Baza podataka koju vodi Ministarstvo za infformaciono društvo i telekomunikacije (MIDT) ne odgovara Centralnom biračkom spisku (CBS), pa građani ne mogu biti sigurni u podatke koje provjere na veb sajtu www.biraci.me, tvrde u Mreži za afirmaciju nevladinog sektora (MANS) koja je imala uvid u CBS.
MANS je proteklih dana dostavio „Vijestima“ izvode iz važećeg biračkog spiska koji su pokazali da najmanje 14.267 hiljada birača imaju jednog ili više "dvojnika" sa istim imenima, prezimenima i adresima stanovanja, a različitim matičnim brojevima i šiframa birača, ali i da najmanje 1.282 nema upisan matični broj, dok je 290 građana upisano na dva različita biračka mjesta.
U toj NVO tvrde i da taj dokument pokazuje da više različitih osoba ima iste matične brojeve, ali da pretraga sajta MIDT-a, na kome građani mogu provjeriti podatke o svojim biračkim mjestima, sakriva te propuste.
Iako u biračkom spisku, navodi MANS, Selma Čobić koja glasa u Baru i Asima Gurzaković koja glasa u Ulcinju imaju isti matični broj 1303992****4, pretraga sajta MIDT-a sakriva ove propuste.
„Vijesti“ su se sinoć uvjerile da za taj matični broj pretraga sajta daje podatke samo o Selmi Čobić.
Identični su i primjeri Ruždije Bošnjak i Mladena Bulajić koji imaju istim matični broj 1609960****3, kao Marijane Jokanović i Nataše Tomović koje, prema podacima iz Centralnog biračkog spiska, takođe dijele isti matični broj 25089762****0, ali se Bulajić i Tomović ne pojavljuju u pretrazi sajta biraci.me.
Jovana i Dejana
Izvršna direktorka MANS-a Vanja Ćalović je kazala da je ta organizacija identifikovala i dva drastična primjera koji dovode u pitanje motive odgovornih u MIDT i Vladi „da na internetu prikazuju i druge lažne podatke, koji se razlikuju od biračkog spiska - jedinog validnog izvora podataka o biračima“.
Prema biračkom spisku, navodi ona, postoje dvije Jovane Ivović rođene istog dana 18. juna 1994. na Cetinju koje u Podgorici glasaju na dva biračka mjesta u MZ Zagorič i OŠ Savo Pejanović.
U birački spisak su upisane jedna za drugom, pod šifrom birača 197212 i 197213, dok im se matični brojevi takođe razlikuju samo u posljednja dva broja 1806994****87 i 1806994****95.
Direktorka MANS-a je poručila da će te organizacija uprkos pritiscima, istrajati u naporima da građanima omogućimo uvid u zloupotrebe koje neko čini u njihovo ime
Međutim, MANS navodi da baza podataka dostupna na internetu za matični broj 1806994****95 koji se u spisku birača vodi na Jovanu Ivović daje podatke za drugu osobu - Dejanu Vučinić koja glasa na istom biračkom mjestu u OŠ Savo Pejanović, ali njeno ime u CBS-u ne postoji.
Prema navodima MANS-a, u CBS-u postoje dvije Mine Mitrović rođene istog dana, 25. oktobra 1993. u Beranama koje glasaju na dva biračka mjesta, Novo naselje I i Park I, pod šifrom birača 42958 i 42960. Njihovi su matični brojevi različiti, kao i adrese stanovanja, ali na Vladinom sajtu se navodi da obije glasaju na istom biračkom mjestu Park I.
Iz te NVO su juče kazali da su dodatnom obradom podatak otkrili još novih „dvojnika“ koji imaju ista imena i identične datume rođenja, ali različite adrese i biračka mjesta, dok su im i mnogi drugi podaci veoma slični.
Prema navodima iz CBS-a, postoje i dvije Hrisande Marsenić koje su rođene 28. maja 1938. godine, a iako je riječ o osobi koja je stara 74 godine, druga Hrisanda je tek skoro upisana u birački spisak, a obje glasaju na istom biračkom mjestu Stari grad I Berane.
Direktorka MANS-a je poručila da će te organizacija uprkos pritiscima, istrajati u naporima da građanima omogućimo uvid u zloupotrebe koje neko čini u njihovo ime, „jer je u mnogo većem interesu javnosti da se sumnjivi slučajevi objave kako bi birački spisak bio tačan i rezultat izbora legitiman.“
„Uvjereni smo da se upravo na taj način štiti pravo građana na slobodne i fer izbore, ali i njihovi lični podaci od očiglednih zloupotreba Vlade i njenih istaknutih kadrova na opštinskim nivoima“, kazala je Ćalović i pozvala građane da uvidom u podatke objavljene na sajtu MANS-a utvrde da li imaju nepostojeće dvojnike i da li je njihove lične podatke neko zloupotrijebio sa ciljem da utiče na rezultate izbora.
Kako to da je SNP-u sada spisak regularan
Ćalović je kazala da MANS osnovano sumnja da je u velikom broju slučajeva riječ o biračima „fantomima“ i pojedincima kojima su izdate lažne lične karte. Ona očekuje da nadležne državne institucije i političke partije učine sve da na terenu utvrde ko su birači „fantomi“, a ko pravi „dvojnici“, kako bi se osigurao legitimitet izbornog procesa.
„Posebno pozivamo do skoro najjaču opozicionu partiju, SNP, koja je pred svake izbore, najčešće neuvjerljivo i uopšteno ukazivala na nedostatke u biračkim spiskovima, da ostave lične sujete po strani i svoju infrastrukturu angažuju na konkretnim primjerima na koje je ukazao MANS“, kazala je Ćalović. Potpredsjednik SNP-a Neven Gošović kazao je da smatra da podaci MANS ne mogu biti dovoljno uvjerljiv dokaz da je riječ o neregularnosti biračkog spiska.
Nema duplih birača, imena se prenose s koljena na koljeno
U MIDT-u tvrde da u Centralnom biračkom spisku (CBS) nema duplo upisanih birača, a da se nejasnoće najčešće javljaju zbog česte promjene mjesta prebivališta određenog broja građana.
Pomoćnik ministra Radule Novović je na konferenciji za novinare, organizovanoj povodom navoda o nepravilnostima, kazao da za period od šest godina nijedana politička partija nije imala primjedbu na sadržaj CBS-a. Prema riječima, glavnog administratora Glavnog grada Željko Vuković u Podgroici je do sada od oko 143 hiljade upisanih birača evidentirano 27 njih koji su rođeni istog datuma, imaju isto ime i prezime a različit matični broj.
“To je najvjerovatnije posljedica preseljenja građana. Dat je nalog nadležnim službama sekretarijata za lokalnu samoupravu da provjere da li se radi o istim osobama. Ako se to potvrdi, oni će biti izbrisani do 3. oktobra”, rekao je Vuković. Savjetnica u MIDT, Bojana Bajić je kazala da se dešava da je u mnogim slučajevima kao adresa navedeno ime naselja, sela, pa i grada, pa da se zato dešava da “ima više imenjaka na istoj adresi”.
“Tako imate mnogo primjera da u nekom selu žive osobe istog imena i prezimena, ali kada se pogleda više podataka ime roditelja, matični broj, državljanstvo, adresa, datum rođenja, vidi se da se radi o potpuno različitim osobama, od kojih neke bude starije i po nekoiko godina i decenija”, pojasnila je ona.
Bajić je kazala da je to izražen primjer u Crnoj Gori, jer se često tradicionalno imena prenose s “koljena na koljeno”. Ona je rekla da su greške moguće, i da je možda bilo pojedinačnih slučajeva, ali da „problem nije, niti ga ima u ovolikom broju slučajeva kakao je predstavljeno u medijima”. Lokalni sekretarijati iz Bijelog Polja i Budve su juče reagovali tvdeći da u tim opštinama nijedan birač nije upisan dva puta.
„Marko Mićuna Gojačanin i Marko Radoja Gojačanin su dvije osobe rođene istog datuma i čiji se matični brojevi razlikuju u dvijema zadnjim ciframa“, stoji u saopštenju sekreatarijata iz Bijelog Polja, dok iz Budve navode da u biračkom spisku ne postoji duplo upisan birač Đuro Pribilović.
Galerija
Bonus video: