Najava kreiranja bloka partija koje su nekada činile suverenistički pokret, pokušaj je lidera Demokratske partije socijalista (DPS) Mila Đukanovića da homogenizuje birače. Ako dođe do grupisanja tih snaga, cilj treba da im bude sprečavanje ponavljanja stanja koje su proizvele posljednje dvije Vlade, ali i povratka u vrijeme režima srušenog 2020. godine.
Tako sagovornici “Vijesti” tumače Đukanovićevu najavu da je blizu dogovor o zajedničkom nastupu na predstojećim podgoričkim izborima aktera koji su učestvovali u obnovi državne nezavisnosti 2006. godine.
Osim DPS-a, kao potencijalni konstituenti novog-starog bloka, pominju se bivši dugogodišnji koalicioni partneri te stranke - Socijaldemokrate (SD), Socijaldemokratska partija (SDP), Bošnjačka stranka (BS), albanske partije, ali i neki pokreti koji dosad nisu učestvovali na izborima.
Integrisanje snaga koje sebe nazivaju procrnogorskim i suverenističkim, dio javnosti zagovara godinama, a pozivi na to učestali su posebno od avgusta 2020, kad je DPS poražen na izborima.
Programski koordinator Građanske inicijative (GI) “21. maj” i koordinator nekadašnjeg Pokreta za za nezavisnu Crnu Goru Rade Bojović, navodi da vjeruje da je integralistička politika i jedinstven predizborni nastup tih aktera, najbolji način da se akumuliraju politička i društvena energija koja bi na narednim izborima odlučujuće doprinijela “reanimaciji države i društva”.
Objašnjava da ta ideja ima smisla samo ako je zasnovana na bezuslovnoj posvećenosti ubrzanom učlanjenju države u EU, pravednoj i pravnoj državi, ekonomskom prosperitetu i socijalnoj brizi.
”Kao i nedvosmislenom otporu politici podrivanja crnogorskog državnog suvereniteta, koju združeno sprovode susjedni režim Aleksandra Vučića, etnofiletistička Srpska pravoslavna crkva (SPC) i njihova marionetska posluga u Crnoj Gori. U biti, ključne poruke ujedinjenih proevropskih i građanskih snaga treba da budu - nikad više sunovrat, poniženje i rasulo u liku 42. i 43. Vlade, i nikad više povratak na staro u liku iskvarenog režima koji je smijenjen prije dvije godine”, ističe Bojović.
Kaže da takav pristup podrazumijeva da se značajan dio članova tog bloka samokritički preispita i shvati da stara politika i njeni diskreditovani kadrovi nisu recept za uspjeh, napominjući da to prije svega važi za DPS, ali da se odnosi i na druge.
”Samo distanciranje od prethodnih promašenih javnih politika i odstranjenje ličnosti koje su opterećene koruptivnim i klijentelističkim aferama, može biti produktivan temelj za ujedinjene političke snage”, kazao je Bojović “Vijestima”.
Na pitanja koji je interes pristupanja tom savezu, da li misle da će on više koristiti DPS-u i Đukanoviću, te da li smatraju da bi takve koalicije trebalo praviti u još nekim opštinama, ali i na državnom nivou, “Vijestima” su odgovorili samo iz SD-a, rekavši da će njihovi organi procijeniti šta je oportuno za partiju.
”Zasad je rano da dajemo decidne stavove. Napominjemo takođe da bi Socijaldemokrate, da su se vodile isključivo uskim partijskim interesima, ušle i u 43. Vladu, a koja je, kako smo i tvrdili, pala tek što je izabrana. Dakle, cijenimo da naši stranački organi znaju šta je interes partije, ali i kad da iznad njega stave opšti interes”, naveli su.
Ocjenjujući da i laici vide da Đukanović i DPS “drastično gube biračko tijelo” i da im je značajno opao koalicioni kapacitet, bivši ministar i poslanik Mladen Bojanić kaže da su pozivi na zajednički izborni nastup posljednji Đukanovićevi trzaji na političkoj sceni, kako bi sačuvao sve što je stekao za više od 30 godina stolovanja državom.
Tvrdi da su šefu DPS-a politički dani odbrojani, i kaže da vjeruje da može biti aktivan najduže do predsjedničkih izbora sljedeće godine.
”Zato će sad pokušati da homogenizuje biračko tijelo i eventualno privuče sebi nekoga od bivših koalicionih partnera. Međutim, ne vidim neku veliku šansu da će uspjeti u tome, jer je DPS prepoznat kao partija koja je izgubila pozicije koje je imala godinama i koja, kao što rekoh, drastično pada. A s gubitnicima malo ko hoće... Čini mi se da su manjinske partije sad na ‘klackalici’, odnosno da gledaju kako će se razvijati situacija, i sigurno će se prikloniti onome ko bude imao većinu na političkoj sceni”, rekao je Bojanić “Vijestima”.
On kaže da Đukanović može pozivati na okupljanje koga god hoće, ali da misli da će svi oni koji prihvate njegov poziv pogriješiti.
”Svakome na političkoj sceni, ali i svakom građaninu, jasno je da sve što radi Đukanović, ne radi u interesu građana, već za svoj lični interes, odnosno za očuvanje svega stečenoga za sve ove godine na vlasti - i materijalnog i političkog. Ako svi hoće da se žrtvuju radi Đukanovića, da bi on i njegov najuži krug sačuvali materijalno bogatstvo i pozicije, onda će biti na gubitku”, podvlači Bojanić.
Predsjednik države i DPS-a rekao je u ponedjeljak da bi zajednički nastup nekadašnjih saveznika smatrao velikim uspjehom, dodajući da će se vidjeti hoće li takav politički aranžman biti oformljen za državne izbore.
Saopštio je da grupisanje nije samo emotivno, već i, kako je rekao, vrlo matematičko pitanje, dodajući da se “kroz seriju pametno postavljenih istraživanja” mora zaključiti šta misle birači.
”Postoje birači koji bi, kao i vi, željeli da se dogodi takav politički front koji bi garantovao Crnoj Gori stabilnost i ubrzani evropski razvoj. Postoje i oni drugi koji, nažalost, uprkos svim ovim mojim upozorenjima, neće glasati za DPS zato što je u koaliciji s nekim ko mu se ne dopada, ili neće glasati za SD zato što je glasač SDP-a... Klonimo se svojih emocija, posebno loših, razmišljajmo u našem interesu, i meni se čini da već primjećujete jedan novi kvalitet odnosa unutar tog političkog bloka”, kazao je.
Na prethodnim izborima u Podgorici, održanim 2018, DPS je u koaliciji u kojoj je, pored ostalih, bio i BS, ostvario pobjedu osvojivši nešto preko 48 hiljada glasova. SD je dobio preko pet hiljada, dok SDP, u savezu s Demosom, nije prešao cenzus.
Dvije godine kasnije, na parlamentarnim izborima, DPS je u Podgorici osvojio 41.923 glasa, SD 3.469, SDP 3.711, a BS 1.405.
Na epilog predstojećih izbora u Podgorici - koji su uz izbore u još 13 opština zakazani za 23. oktobar - uticaće i to što Zeta odnedavno više nije u okviru Glavnog grada, već je, glasovima DPS-a, njegovih partnera i Građanskog porketa (GP) URA, postala samostalna opština.
Broj birača u Podgorici smanjen je za oko 12 i po hiljada, a prema rezultatima državnih izbora, to, kako su “Vijesti” pisale, može najviše negativno uticati na broj glasova koje bi mogli da dobiju Demokratski front (DF) i njihovi partneri iz koalicije “Za budućnost Crne Gore” (ZBCG), te Demokratska Crna Gora.
Od ukupnog broja glasova u Podgorici 2020. koji su otišli koaliciji ZBCG, skoro 11 odsto je došlo iz Zete, a Demokratama preko 10 odsto.
Te partije tvrde da je Zeta postala opština kako bi DPS, prekrajanjem granica izborne jedinice, sačuvao vlast u Podgorici.
Prema podacima iz 2020, podrška DPS-u u Zeti bila je nešto preko sedam odsto od ukupnog broja glasova, a koaliciji “Crno na bijelo”, koju je predvodio GP URA, manje od tri odsto.
Odlazeći premijer i lider GP URA Dritan Abazović, kazo je juče da podržava okupljanje dugogodišnjih političkih saveznika, i da misli da je to “mudra odluka DPS-a, kao i uvijek”.
”Oni uvijek nude nešto inovativno. Oni pokušavaju politikom od prije 20 godina da budu atraktivni. Super. Lično, meni to politički odgovara. Nek se grupišu i nek se svi identifikuju. Nema više skrivanja iza lažnog patriotizma. Neke njihove patriote su već u zatvoru... Odlično je da se svi grupišu na jednom mjestu, da ne bi bilo onih izbornih prevara, u smislu da neko pokuša kampanjom da pokaže da je drugačiji. Nek SDP pokaže da je drugačiji, a u stvari je veći DPS od DPS-a. Tako da je najbolje da svi budu na jednom mjestu”, rekao je novinarima u Baru nakon zapljene cigareta u tamošnjoj Luci.
Bojović: Proevropska, a ne politika produbljivanja podjela
Na pitanje koja bi bila svrha okupljanja suverenističkih snaga ako posljednja istraživanja javnog mnjenja (CEDEM) pokazuju da bi danas preko 62 odsto građana glasalo za nezavisnu Crnu Goru, Bojović odgovara da se u ovom slučaju ne radi o formalnoj državnoj nezavisnosti, već o “faktičkom degenerisanju crnogorske države i društva, i obesmišljavanju evroatlantske orijentacije Crne Gore po nalogu zvaničnog Beograda i Putinove Moskve”.
Upitan smatra li da bi grupisanje zaoštrilo ionako zaoštrene društveno-političke odnose, programski koordinator GI “21. maj” odgovara odrično.
”To ne treba da bude politika produbljavanja aktuelnih i naslijeđenih podjela, već gravitaciona proevropska, sekularna i građanska politika, koja treba da bude otvorena za sve, osim za poslugu zvaničnog Beograda, putinovske lojaliste i lakeje SPC poput Abazovića i GP URA”.
Bonus video:
