Ustavni sud (US) je odlukom da je ukidanje aplikacija “Viber” i “WhatsApp” tokom izbornog dana 2016. potvrdio izborne zloupotrebe i ugrožavanje volje birača, smatraju predstavnici opozicije.
Skoro tri godine nakon parlamentarnih izbora, US je u utorak ocijenio da je Zakon o elektronskim komunikacijama koji omogućava Agenciji za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost (EKIP) da naredi operaterima da neograničeno suspenduju internet i telefonsku komunikaciju ako nađe da je to “opravdano u slučajevima prevare ili zloupotrebe” neustavno, i naložio ukidanje te odredbe. Time je potvrđeno da je EKIP, kojim je 2016. rukovodio Zoran Sekulić protivustavno naredio mobilnim operaterima da ugase “Viber” i “WhatsApp”. Tada je naloženo gašenje tih aplikacija jer je jedan broj građana dobio poruke sa tvrdnjama da DPS kupuje glasove.
Na osnovu optužnice Specijalnog državnog tužilaštva da je na taj dan spremana navodno nasilna smjena vlasti ili državni udar, nedavno su osuđena dvojica lidera Demokratskog fronta Milan Knežević i Andrija Mandić, ali za zvaničnike vladajuće koalicije navodni “udar” nije doveo u pitanje regularnost izbora.
Član Predsjednišva Demokratskog fronta Predrag Bulatović podsjeća da su relevatna istraživanja pokazivala da DPS ne može da izdejstvuje pobjedu i da je jedini način bio da se zaustavi stepen izlaznosti.
“Time su smanjili mandate DF-u, kao i SDP-u, najmanje dva mandata. Opozicija je po tadašnjim istraživanjima i sa takvom izlaznošću imala sigurnu parlementarnu većinu”, navodi Bulatović.
“Crna Gora je danas jedina zemlja u kojoj se na dan izbora, navodno planirao teroristički napad i krvoproliće. Svi znamo da u tim uslovima straha i panike nije moglo biti slobodne atmosfere za izjašnjavanje birača. Na dan izbora su protivpravno i bez obrazloženja bile na određeno vrijeme suspendovane aplikacije “Viber” i “WhatsApp”. I tada smo tvrdili da je EKIP po nalogu šefa DPS-a, a sa ciljem omogućavanja DPS-u da gnusnim zloupotrebama pobijedi na parlamentarnim izborima 2016. godine, udar na slobodu komunikacije koja je Ustavom zagarantovana”, poručio je generalni sekretar Demokrata Boris Bogdanović. EKIP je, dodaje on, to učinio kako bi blokirao razmjenu i distribuciju dokaznog materijala o brojnim izbornim zloupotrebama koje su aktivisti političkih partija detektovali na terenu tokom sprovođenja izbornog postupka.
“Ustavni sud je tek nakon dvije godine i sedam mjeseci proglasio neustavnom odredbu Zakona o elektronskim komunikacijama koji omogućava EKIP-u da suspenduje internet i telefonsku komunikaciju. Zašto tek nakon skoro tri godine? Zato što je i Ustavni sud kao i sve druge institucije u ovoj zemlji pod stravičnim pritiskom onih, po čijem nalogu se donose neustavne odluke. Posljednji izborni ciklus krajem novembra 2017. u četiri opštine pokazao je neviđene brutalnosti i neregularnosti”, dodao je Bogdanović.
Portparol Socijaldemokratske partije (SDP) Mirko Stanić kaže da je jasno da je Ustavni sud upravo pokazao ono što je tokom izbornog dana saopšteno iz te partije - da se radi o nelegalnoj i nezakonitoj odluci. “Ova odluka je, nažalost, značajno doprienijela nelegalnosti izbornog procesa, jer su upravo putem ovih mreža razmjenjivani sadržaji kojim su se pokazivale značajne izborne zloupotrebe”, navodi Stanić.
Odluka Ustavnog suda, pojava afere “Koverat” kojom se dokazuje način dobijanja podrške na parlametarnim izborima i sve što ovih dana saznajemo u vezi sa parlamentarnim izbore 2016. godine, kaže Stanić, govore u prilog potrebi reforme izbornog i drugog zakonodavsta kako bi naredne parlamentarne, lokalne i predsjedničke izbore dočekali u elementarno fer uslovima. “Takođe, potrebne su nam čvrste garancije da će se navedena rješanja sprovoditi, kako se ne bi desilo da neko poput direktora EKIP-a odluči da uskrati demokratsko ili neko drugo pravo građanima Crne Gore i da to prođe nekaženjeno”, poručuje on.
Generalni sekretar Građanskog pokreta URA, Mileta Radovanić, smatra da je odluka Ustavnog suda potvrda grubog kršenja osnovnih sloboda građana tog dana i ugrožavanja prava na slobodnu iskazanu volju, ali dodaje da je ona i poslije više od tri godine, ipak, dobrodošla jer je i u pravnom smislu dala pečat i rasvijetlila i taj segment nepravilnosti izbornog dana. “Tu presudu shvatamo i kao potvrdu svih naših argumentovano saopštenih stavova da su parlamentarni izbori 2016. bili klasično kršenje prava građana da slobodno biraju svoje predstavnike u parlamentu i da se izborni dan ni u kom smislu ne može okarakterisati kao fer i demokratski”, kazaoje Radovanić za “Vijesti”.
Bogdanović ocjenjuje da Crna Gora nije dostigla ni minimalni nivo izborne demokratije, kao najnižeg stadijuma demokratskog poretka, govori i to što se na dan uoči izbora desio oružani napad na opozicionog poslanika Demokrata Danila Šaranovića i tri odbornička kandidata Demokrata, kao i napad biber-sprejom na odborničke kandidate GP URA. “Samo je u Mojkovcu kroz legalnu proceduru utvrđeno da je bilo oko 500 glasackih listića (što daje tri odbornička mandata), a u Petnjici oko 100 (ili jedan odbornički mandat) označeno flomasterima raznih boja i specifičnim simbolima kao što su trouglovi i slično”, navodi Bogdanović.
Bonus video: