Brojne nepravilnosti nijesu ugrozile regularnost izbornog procesa u Crnoj Gori, pokazuje izvještaj o preliminarnim zaključcima i nalazima Centra za monitoring i izvještavanje (CeMI).
Šef posmatračke misije u CeMI-ju, Đuro Stojanović, kazao je, na konferenciji za novinare, da su izborni dan obilježile brojne nepravilnosti koje su se u sličnoj formi pojavljivavale na relativno velikom broju biračkih mjesta.
„Nepravilnosti su u najvećem broju slučajeva bile rezultat neobučenosti biračkih odbora“, saopštio je Stojanović.
On je naveo da brojne uočene nepravilnosti u radu biračkih odbora, neurednost biračkog spiska, problem u funkcionisanju dijela opštinski komisija i nesnalaženje Državne izborne komisije (DIK) u efikasnoj organizaciji i obuci nižih nivoa izborne administracije izazivaju zabrinutost, i pored toga što njihov obim i karakter nijesu ugrozili regularnost ukupnog izbornog procesa.
„I pored toga što se stiču uslovi za ponavljanje glasanja na određenom broju biračkih mjesta, izborni proces je protekao u miru, a izborni rezultati su odrazili iskazanu izbornu volju građana“, saopštio je Stojanović.
On je ukazao da su izbori održani u izmijenjenom zakonskom okviru.
„Međutim, i pored izmjena, nijesu ispoštovane sve preporuke Venecijanske komicije, OSCE ODIHR misija i domaćih posmatračkih organizacija“, naveo je Stojanović.
On smatra da zakonski okvir sadrži nelogičnost, nedosljednosti i kontradiktornosti usljed čestog amandmaskog djelovanja.
Stojanović je kazao da izborni sistem stavlja u neravopravan položaj pripadnike Roma, koji nemaju ravnopravan status sa pripadnicima manjinske zajednice koja u sličnom procentu učestvuje u ukupnoj populaciji.
Stojanović je rekao da sistem diferencijalnih zakonskih cenzusa, kojim se manjinama daje privilegovan položaj, sadrži nelogičnosti, koje, kako smatra, mogu dovesti do efekta koji je u nesaglasju sa konceptom pozitivne diskrimiancije manjinskih naroda.
“Izborna komisija Opštine Andrijevica nije ispoštovala zakonske procedure i instrukcije DIK-a i organizovala je glasanje na način koji nije u skladu sa Zakonom o izboru odbornika i poslanika, čime je narušila regularnost procesa u toj Opštini”, saopštio je Stojanović.
Analitičar izbora, Marko Savić, naveo je da Agencija za sprječavanje korupcije nije uspjela, do zaključenja izvještaja, da utvrdi da li su tačne optužbe dijela javnosti da se određene političke partije nelegalno finansiraju.
Savić je rekao da je nastavljena izuzetno agresivna kampanja na društvenim mrežama.
On je istakao da su u materijalima koji politički subjekti plasiraju na društvene mreže i svoje jutjub /youtube/ kanale, i video materijali sa utvrđenim spornim sadržajem koji je izbrisan za potrebe emitovanja na elektronskim medijima
Savić je ukazao da je procentualna zastupljenost nacionalnih partija manjinskih naroda u parlamentu 2012. godine bila 7,40, dok je 2016. godine 4,93 odsto.
Koordinatorka dugoročnih posmatrača, Dubravka Popović, navela je da je odluka Agencije za elektronske komunikacije da suspenduje aplikacije Viber i WhatApp, koja je pravdana potrebom za zaustavljanjem neželjene komunikacije, vid cenzure kojom su prekršeni demokratski standardi i ograničeno pravo građana da komuniciraju i budu informisani.
Predsjednik Upravnog odbora CeMI-ja, Zlatko Vujović, rekao je da, prema njihovim saznanjima, u DIK-u u toku procedura provjeravanja pristiglih zapisnika.
„Ukoliko sve bude u redu, očekujem u narednih nekoliko sati preliminarne rezultate DIK-a“, poručio je Vujović.
On je, komentarišući izvještaj OEBS-a o izborima, saopštio da je uvjeren da su odradili profesionalni posao.
“Da li smo mi kritičniji? Jesmo, ali smo mi ovdje malo duže i upoznati smo sa mnogo dubljim i dužim procesom nego što je isključivo djelovanje tih institucija tokom izbornog procesa“, dodao je Vujović.
Vujović je saopštio da očekuje ponavljanje izborima na nekim biračkim mjestima, poput nekih u Opštini Andrijevice.
Upitan da prokomentariše hapšenje 20 osumnjičenih za planiranje napada u Crnoj Gori, Stojanović je saopštio da to nema veze sa izbornom procedurom, već je to pretpostavljeno izvršenje krivičnog djela koje je u nadležnosti Specijalnom državnog.
“Očekujemo da Specijalno državno tužilaštvo transparentno informiše javnost o svim sprovedenim akcija, urade svoj posao i obavijesti građane”, poručio je Stojanović.
On je naveo da je incident u Rožajama bio fizički, doveo je do prekida i jasno narušio izborni proces.
Vujović je, komentarišuću najave opozicije da neće priznati rezultate izbora, saopštio da se, da bi se osporili rezultate izbora, mora pravno obrazložiti zašto se traži da nešto ne bude prihvaćeno. „Ja imam problem ako neko nije istakao prigovor, a kaže da ne priznaje rezultate izbora“.
Kako je kazao Vujović, onda se postavlja pitanje da li je stvar priznavanja izbora dio izbornog procesa, ili je i dalje dio preizborne kampanje.
“Ne vidimo prostora za osporavanje izbora, bez obzira na to što se i nama ne sviđa to što se desilo pred izbore. Da mislimo da je to uticalo na neke birače, svakako jeste, kao i svaki veliki događaj u predizbornoj kampanji, ali to nije predmet ocjene regularnosti ovih izbora”, rekao je Vujović.
Bonus video:
