Da bi bio izabran za generalnog sekretara Ujedinjenih nacija, Igor Lukšić moraće da obezbijedi podršku stalnih članica Savjeta bezbjednosti, među kojima je i Rusija sa kojom su zategnuti odnosi zbog odluke Crne Gore da se pridruži NATO-u.
Od ključne važnosti je i podrška države za lobiranje, uključujući i finansijsku.
Vlada je juče objavila da će kandidovati ministra vanjskih poslova za generalnog sekretara UN. Premijer Milo Đukanovićje kazao da je preliminarno razgovarano sa nekoliko zemalja i da je dobijeno pozitivno mišljenje o Lukšićevoj kandidaturi.
On je rekao da je Lukšić kandidovan zbog okolnosti da država ima kompetentnog kanadidata za to mjesto, ali i nepisanog pravila da bi novi generalni sekretar trebalo da bude iz istočno-evropske države.
Lukšić je saopštio da će mjesto ministra vanjskih poslova napustiti u martu i posvetiti se kandidaturi.
On je kazao da je ponosan da nakon 12 godina javnog iskustva, otvaranja pregovora sa EU i pozivnice za NATO predstavlja svoju zemlju kao kandidat za generalnog sekretara. On je naveo da će tim za kandidaturu voditi ambasador u UN Nebojša Kaluđerović.
Izvor “Vijesti” upoznat sa Lukšićevim planovima, rekao je da će se najveći dio njegove kampanje voditi u sjedištu UN u Njujorku, te da nema namjeru da putuje po svijetu “jer je to neprimjereno i skupo”.
Lukšić ima i jaku konkurenciju među zainteresovanima za mjesto generalnog sekretara UN u 16 država regiona centralno istočne Evrope, kojem bi trebalo da pripadne ta prestižna funkcija.
Do sada su kandidature za mjesto generalnog sekretara UN potvrdili hrvatska šefica diplomatije Vesna Pusić, bivši predsjednik Slovenije Danilo Tirk, bivši predsjednik Generalne skupštine UN Srđan Kerim iz Makedonije, generalna direktorka UNESCO-a Irena Bokova, dok je najavljivana kandidatura slovačkog šefa diplomatije Miroslava Lajčaka. Prema pisanju pojedinih medija i spekulacijama, Tirk i Bokova imaju najviše šanse da budu izabrani.
Mjesto generalnog sekretara u idućoj godini napušta Ban Ki Mun kojem mandat ističe 31. decembra 2016, a njegov nasljednik će se birati na godišnjoj sjednici Generalne skupštine narednog septembra.
Generalnog sekretara UN imenuje Generalna skuština na prijedlog Savjeta bezbjednosti (SB). Kandidat mora da ima podršku devet od 15 članica SB, uključujući podršku svih pet stalnih članica. Generalni sekretar je izabran, ako posle tajnog glasanja ima podršku proste većine . To u praksi znači da bi Lukšić morao da obezbijedi glasove SAD, Kine, Rusije, Francuske i Britanije, kao i bar četiri izabrane članice SB-a. Da bi bio izabran treba da ga podrži 97 od 193 članica Generalne skupštine UN.
Generalni sekretari UN su do sada bili iz Zapadne Evrope, Afrike, Južne Amerike i Azije, ali nijedan nije bio iz Istočne Evrope. Prema pisanju medija, unutar UN važi mišljenje da bi novi generalni sekretar trebalo da bude neko iz tog dijela Evrope, ali i da se na to mjesto prvi put izabere žena. U prošloj trci za čelnika UN-a južnokorejska vlada je za Ban Ki Muna, u zadnjoj godini odradila kampanju među 15 članica SB-a, što je uključivalo i pakete finansijske pomoći.
Traže lidera, menadžera, iskusnog u međunarodnim odnosima...
Rezolucijom 69/321 Generalna skupština predložila je da se proces traženja kandidata počne pismom svim članicama UN, u kome se opisuje cijelokupni proces i poziva na prezentaciju kandidata.
Predsjednik Generalne skupštine i SB treba da zajednički pošalju svim članicama imena kandidata i njihove biografije, uz obavezu jednake distribucije na osnovu rodnog i geografskog balansa.
U rezoluciji se navodi da treba posvetiti pažnju kandidatima sa dokazanim liderskim kvalitetima, menadžerskim sposobnostima i iskustvom u međunarodnim odnosima i traži organizovanje sastanaka sa kandidatima, kako bi ih skupština upoznala.
Bonus video:
