Predsjednik Parlamentarne skupštine Organizacije za evropsku sigurnost i saradnju (OSCE) Ranko Krivokapić podržao je Deklaraciju o otvorenosti parlamenta kojom se određuju prinicipi koje treba da ispoštuju parlamenti država članica, a koje u značajnoj mjeri ne ispunjava Skupština Crne Gore, na čijem je čelu Krivokapić.
Nakon što je početkom jula izabran za predsjednika Parlamentarne skupštine, Krivokapić je pozvao na otvorenost parlamenta i pozvao na uključivanje građana u izradu zakona. Deklaraciju je do sada podržalo više od 50 članica OSCE-a.
Principima, koji se navode u Deklaraciji, ukazuje se na uključivanje građana u zakonodavni proces u cilju promovisanja kulture otvorenosti parlamenta. On je naveo da Skupština treba da angažuje građane tokom izrade nacrta zakona, te da oni moraju biti javni i objavljeni nakon usvajanja. U crnogorskom parlamentu do sada nije donesen nijedan zakon na inicijativu građana, dok se i u izvještajima Evropske komisije (EK) o napretku Crne Gore ukazuje na slabu prohodnost opozicionih predloga zakona.
“Parlament će nastojati da obezbijedi javni pristup pripremnoj analizi i osnovnim informacijama kako bi se podstaklo široko razumijevanje političke rasprave o predloženom zakonodavstvu”, navodi se u Deklaraciji.
U Deklaraciji se kao obaveza navodi i objavljivanje zapisnika sa sjednica skupštinskih odbora i plenuma, što crnogorska Skupština ne praktikuje u potpunosti, jer na zvaničnom sajtu parlamenta nema zapisnika sa većine sjednica odbora i plenuma. Evidentiranje parlamentarnih glasova je još jedan od principa iz Deklaracije koje cnogorska Skupština djelimično poštuje. U tom dijelu deklaracije navodi se da je parlament dužan da javnosti stavlja na raspolaganje zapisnik o načinu na koji su poslanici glasali na plenarnoj sjednici i na odborima.
Obaveza o objavljivanju informacije o zaposlenima u parlamentu i administraciji koji upravljaju i rukovode parlamentarnim procesima, jedan je od rijetkih prinicipa koje parlament poštuje kroz objavljivanje polugodišnjih izvještaja o radu skupštine.
Protivno Deklaraciji, crnogorski parlament ne praktikuje upotrebu jezika manjina, koja je tim dokumentom propisana. U Deklaraciji se navodi da “kada Ustav ili skupštinska pravila predviđaju upotrebu više nacionalnih ili službenih jezika u parlamentu, parlament je dužan da učini svaki razuman napor da obezbijedi simultano prevođenje zasjedanja i brzo prevođenje parlamentarnog zapisnika”. Predstavnici albanskih stranaka u prošlom sazivu negodovali su zbog činjenice da se ne mogu javnosti obratiti na maternjem jeziku. Poslanici albanskih partija moraju dan ranije da najave skupštinskoj službi ukoliko žele da govore na maternjem jeziku tokom sjednica odbora ili na plenumu, a parlament je dužan da ostalim poslanicima obezbijedi simultani prevod.
U komentarima na Deklaraciju, Krivokapić je ukazao da u Crnoj Gori postoji tradicija otvorenosti parlamenta.
“Javnost može gledati naša zasjedanja, od odbora do plenuma, i vidjeti podatke o nabavkama na internetu i dobiti ih na zahtjev”, navodi se u komentarima Krivokapića na tekst deklaracije.
Predsjednik crnogorskog parlamenta, pozvao je čelnike skupština članica OSCE da se, uz olakšavajuće okolnosti koje pruža internet, obavežu na otvorenost i aktivno uključivanje građana u rad parlamenta.
“Mi kao parlamentarci moramo prihvatiti alate koji daju narodu jači glas u kreiranju politike, ne samo zbog toga što je to u skladu sa našim demokratskim obavezama, već zbog toga što pokazuje primjer dobrog vođstva i jača naš glas u kontrolisanju Vlade u ispunjavanju njihovih obaveza o transparentnosti”, naveo je Krivokapić.
On je istakao da su poslanici prva linija odbrane demokratije i pojasnio da parlament koji se sastaje iza zatvorenih vrata, krije od medija ili ograničava pristup građanim “sije sjeme među populacijom koja čezne da njihovi nacionalni donosioci odluka reflektuju njihov glas”.
Bonus video: