Predlog izmjena Zakona o javnom redu i miru koji je propisivao visoke kazne za javno promovisanje "događaja koji negiraju jasno utvrđene činjenice u vezi Crne Gore" nije dobio podršku u Skupštini Crne Gore.
Nakon višeastne rasprave, a zatim i pauze, vladajuća koalicija nije imala dovoljan broj glasova za usvajanje Vladinog predloga.
Protiv ovog Predloga, glasali su poslanici Socijaldemokratske partije (SDP), Liberalne partije i nezavsni poslanik Neđeljko Rudović.
Tokom rasprave u Skupštini, poslanici opozicije osporili su navode Vlade da treba da budu sankcionisana pravna lica putem kojih se javno plasiraju, kako Vlada smatra, sporne istorijske činjenice.
Šef poslaničkog kluba SDP, Raško Konjević upozorio je da bi policija i sudovi za prekršaje mogli doći u poziciju da tumače istorijske događaje.
"Da li policajac mora temeljno da poznaje istorijske činjenice da bi u praksi primijenio Zakon o javnom redu i miru? Da li će neko biti kažnjen ako na javnom mjestu pročita djelove udžbenika koji “negira istorijske činjenice u vezi sa Crnom Gorom”?, pitao je Konjević upozoravajući na nepreciznost vladinog Predloga izmjena zakona o javnom redu i miru.
Konjević je tokom skupštinske rasprave upozorio na problematičnost predloga da policija, koja sprovodi Zakon, dolazi u situaciju da tumači istorisjke činjenice, a potom i sudije za prekršaje koji postupaju po prijavama policajaca.
Sugerišući kolegama da razmisle da li su spremni da opreuzmu odgovornost za neprecizan zakon, on je to karikirao citirajući i djelove nekadašnjeg udžbenika za srednje škole, čiji je jedan od autora Dragutin Papović, sadašnji poslanik DPS-a.
U tekstu piše da su crnogorski rezervisti učestvovali u operacijama na Dubrovačkom ratištu, da su uveli Crnu Goru u rat, zatim navode se podaci o švercu cigareta, sivom tržištu...
"Tu takođe piše da su ratnoj politici tadašnje vlasti otpor pružali LSCG, Monitor... Šta ako neko pročita udžbenik na javnom mjestu, ove istorijske činjenice u vezi sa Crnom Gorom. Sada ako nekoga od vas da pitam da li je ovo tačno, on bi rekao nije. Šta je istorijska istina?," zapitao je Konjević.
Nakon više sličnih primjedbi, skupštinski Odbor za politički sistem je amandmanima izbrisao sporni dio o "negiranju istorijskih činjenica".
Raspravi nijesu prisustvovali predstavnici Vlade, jer je formalni predlagač potpredsjednik Skupštine Genci Nimanbegu (Forca).
Ministar kulture Aleksandar Bogdanović je prije dva dana objasnio da se Predlogom izmjena i dopune zakona o javnom redu i miru kao narušavanje javnog reda i mira, definiše i postavljanje panoa na kojima se “netačno iznose ili negiraju jasno utvrđeni istorijske činjenice u vezi Crne Gore, propagiranje narušavanja teritorijalnog integriteta ili veličanje okupacije Crne Gore, saradnje sa okupatorom ili se zastupaju fašističke, šovinističke i nacističke ideologije”.
On je rekao da su izmjene i zbog “očekivanja javnosti da se preduzmu mjere u vezi sa plasiranjem i negiranjem jasno utvrđenih istorijskih činjenica” ii zbog “suzbijanja negativnih i narastajućih fenomena u društvu, koji se odnose na potiranje našeg državnog i kulturnog identiteta, negiranje građanskog profila crnogorskog društva, veličanja i zastupanja fašističkih, šovinističkih i nacističkih ideja i ideologije”.
Ministar nije pominjao događaje, ali je aludirao na bilborde postavljene u Budvi i drugim crnogorskim gradovima kojima se veliča, po tim tumačenjima, ujedinjenje Srbije i Crne Gore 1918., kao i Podgorička skupština kada je Crna Gora izgubila status nezavisne države.
Kao argumentaciju Vlada je iskoristila i presudu Evropskog suda za ljudska prava koja se bavi holokaustom.
Opozicioni poslanici Goran Radonjić i Miodrag Lekić rekli su da je to neprimjereno poređenje.
“Kao dodatno ruganje Vlada se pozvala na holokaust... nema analogije jer je on podrazumjeva proganjanje Jevreja i negiranje da je šest miliona unišeno na svirep način”, rekao je Radonjić.
“ Ovo obrazloženje je frapantno. Upoređivati holokaust kao pravni osnov za ovu argumentaciju... izazvaće komentare ozbiljne javnosti. Holokaust izražava stradanje Jevreja, kojih je na genocidan način uništeno oko šest miliona... Potpuno je druga priča u Crnoj Gori. Ko su Jevreji u Crnoj Gori? Je li DPS Jevrej? Jeste li vi bili u logoru?”, kazao je Lekić.
Vlada je predložila da se “prekršajem kojim se narušava javni red i mir smatra i radnja učinjena putem oglasnih i reklamnih panoa i objekata, kao i da će se pravno lice koje na javnom mjestu, putem oglasnih i reklamnih objekata i panoa, objavljuje neprimjerene i obmanjujuće sadržaje koji izazivaju uznemirenost i negodovanje građana, kazniti prekšajenom kaznom od 2.500 do 15.000 eura.
U taj Zakon su ušle i odredbe o kažnjavanju građana koji ne ustaju na državnu himnu, što je propisano Zakonom o državnim simbolima koji je ranije Vlada utvrdila, ali još nije ušao u skupštinsku proceduru. Ovu priču pokrenuo je Genci Nimanbegu koji je predložio da “fizička lica na javnom mjestu mogu da ističu ili upotrebljavaju zastavu, grb ili simbol druge države bez sankcionisanja”.
Poslanica DPS-a Marta Šćepanović je rekla da se “mora štiti država”.
”Došli smo u situaciju da postoji pravna praznina i Vlada je na pravi način reagovala...Da ne dozvolimo više da na bilbordima imamo reklame koje su direktno protiv države”.
Poslanik DPS-a Predrag Sekulić ocijenio je da većina evropskih zemalja imaju ovakve ili slične norme, te da vjeruje da neće biti onih koji će biti sankcionisani po ovom zakonu.
Bonus video:
