Umjesto da pokušaju da do septembra nađu put do dogovora i tako Crnoj Gori obezbijede realne šanse da počne pregovore o članstvu u EU, crnogorska vlast i opozicija sopstvenu nesposobnost da usaglase izborni zakon sa Ustavom pokušavaju da maskiraju međusobnim prebacivanjem krivice.
Na taj način neće riješiti problem i demantovati da nijesu dorasli svojim ulogama, zbog čega u dijelu civilnog društva smatraju da je, u slučaju da EU Crnoj Gori ne da pregovore, izlaz iz izvjesne političke krize raaspisivanje vanrednih izubora.
Krajnji rok do kojeg bi Crna Gora morala usvojiti izborni zakon je kraj septembra, pošto će Evropska komisija početkom oktobra dati mišljenje da li je Crna Gora sposobna da ide naprijed u evropskim integracijama ili će biti zaustavljena.
“Ukoliko nove runde razgovora vlasti i opozicije ne bude odmah tokom avgusta ili završe neuspjehom, a Crna Gora ne dobije datum pregovora, onda će izvjesno nastupiti jedna vrsta političke krize koja se može rješavati i raspisivanjem novih parlamentarnih izbora”, ocijenio je Stevo Muk iz Instituta Alternativa.
Kako dalje, ništa se ne može zaobići
On smatra da je sada najvažnije odgovoriti na pitanje kako dalje: “Vjerujem da je rješenje moguće i da postoje dobre šanse da se izborni zakon usvoji prije kompletiranja mišljenja Evropske komisije.
“Niti se zakonom može mijenjati Ustav, niti se može zaobići činjenica jezičke kompleksnosti”
U igri su dva pitanja koja nijesu isključivo vezana za izborni zakon i zato je ostajanje parlamentarne većine na stavu da se o tim pitanjima neće izjašnjavati kontraproduktivno, jer znači da pregovora neće biti. S druge strane, ima prostora da se predlozi opozicije uobliče na način prihvatljiv za većinu”.
Muk za “Vijesti” kaže da vrijedi razmisliti koja je najbolja mjera uvažavanja ustavnog određenja službenog jezika i rezultata popisa, po kojima većina građana govori srpskim jezikom: “Niti se zakonom može mijenjati Ustav, niti se može zaobići činjenica jezičke kompleksnosti”.
Priča o tome ko je kriv poprima već i neozbiljne dimenzije, pa tako vladajuće partije sada pokušavaju da svu krivicu svale na opozicije i Srbiju, koja je navodno preko Borisa Tadića zabranila Srđanu Miliću i SNP-u da daju neophodnu dvotrećinsku većinu.
U junu srpski jezik nije bio uslov
Činjenica je da vraćanje srpskog jezika u škole, što je nakon insisitiranja Predraga Bulatovića i SNP ispostavio kao uslov da bi glasali, nema veze sa izbornim zakonom, ali je i činjenica da su DPS i SDP mogli da pristanu na ključne zahtjeve opozicije i u junu, kada srpski jezik nije bio uslov.
Činjenica je da su DPS i SDP mogli da pristanu na ključne zahtjeve opozicije i u junu, kada srpski jezik nije bio uslov
Tada su to nadmeno odbili, pa im kasniji pristanak na stari uslov da manjinski mandati pripadaju samo manjinskim narodima kojih je do 15 odsto u ukupnoj populaciji, nije mnogo značio. DPS i SDP, a naročito šef parlamenta Ranko Krivokapić koji pred Evropom nosi odgovornost za prvi uslov EU, pokazali su neprimjerenu osionost i kratkovidost.
S obzirom na 13-julski istup šefa DPS-a Mila Đukanovića, kada je kazao da napredak Crne Gore prema EU ne zavisi samo od reformi u Crnoj Gori nego i od dešavanja u samoj EU, na težini dobijaju i sumnje da nekim krugovima u vlasti dalje koračanje ka EU više i nije cilj.
DPS i SDP, a naročito šef parlamenta Ranko Krivokapić koji pred Evropom nosi odgovornost za prvi uslov EU, pokazali su neprimjerenu osionost i kratkovidost
Naročito ako se zna da to podrazumijeva čišćenje države od kriminala i korupcije, pa i od onog koji stanuje u partijskim stukturama DPS-a i SDP-a.
“Ovo na duži rok može da šteti više opoziciji jer će krivica u očima velikog dijela javnosti, ali i u nekim strukturama u Briselu, biti pripisana opoziciji... Ovo je pokazatelj velike količine političke arogancije vladajuće strukture i nerazumijevanja cjelokupnog procesa opozicionih struktura. Opozicija je možda kod birača ubrala poen u vezi sa srpskim jezikom, ali je pitanje koliko naši birači pamte”, ocjenjuje Momčilo Radulović iz Evropskog pokreta.
On smatra da još ima vremena za izborni zakon: “Ako se do kraja septembra donese izborni zakon, onda ima vremena da se to promoviše kod evropskih struktura i da prođeno kroz iglene uši”.
Vlast pokušava da skrene pažnju sa hapšenja krupnih igrača
Jedna od zabluda koju sada krugovi bliski vlasti pokušavaju nametnuti je i da je izborni zakon maltene jedini uslov za odluku Brisela da Crnoj Gori da pregovore o članstvu.
Daliborka Uljarević iz Centra za građansko obrazovanje podsjeća da su visoki evropskih zvaničnici više puta upozoravali da je svaki uslov podjednako važan.
Na pitanje da li će Brisel za dobijanje datuma pregovora, osim izbornog zakona, tražiti i da zvanična Podgorica ponudi hapšenja “krupnih riba”, Uljarević je kazala da je važnije koliko su ta hapšenja pravno utemeljena.
“Neće se mjeriti broj tzv. krupnih riba koje su trenutno u fokusu borbe protiv korupcije, koliko utemeljenost tih slučajeva i pristup pravosudnih organa njihovom procesuiranju”, kazala je ona, navodeći da će EK tražiti i ispunjavanje uslova o jačanju vladavine prava kroz depolitizaciju Sudskog i Tužilačkog savjeta i osnaživanje nezavisnosti pravosuđa.
“Tu trenutno ne dobijamo pozitivne signale od donosilaca odluka koji očito žele držati pod kontrolom sudije i tužioce i to se ne može prikriti bilo kakvim spektakularnim akcijama za koje se još stiče opravdan utisak da se izvode samo radi Brisela i država članica EU, a ne zbog naših potreba”, smatra Uljarević.
Bonus video:
