Savez “Da svako ima” koji su formirale Ujedinjena Crna Gora (UCG), Socijalistička narodna partija (SNP), Radnička partija (RP) i nezavisni poslanici, nastao je na interesima tih partija kako bi politički preživjele, ali bi mogao biti koristan ukoliko dovede do daljeg opozicionog ujedinjavanja, ocijenio je politički analitičar Dragiša Janjušević.
Čelni čovjek SNP-a Vladimir Joković, poslanik UCG Goran Danilović i predsjednik RP Janko Vučinić, nezavisni poslanici Aleksandar Damjanović i Anka Vukićević potpisali su 1. maja u Bijelom Polju sporazum o saradnji na osnovu kojeg je nastao savez “Da svako ima”. Saopštili su da nisu konkurencija nijednoj opozicionoj partiji već Demokratskoj partiji socijalista (DPS).
Danilović je nedavno poručio i da su, umjesto naviknutog svađanja i insistiranja na razlikama, ove partije i pojedinici odlučili da sarađuju i da ukrupnjavju političku ponudu da bi se blagovremeno spremili za promjene koje su, kako je naveo, pred nama. On je istakao i da je stvaranje saveza “Da svako ima” konkretna podrška potpisima na Sporazum za budućnost sa ostalim opozicionim subjektima i pokretom “Odupri se”, te da novoformirani savez nije hermetičan i da neće reći da u savez više niko ne može ući, te da ne žele nikakvu međusobnu otimačinu glasova i da se mora naći način da se pokrenu apstinenti i ljudi razočarani u politiku.
Janjušević smatra da primarni interes ovog saveza ostanak iznad cenzusa i parlamentarni status potpisnica ovog sporazuma, a da je u drugom planu neko objedinjavanje opozicije na višem nivou, od koga, kako kaže, svi imaju neku bojazan s obzirom na prethodna iskustva.
“Možda i ovo parcijalno objedinjavanje opozicionih subjekata dovede do nekog generalnog, opšteg ujedinjavanja, da li kroz jednu ili dvije opozicione liste, ali i to može da bude neki signal ili korak ka tom procesu”, kazao je Janjušević.
Upitan da li se na ovaj način može uzeti dio biračkog tijela vladajućih partija, ili će se samo nastaviti krug prelivanja glasova između opozicionih subjekata, Janjušević je ocijenio da je vladajućoj strukturi teško uzeti glasove.
“Dosadašnja iskustva su pokazala da opozicioni subjekti teško mogu da uđu u biračko tijelo partija na vlasti osim ako se ne pojave neki novi subjekti koji će građanima pružiti garancije da su građanska partija, da su to ljudi koji su prepoznati u svojim branšama, u svojim profesijama, tako da oni donekle mogu pledirati na biračko tijelo partija na vlasti. Iskustvo je pokazalo da opozicione partije do sada nisu mogle ući u taj prostor vladajućih garnitura i da razočarani birači vladajuće koalicije radije odlaze u apstinente nego što se opredjeljuju za neku od opozicionih partija, osim novoosnovanih subjekata, kao što je bio slučaj Pozitivne”, kaže Janjušević.
On podsjeća da su 2012. godine, kada su se istovremeno održavali parlamentarni i lokalni izbori u Nikšiću, analize pokazale da se jedan dio razočaranih glasača DPS-a iz Nikšića na lokalnom nivou opredijelio za Pozitivnu, i da je to značio matematički gubitak vlasti, ali da je na kraju DPS podrškom upravo odbornika Pozitivne Draga Đurovićapreuzeo vlast.
Janjušević je kazao, osvrćući se smjenu gradonačelnika Kotora uz podršku Socijaldemokratske partije (SDP) i poruka iz drugih opozicionih partija da sa SDP-om neće sarađivati, da se u Crnoj Gori uvijek dešavaju iskakanja pojedinih stranaka.
“Kada je potrebna bezrezervna podrška i jedinstvo, kad moraju da se neki principi i programske stvari na trenutak zamrznu zbog opštih interesa, mi uvijek imamo iskakanje pojedinih partija koje to remete. Iskakanje SDP-a je, nažalost, pokazalo narušavanje opozicionog jedinstva, a oni će sami platiti politički ceh. Sa druge strane, nanesena je šteta tom krhkom jedinstvu zasnovanom na Sporazumu za budućnost”, rekao je Janjušević.
Za novu partiju treba velika infrastruktura i mnogo novca
Upitan da li predsjednik Atlas grupe Duško Knežević, koji se nalazi na Interpolovoj potjernici, može osnovati ozbiljnu i konkurentnu stranku, Janjušević kaže da to zavisi od mnogo faktora.
“Danas moderne partije zahtijevaju veliku infrastrukturu i finansijska sredstva, veliki broj prepoznatih ljudi u javnosti. Ako imate ambicije za ozbiljan izborni rezultat, morate uigrati sve te faktore”, kaže on.
Velika infrastruktura je, dodaje, naročito bitna u Crnoj Gori. “Jer kada nema promjene vlasti 30 godina, morate se ugledati na partiju koja dominantno vlada i razvija tu infrastrukturu i njom dobrim dijelom ostvaruje rezultat na izborima. I kod Kneževića su to bitni činioci koji će opredijeliti učinak te partije”, rekao je Janjušević.
Bonus video:
