Crnogorski parlament sjutra će početi sjednicu na kojoj će se poslanici izjasniti o Predlogu zakona o primjeni Sporazuma o stvaranju uslova za slobodne i fer izbore (Leks specijalis), izmjenama u sastavu Vlade i razrješenju predsjednika Skupštine Ranka Krivokapića.
Sjednica, kako je odlučeno na Kolegijumu predsjednika Skupštine, trajaće najmanje dva dana.
Premijer Milo Đukanović je, radi stvaranja uslova za osnaživanje povjerenja u izborni proces i eliminisanje razloga za osporavanje regularnosti redovnih parlamentarnih izbora, na sjednici Skupštine 27. januara, ponudio opozicionim političkim partijama ulazak u Vladu, koju bi činili predstavnici vlasti i opozicije.
„Na osnovu prihvaćene ponude, politički subjekti koji su potpisali iii podržali Sporazum o stvaranju uslova za slobodne i fer izbore, obavezali su se da rezultate izbora, organizovanih u skladu sa ovim dokumentom, prihvate kao nespornu odluku građana Crne Gore“, kaže se u obrazloženju Leks specijalisa.
Ističe se da je realizacija Sporazuma nametnula potrebu donošenja posebnog zakona kojim će se obezbijediti da dogovoreni model praćenja i kontrole korišćenja državnih resursa tokom parlamentarnih izbora u ovoj godini ima zasnovanost u pravnom sistemu Crne Gore.
Predviđeno je da se starješina organa uprave i direktor fonda, zavoda i ustanove koji su odredeni Sporazumom o stvaranju uslova za slobodne i fer izbore, a koji su decidno precizirani u jedinstvenoj opozicionoj listi, postavljaju bez sprovođenja zakonske procedure.
Propisuje se da se, bez sprovođenja procedure propisane posebnim zakonom i mimo utvrdenog broja sistematizovanih radnih mjesta postavlja visoki rukovodni kadar, generalni direktor u ministarstvu, pomoćnik starješine organa uprave i pomoćnik u fondu, zavodu i ustanovi, na osnovu jedinstvene opozicione liste.
„Na isti način postavlja se i pomoćnik starješine u organu lokalne uprave nadležnom za poslove finansija u opštini, Glavnom gradu i Prijestonici“, kaže se u predloženom zakonu.
Predlogom zakona posebno se propisuje način postavljenja generalnog inspektora u Agenciji za nacionalnu bezbjednost (ANB) i za tu funkciju može se postaviti lice za koje je prethodno utvrđeno da ne postoji bezbjednosni rizik u skladu sa Zakonom o ANB-u.
Generalnog inspektora postavlja Vlada na inicijativu ministara izabranih iz reda opozicije. Smatra se da je generalni inspektor postavljen ako za njegovo postavljenje glasaju svi članovi Vlade.
Predviđena je mogućnost za ministra koji bude izabran da rukovodi ministarstvom određenim Sporazumom da može da postavi određeni broj savjetnika i angažuje jedno lice za vršenje administrativno-tehniekih poslova, bez sprovođenja procedure propisane posebnim zakonom i mimo utvrđenog broja sistematizovanih radnih mjesta.
Sva postavljena, kao i lice angažovano za vršenje administrativno-tehničkih poslova ne zasnivaju radni odnos. Po tom osnovu imaju pravo na naknadu zarade u iznosu propisanom ovim zakonom i pravo na zdravstveno i penzijsko i invalidsko osiguranje.
„Oni imaju pravo na mirovanje radnog odnosa kod poslodavca i da se vrate na iste poslove na kojima su radili prije postavljenja“, kaže se u obrazloženju.
Predlogom zakona predviđeno je angažovanje (bez zasnivanja radnog odnosa) predstavnika opozicije sa jedinstvene opozicione liste u organu upravljanja u fondu i zavodu, u privrednom društvu u kojem je država većinski vlasnik u privrednom društvu koje vrši javna ovlašćenja, čiji je osnivač opština.
„Predlogom zakona decidno je propisano da licima postavljenim i angažovanim u skladu sa ovim zakonom, funkcija odnosno angažman prestaje danom utvrđivanja konačnih rezultata izbora za poslanike u Skupštini Crne Gore u 2016. godini, u skladu sa Zakonom o izboru odbornika i poslanika“, kaže se u obrazloženju.
Postavljenje i angažovanje lica izvršiće se u roku od deset dana od izbora članova Vlade u skladu sa Sporazumom.
Premijer Milo Đukanović predložiće i promjene u sastavu vlade, u skladu sa Sporazumom o stvaranju uslova za slobodne i fer izbore, potpisanom 26. aprila.
Prema tom dokumentu, opozicija će dobiti, pored potpredsjedničkog, i četiri ministarska mjesta u resorima unutrašnjih poslova, finansija, poljoprivrede i ruralnog razvoja i rada i sicijalnog staranja.
U crnogorskoj Vladi upražnjeno je i mjesto ministra vanjskih poslova i evropskih integracija, pošto se Igor Likšić kandidovao za generalnog sekretara Ujedinjenih nacija.
Inicijativu za razrješenje Krivokapića podnijeli su poslanici Demokratske partije socijalista (DPS), Bošnjačke stranke (BS), Liberalne partije (LP), Force i Hrvatske građanske inicijative (HGI).
U obrazloženju predloga navodi se da je klub poslanika Socijaldemokratske partije (SDP), na vanrednoj sjednici 27. januara, na kojoj je Vlada dobila povjerenje, glasao protiv.
Time je ta stranka jednostrano raskinula Sporazum o zajedničkom političkom djelovanju od 6. novembra 2012. godine, koji su zaključili DPS, SDP, LP, Demokratska partija, BS, Koalicija Forca za jedinstvo i HGI.
„Sporazum je potpisan u cilju formiranja skupštinske većine iz koje će nastati buduća Vlada Crne Gore, kao i podrške Vladinim aktivnostima. Sporazumom su se partije potpisnice obavezale da podrže izbor predsjednika Skupštine iz redova SDP-a“, kaže se u obrazloženju.
Krivokapić je, kako se podsjeća, kao predsjednik SDP-a, glasovim te parlamentarne većine, 8. novembra 2012. godine, izabran za predsjednika Skupštine. „Glasanjem protiv povjerenja Vladi, SDP je prestala da bude nosilac prava iz Sporazuma”.
“Razrješenje Krivokapića predstavlja uslov da se nova politička realnost, nastala glasanjem Kluba poslanika SDP-a protiv Vlade Crne Gore, u Skupštini, usaglasi sa činjenicama i sa demokratskim standardima i parlamentarnom praksom“, navodi se u obrazloženju.
Bonus video: