Skupština je danas završila raspravu o Predlogu odluke o dodjeli ugovora o koncesiji za proizvodnju ugljovodonika u podmorju Crne Gore za dva bloka, za kompaniju Energean, što predstavlja finale tenderskog postupka koji je počeo 2013. godine.
Ministarka ekonomije, Dragica Sekulić, ocijenila je da se radi o važnom dokumentu koji se odnosi na blokove 4219-26 i 4218-30 za firmu Energean.
“To predstavlja finale tenderskog postupka početog 2013. godine. Skupština je 28. juna ove godine već donijela odluku kojom je ugovor o koncesiji dodijeljen kompanijama Eni i Novatek za četiri bloka. To bi značilo da ćemo sa ovim ugovorom, koji se danas raztmatra, imati ugovore za šest blokova za istraživanje u crnogorskom podmorju”, rekla je Sekulić.
Ona je podsjetila da je Ministarstvo ekonomije 7. avgusta 2013. godine obajavilo javni poziv za dostavljanje ponuda za dodjelu ugovora o koncesiji za proizvodnju ugljovodonika u podmorju Crne Gore.
Javnim pozivom je određeno ukupno 13 blokova kao i njihovih djelova, ukupne površine 3,1 hiljadu kilometara kvadratnih.
Sekulić je podsjetila da je čitava ta oblast uređena zakonima o istraživanju i proizvodnji ugljovodonika i porezu na ugljovodonike.
“Fokus tenderskog postupka u kojem su izabrane te kompanije nije bio na njihovim finasijskim ponudama, jer su svi finansijski uslovi već unaprijed definisani zakonom, već na predloženim radnim programima i tehničkoj ekspertizi, odnosno na odabiru kompanija koje će na najbolji i najefikansiji način pomoći da kapital koji posjedujemo u zemljinoj kori konvertujemo u novčani”, objasnila je Sekulić.
Ona je saopštila da kompanija Energean posjeduje 35 godina iskustva u istraživanju i proizvodnji nafte i gasa u izezetno ekološki osjetljivim vodama podmorja Grčke, bez bilo kakvog negativnog uticaja na ekosistem i razvoj turizma u toj državi.
“Zaključivanjem ugovora o koncesiji sa kompanijom Energean povećava se teritorijalna potrivenost crnogorskog podmorja sa obavjanjem aktivnosti i istraživanja ugljovodnika, čime ćemo doći do većeg broja podataka o potencijalnosti crnogorskog podmorja sa aspekta pronalaska komercijalnih rezervi ugljovodonika”, kazala je Sekulić.
Ona je navela da je po državu poželjno da nakon objavljenog prvog javnog poziva, tenderski postupak završi potpisivanjem dva ugovora o koncesiji.
“Time bi se obezbijedio pravilan početak razvoja industrije istraživanja i proizvodnje ugljovodonika, što znači da ne bi imali samo jedan ugovor, kao što je to sada slučaj, nego bi utvrđivanjem ugovora u parlamentu dobili još jednog renomiranog koncesionara”, smatra Sekulić.
Parlamentu su, osim Predloga odluke, dostavljeni i predlozi ugovora o koncesiji, zajedničkim operacijama i računovodstvu.
Poslanik Demokratske partije socijalista (DPS), Filip Vuković, kazao je da ga zbunjuje što se govori o proizvodnji nafte, a ne eksploataciji i istraživanju.
Poslanik Socijaldemokrata Crne Gore, Vujica Lazović, rekao je da se oblast istraživanja nafte može sagledati iz više uglova.
“Prvi je da li je to država mogla sama da radi, da li je sve to kompatibilno sa našim razvojim koncepcijama u oblasti turizma i zaštite životne sreidne, da li je postupak transparentan, da li su na najbolji način zaštitćeni državni interesi, kao i da li tamo uopšte ima nafte i gasa”, kazao je Lazović.
On smatra da država može da pokuša sama da se upusti u taj proces, ali da Crna Gora nema iskustva u toj oblasti.
“Donijeli smo zakone koji uređuju tu oblast i koristili najboju svjetsku praksu. Tu smo napravili dobar pristup”, ocijenio je Lazović.
On je naveo da je Energean u obavezi da prije svakog istraživanja pribavi saglasnost u oblasti životne sredine i poštuje sve zakone koji se odnose na njenu zaštitu.
Lazović smatra i da je čitav proces vođen maksimalno transparentno i nediskriminatorski i da su zaštićeni državni interesi.
Vršilac dužnosti direktora Urpave za ugljovodonike, Vladan Dubljević, kazao je da se vrlo često jalvja dilema da li se nafta eksploatiše ili proizvodi.
“Svjetski trend je takav da se nafta proizvodi. Ovaj posao je visko rizičan. Rizik je veliki i ogromna su sredstva u pitanju”, dodao je Dubljević.
On je saopštio da je samo garancija za radni program pri ugovoru Eni i Novatek bila 85 miliona eura.
“To znači da će te dvije kompanije u naredne četiri godine rizikovati 85 miliona eura. To su veliki rizici. Bitno je da su to rizici koji su kompletno na strani koncesionara. Država u tome ne snosi nikakav rizik”, objasnio je Dubljević.
On je rekao da će, ako se krene sa proizvodnjom, 54 odsto profita pripasti Crnoj Gori.
“Kada se na to doda i koncesiona nadoknada, otprilike će od 62 do 68 odsto neto profita od ove aktivnosti pripadati Crnoj Gori”, precizirao je Dubljević.
Zbog toga se, kako je rekao, taj resurs ustupa nekom drugom.
“Lijepo je da to radi država kada smo sigurni da tu postoje komericjalna ležišta”, zaključio je Dubljević.
Bonus video: