Crnogorska vlast i njeni mediji zloupotrebljavaju projekte koje finansira Evropska unija (EU) za obračun sa neistomišljenicima i za pokušaj disciplinovanja predstavnika EU u Crnoj Gori. Tako je Demokratska partija socijalista (DPS) kao povod za smjene izvršne direktorke MANS-a Vanje Ćalović Marković i Andrijane Kadije iskoristila grantove Delegacije EU u Crnoj Gori čiji se šefovi, prvo Mitja Drobnič, a sada i Aivo Orav, pokušavaju istovremeno i diskreditovati.
Poslanici DPS-a smijenili su Ćalović sa mjesta članice Savjeta Agencije za sprječavanje antikorupcije (ASK) zbog granta od 149 hiljada eura koji je MANS-u odobrila EU za praćenje parlamenarnih izbora 2016. godine. Prema tumačenju ASK, Ćalović je navodno bila u konfliktu interesa jer je sa pozicije članice Savjeta mogla da odlučuje o prijavama MANS-a o zloupotrebama u izbornom procesu. Poslanici DPS-a su odbili njen zahtjev da sa glasanjem u parlamentu sačekaju do 17. jula kada Upravni sud treba da odluči o njenoj tužbi na odluku Agencije.
U drugom slučaju, kao formalni razlog za smjenu Kadije sa funkcije direktorke Javnog servisa, DPS je iskoristio ugovor RTCG sa Centrom za građansko obrazovanje (CGO) jer je njime navodno bila ugrožena nezavisnost uređivačke politike Javnog servisa. Riječ je o ugovoru o projektu
“Unapređenje istraživačkih kapaciteta RTCG” za čiju realizaciju je CGO dobio EU grant od 112 hiljada eura. Brisel se tada oglasio saopštenjem u kojem se navodi da je “potpuno neprihvatljivo da se EU grant koji podržava profesionalnost RTCG zloupotrebljava kao argument da se smijeni menadžment RTCG”.
Režimska propaganda je nastojala istovremeno ocrniti Orava zbog tog ugovora nazivajuči ga “bahatim aparatčikom”. Njegov prethodnik u Delegaciji EU, Mitja Drobnič, je dugo bio meta režimske propagande zbog ocjena da je jedan od problema Crne Gore na putu ka EU nesmjenljivost vlasti, kao i povremenenih kritičkih osvrta slovenačkog diplomate na izostanak ili sporost reformi u Crnoj Gori.
Međutim, slovenački diplomata je najviše bio na udaru zbog projekata MANS-a za nadgledanje loklanih izbora 2014. Zbog toga je tadašnji premijer Milo Đukanović u par navrata javno kritikovao politiku kancelarije EU u Podgorici.
“MANS je kao nagradu od Delegacije EU dobio grant od 150 hiljada da, bez ikakvog iskustva, tobože nadzire lokalne izbore, a zapravo se stavio u funkciju opozicije, čak i formalno podnoseći prigovore izbornom procesu u ime opozicije”, kazao je Đukanović polovinom 2015, nakon čega je ljubljansko “Delo” objavilo da je Đukanović pokušao da izdejstvuje smjenu Drobniča.
Napadi na Drobniča nastavljeni su do isteka njegovog mandata u Crnoj Gori.
Inicijativu šefa diplomatije Igora Lukšiča o povezivanju zemalja regiona u balkansku šestorku, “Dnevne novine” su stavljale u kontekst tajnog plana odlazećeg ili već bivšeg komesara za proširenje Štefana Filea da uspori evropski put Crne Gore i da sruši Đukanovića, dok je u interpretaciji “Pobjede” Drobnič bio zadužen za organizovanje snaga za promjene u Crnoj Gori i provjeru da li bi tadašnji predsjednik Skupštine Ranko Krivokapić odgovarao za predvodnika promjena.Ne vide državne afere od “zvijezda granta”
Mediji koji uopšte nijesu ili su se stidljivo bavili milionskim malverzacijama i aferama u kojima je oštećen crnogorski budžet, sada pokazuju veliku brigu o tome kako se troše destine hiljada eura novca evropskih poreskih obveznika za projekte NVO i nezavisnih medijima u Crnoj Gori. Tako je “Antena M” objavila serijal tekstova pod naslovom “Ko su zvjezde granta Delegacije EU u Podgorici” u kojem nabraja NVO i medije koji su dobili sredstva od EU od 2007. do 2016. navodeći da je “ukupan iznos grantova što ih je EU podijelila u tom periodu, premašuje 280 miliona eura”.
Koliko je tačna ta cifra, najbolje govori podatak da je ukupan iznos sredstava koje je EU opredijelila za državu Crnu Goru kroz IPA fondove za period 2007-2014 iznosio 235 miliona eura, dok su se predstavnici crnogorske vlasti hvalili time što je EU za period 2014-2020 povećala izdvajanja za Crnu Goru na nešto preko 270 miliona eura. Projekti koje su iskorišteni za smjene u RTCG i Savjetu ASK, direktno su vezani za oblasti i institucije o kojima EK krajem godine treba da ocijeni da li je Crna Gora ispunila prelazna mjerila za poglavlja 23 od čega zavisi napredak u EU integracijama
Bonus video: