Crna Gora je, prema novom izvještaju britanskog magazina Ekonomist popravila ocjenu o stanju demokratije i jedna je od država koja je najviše napredovala u prošloj godini, za čak 13 mjesta.
Prema indeksu demokratije za 2022. godinu, koji objavljuje Ekonomist intelidžens junit (EIU), dio Grupe Ekonomist, Crna Gora sada ima prosječnu ocjenu 6,45 od maksimalnih deset i nalazi se na 61. mjestu na listi od 165 država i dvije teritorije.
Ipak, ocijenjeno je da je država nastavila da pati od političke nestabilnosti tokom 2022. godine.
”Manjinska Vlada, predvođena prozapadnom Ujedinjenom reformskom akcijom (URA), srušena je u avgustu, samo četiri mjeseca nakon što je formirana. Uz poteškoće u unapređenju demokratske prakse u Crnoj Gori, Demokratska partija socijalista (DPS) nastavlja da ima značajan uticaj u državnim institucijama”, piše u izvještaju pod nazivom “Demokratija na prvoj liniji fronta i borba za Ukrajinu”.
Crna Gora se, prema indeksu demokratije, nalazi u grupi “nepotpunih demokratija” (neka vrsta demokratije), a iz grupe “hibridnih režima”, u kojoj se nalazila godinama, izašla je prošle godine.
”Ove zemlje imaju slobodne i poštene izbore i, čak i ako ima problema (kao što su povrede slobode medija), osnovne građanske slobode se poštuju. Međutim, postoje značajne slabosti u drugim aspektima demokratije, uključujući probleme u upravljanju, nerazvijena je politička kultura i nizak nivo političkog učešća”, navode iz EIU, objašnjavajući šta podrazumijevaju “nepotpune demokratije”.
Izvještaj za 2022. godinu je obuhvatio 165 nezavisnih država i dvije teritorije, koje su ocjenjivane u pet kategorija: izborni proces i plurizam, funkcionisanje vlasti, političko učešće, demokratska politička kultura i građanske slobode.
Zemlje su podijeljene u četiri kategorije: “potpune demokratije”, “nepotpune demokratije”, “hibridni režimi” i “autoritarni režimi”, a ocjenjuju se od 0 - autoritarni režimi, do 10 - potpuna demokratija.
Za 2021. godinu Crna Gora je imala ocjenu 6,02, za 2020. ocjena je bila 5,77, a za 2019. godinu 5,65.
Kako se navodi, Crna Gora je uz Albaniju ostvarila najbolji rezultat u razvoju demokratije prošle godine.
”Ukupno 16 zemalja Istočne Evrope poboljšalo je svoj rezultat u indeksu demokratije 2022. godine, a najveća poboljšanja su zabilježile Crna Gora i Albanija. Šest zemalja je pogoršalo rezultat, pri čemu se Rusija suočava sa najvećim padom (najvećim od bilo koje zemlje u indeksu 2022). U regionu još ne postoje ‘pune demokratije’: od 28 država, postoji 16 ‘nepotpunih demokratija’ (koje čine istočne zemlje članice EU i veći dio Zapadnog Balkana), četiri ‘hibridna režima’ (Jermenija, Bosna i Hercegovina, Gruzija i Ukrajina) i osam ‘autoritarnih režima’ (Azerbejdžan, Belorusija, Rusija i sve zemlje članice Centralnoazijske zajednice nezavisnih država)”, navodi se.
Albanija je, nakon Crne Gore, najbolje ocijenjena od država regiona, sa ocjenom 6,41. Slijedi Srbija sa 6,33, Sjeverna Makedonija sa 6,1, dok je najgore ocijenjena BiH, ocjenom 5.
Na vrhu liste kao “potpune demokratije”, sa ocjenama između 9 i 10, su Norveška, Novi Zeland, Island, Švedska, Finska, Danska, Švajcarska, Irska i Holandija.
Na zečelju liste su Čad, Turkmenistan, Kongo, Sirija, Centralno-afrička Republika, Sjeverna Koreja, Mianmar i Avganistan.
Slaba ocjena za političku kulturu
Po kategorijama, Crna Gora ima najbolju ocjenu za građanske slobode, 7,35.
Političko učešće je ocijenjeno sa 7,22, izborni proces i plurizam sa 7,00, funkcionisanje vlasti sa 6,79, dok najgoru ocjenu ima politička kultura, 3,75.
”Rezultat Crne Gore se popravio sa 6,02 u 2021. na 6,45 u 2022. godini, jer je nastavila da poboljšava ocjene za političko učešće, političku kulturu i građanske slobode. DPS, koji je monopolizovao vlast u zemlji tri decenije do 2020. godine, nije uspio da se vrati na vlast”, piše u izvještaju.
Bonus video:
