Trenutna haotična i pravno sporna situacija oko produženja mandata odbornicima i predsjednicima 12 opština, Glavnom gradu i gradske opštine Golubovci, mogla bi rezultirati naknadama štete zbog nezakonite smjene dijela lokalnih zvaničnika, reklo je Vijestima više pravnika.
Dio pravnika je upozorilo i da bi na pravno sporan način kandidati Demokratske partije socijalista mogli da ostanu na vlasti u opštinama bez obzira na rezultate izbora 23. oktobra.
Skupština Opštine Žabljak aktuelnog saziva već je izabrala starog – novog predsjednika Opštine Veselina Vukićevća (DPS). Sjednica održana prije nekoliko dana sazvana je po hitnom postupku, a koalicija DPS – Socijaldemokrate izabrala je Vukićevića zbog razloga, kako su prenijeli mediji, hitnosti.
Repriza ovog događaja u Podgorici očekuje se 5. jula ove godine, za kada je predsjednik Skupštine Opštine Đorđe Suhih (SD) već zakazao sjednicu, čija je prva tačka dnevnog reda izbor gradonačelnika. S obzirom na to da Opštinom rukovodi Ivan Vuković (DPS), očekuje se da će on ponovo biti biran na to mjesto.
Suhih juče nije odgovarao na pozive i poruke Vijesti kako bi objasnio pravno utemeljenje odluke za izbor gradonačelnika, dok aktuelnom traje mandat.
Neke partije već su se oglasile tim povodom zbog bojazni da DPS namjerava da osigura vlast u narednom periodu mimo ishoda oktobarskih izbora.
”…Pretpostavljamo da je ovo jedna od novih “igara” DPS-a i Socijaldemokrata, pa postoji bojazan da sličan scenario ne pripremaju i za ostale crnogorske opštine. Vjerovatno iz straha od rezultata predstojećih izbora, pokušavaju da na ovaj način obezbijede makar funkcije predsjednika opština tamo gdje imaju većinu”, poručili su iz SNP-a u vezi izbora na Žabljaku.
Vijesti su juče kontaktirale više pravnika, koji uglavnom zvanično nisu bili spremni da tumače haotičnu situaciju. Jedan od njih upozorio je da mandati novoizabranim predsjednicima opština traju četiri godine, da oni neće biti spremni da odstupe nakon što bude formirana nova skupštinska većina nakon loklanih izbora.
U slučaju da budu smijenjeni, mogu se obratiti Upravnom sudu ili redovnim sudovima – jer ima mandat po Zakonu o izboru odbornika i poslanika traje četiri godine.
Ako sud utvrdi nezakonitu smjenu, građani će opet plaćati odštete, upozorio je sagovornik.
Nesvakidašnja i zakonom neutemeljena situacija da odbornici biraju gradonačelnika uprkos tome što aktulnom traje mandat izazvana je nepreciznošću dopuna Zakona o lokalnoj samoupravi, kojim su izbori u 13 opština i Golubovcima odloženi za 23. oktobar. Kako su ranije upozorili iz civilnog sektora, njime nije precizirano šta je sa mandatima odbornika i predsjednika opština – koji će u međuvremenu isteći.
Iako je Ustavnom sudu podnijeta inicijativa za ocijenju ustavnosti izmjene propisa, on se još nije izjašnjavao.
Ali to nije zaustavilo politički život. U junu i julu ističu rokovi na koje su birani odbornici i čelnici u opštinama Bijelo Polje, Šavnik, Plužine, Žabljak, Bar, Danilovgrad, Kolašin, Pljevlja i glavni grad Podgorica. Opštine Budva i Tivat funkcioništu u prinudnoj upravi, a ulogu lokalnog parlamenta je do izbora preuzeo odbor povjerenika koji čine predstavnici Vlade i lokalnih uprava.
Predsjedniku Opštine Plužine Mijušku Bajagiću(SNP) mandat je istekao 25. juna, njegovom kolegu Dušanu Raičeviću u Baru (DPS) ističe 3. avgusta, Ivanu Vukoviću (Podgorica) 30. jula, Veselinu Vukićeviću (Žabljak) prije spornog reizbora isticao je 10. juna, Zorici Kovačević (Danilovgrad) kraj mandata se bližio 28. jula – ali ona odlazi u starosnu penziju…
Procjene više sagovornika, uglavnom pravnika, sa kojima su Vijesti kontaktirale, su da će recept Podgorice i Žabljaka biti primijenjen i u ostalim opštinama.
Loklane samouprave, kako navode sagovornici, taj legitimitet smatraju da crpe iz tumačenja Ministarstva javne uprave.
Naime, MJU smatra da odlaganjem izbora za 23. oktobar i odredba da odbornicima traje mandat do izbora novih, u stvari znači da odlaganje izbora podrazumijeva i produženje njihovih mandata, saznaju Vijesti.
U tumačenju zakona MJU navodi se da odbornici do potvrđivanja mandata njihovim nasljednicima sa izbora 23. oktobra, imaju legitimitet da odlučuju o poslovima od lokalnog značaja.
To se između ostalog navodi u mišljenju koje je potpisao ministar javne uprave Maraš Dukaj. On juče nije odgovarao na pozive i poruke Vijesti, niti je MJU odgovorilo na pitanja upućena u petak.
Uvod u priču o pravnom haosu imala je bivša poslanica, kandidatkinja za sudiju Ustavnog suda Snežana Jonica.
Ona je sjednici Ustavnog odbora Skupštine 21. juna upozorila da će lokalne samouprave, gdje su izbori odloženi, biti izložene ogromnim problemima ukoliko se, kako je navela, u najkraćem roku Zakonom o lokalnoj samoupravi precizno ne uredi pitanje trajanja mandata skupštinama i predsjednicima opština - odnosno Gradonačelniku Podgorice.
”Imaćemo situaciju potpune blokade – odnosno preciznije bezvlašća u pola lokalnih samouprava u Crnoj Gori – jer će isteći mandati oba organa lokalne samouprave - i predsjednicima opština i skupštinama opština”, rekla je Jonica.
Nema izbora bez razrješenja
Zakonom o lokalnoj samoupravi propisano je da stari saziv Skupštine može birati novog predsjednika opštine tek kad aktuelnom prestane mandat. A to se dešava u slučajevima kad ga je Skupština razriješila prije isteka mandata, ili je podnio ostavku, ili je osuđen za neko kirivčno djelo koje ga čini nedostojnim funkcije.
Birati novog predsjednika SO, dok je aktuelni na toj poziciji - do sada se nije desilo.
Bonus video:
