomorskim fakultetom iz Kotora i da će sponzorisati manifestaciju “Dani nauke” od 23. do 27.septembra “jer smatramo da su nauka i edukativni programi najbolja investicija u mlade ljude koji će i najbolje promovisati napredne i ekološki održive tehnologije.”
Bonus video: