Neriješene afere političke korupcije, odbijanje vlasti da se formira vlada izbornog povjerenja, kao i neuspjela reforma izbornog zakonodavstva - najčešći su razlozi zbog kojih je opozicija najavljivala bojkot izlaska na birališta.
Na lokalnim izborima u Tivtu zakazanim za 5. april, najvjerovatnije će učestvovati sve opozicione partije i nekoliko građanskih listi. To bi, kako je ocijenio dio opozicije, moglo dodatno da oteža eventualni bojkot na državnom nivou.
Posljednja prepreka koja se nametnula pred redovne parlamentarne izbore, koji bi trebalo da se održe najkasnije do oktobra, je usvajanje Zakona o slobodi vjeroispovijesti koji je produbio političku krizu.
Predsjednik Upravnog odbora CEMI Zlatko Vujović ocijenio je da treba praviti razliku između bojkota parlamentarnih i lokalnih izbora.
“Stabilna opoziciona partija može priuštiti bojkot izbora u nekoj od opština, međutim bojkot parlamentarnih izbora može sebi dozvoliti samo bogata partija, a nje makar prema zvaničnim izvještajima, među opozicionim partijama nema”, ocijenio je Vujović.
On je za “Vijesti” rekao da se zbog izuzetno velikih izdvajanja iz državnog budžeta za finansiranje partija, na parlamentarnim izborima partije ne bore samo za osvajanje vlasti, već i za što veće budžetske subvencije od kojih partija živi između dva izborna ciklusa.
“Opozicione partije nemaju komfor da mogu bojkotovati nacionalne izbore, a da to ne rezultira raspadom partijske infrastrukture, padom rejtinga. Upravo iz toga razloga u istoriji crnogorskog parlamentarizma nikad se nije desio bojkot parlamentarnih, a jeste lokalnih, ili recimo nekada saveznih izbora”, ocijenio je Vujović.
Ukoliko bi se sve opozicione partije opredijelile za bojkot, on ocjenjuje da težina jedne takve odluke, posebno u svjetlu evropskih integracija, rezultirala velikim pritiskom na vlast, ali i brzom ponavljanju izbora na nacionalnom nivou.
“Međutim, sa takvom odlukom treba biti oprezan, čemu nas uči iskustvo iz Albanije sredinom prošle godine kada je opozicija bojkotovala lokalne izbore, praktično bez borbe predavši opštine u kojima je bila na vlasti partiji Edija Rame”.
Opozicija je nakon parlamentarnih izbora u oktobru 2016. zbog afere “državni udar” bojkotovala parlament. Tvrdili su da je “bojkot 39 poslanika moćno oružje, na koje diktatura nema odgovor”.
Prvi test bili su lokalni izbori u Nikšiću u martu 2017. na koje nijesu izašli a posljedica toga je da su svi odbornici iz vladajuće koalicije.
Bojkot državne Skupštine Demokratski front prekinuo je nedugo zatim, navodeći da se vraća kako bi postavljali pitanja u vezi sa presudom kolegi Milanu Kneževiću, koji je bio osuđen zbog navodnog napada na policajca na protestu ispred Skupštine.
Opozicija je 2018. zatim izašla na lokalne izbore u Podgorici i nekoliko drugih opština, a ubrzo zatim u parlament su se vratili SDP i Demos, Ujedinjena Crna Gora. Demokrate su učestvovale u radu Odbora za izborno zakonodavstvo, a jedino GP URA nije prekinuo bojkot.
Tokom građanskih protesta 2019. godine svih 39 poslanika opozicije potpisalo je takozvani “Sporazum o budućnosti”. U njemu su se obavezali da neće izlaziti ni na jedne izbore do formiranja tehničke Vlade, kojoj će glavni cilj biti stvaranje uslova za fer i slobodne izbore. Za sada nema nagovještaja da je DPS spreman na razgovor o toj temi.
Stiče se utisak da nijesu značajno zainteresovani za pregovore
Vujović je ocijenio da se stiče utisak da opozicija u ovoj situaciji i nije značajno zainteresovana za pregovore oko izbornih uslova. “Kod ključnih opozicionih partija, koje učestvuju u protestima SPC, postoji strah da bilo kakvi pregovori sa vlašću mogu negativno da utiču na homogenizaciju svog biračkog tijela, a posebno mogu ih spriječiti da kapitalizuju na izborima učinke vjerskih protesta”.
Govoreći o izbornim zakonima koji su usvojeni krajem decembra prošle godine, rekao je da neka sadrže pozitivne promjene ali da je loše što su usvojene bez podrške opozicionih partija.
“Da bi izbori bili održani u prihvatljivim uslovima potrebno je razriješiti slučajeve korupcije povezane sa izborima, ali nažalost nije za očekivati da tu dođe do istinskog napretka. Nijesam optimista da će afere Koverta i Snimak biti do kraja istražene i svi krivci kažnjeni prije narednih parlamentarnih izbora”, kazao je Vujović.
Premijer počinje reforme od civilnog sektora
Premijer Duško Marković danas počinje razgovore čiji je cilj da se prevaziđu podjele i iznađe zajednički imenitelj u interesu građana i evropske perspektive, najavljeno je iz Vlade. On će na odvojenim sastancima razgovarati sa predstavnicima CDT i Građanske alijanse. Navodi se da je poziv premijera akademskoj zajednici, opoziciji, civilnom sektoru većina odgovorila pozitivno. Teme susreta su nova metodologija EU, izborne reforme, 23 i 24...
Bonus video:
