Agencija za zaštitu ličnih podataka (AZLP) pozvala je sve učesnike izbornog procesa da na pošten i zakonit način vrše obradu ličnih podataka, i da na taj način doprinesu legalnosti izbornog procesa.
Iz AZLP su pozdravili napore svih aktera, pogotovo ovlašćenih nevladinih organizacija (NVO) za posmatranje izbora, na zajedničkom cilju demokratizacije i unapređenja izbornog procesa, pogotovo sa aspekta zaštite ličnih podataka.
Oni su rekli da je Agencija, u prethodnom periodu, kroz data mišljenja u vezi primjene Zakona o zaštiti podataka o ličnosti povodom održavanja predsjedničkih izbora, vrlo jasno ukazala na prava i obaveze nadležnih organa za sprovođenje izbora, domaćih NVO-a registrovanih za praćenje izbora, kao i međunarodnih posmatrača.
“Pored toga, sprovedeni su postupci nadzora kod podnosilaca kandidatura predsjedničkih kandidata kao rukovalaca zbirki ličnih podataka u vezi utvrđivanja zakonitosti prikupljanja i daljeg korišćenja potpisa podrške birača”, dodaje se u saopštenju.
Iz AZLP su, povodom osnovanosti zahtjeva određenih NVO za proaktivnost i blagovremenost provjere da li politički subjekti na zakonit način prikupljaju potpise podrške izbornim listama za parlamentarne izbore, istakli njegovu praktičnu neprimjenjivost.
Kako su kazali, time se zahtijeva neprekidno prisustvo limitiranog broja kontrolora ovlašćenih službenih lica za vršenje nadzora, da sprovode postupak nadzora na svim mjestima i sve vrijeme tokom prikupljanja potpisa, što je fizički neizvodljivo, čak i kada bi se radilo o samo jednom mjestu nadzora kod 17 političkih subjekata.
“Agencija je više puta u javnosti i na radnim sastancima apostrofirala manjkavosti izbornog zakonskog okvira iz ugla zaštite ličnih podataka, posebno vezanih za institut prikupljanja potpisa podrške, ali i važećim ograničenjima prava posmatrača na pristup potpisima podrške birača”, kaže se u saopštenju.
Dodaje se da je jasno ukazivano da falsifikovanje potpisa birača predstavlja krivično djelo i da, u tom smislu, Agencija nije nadležna da utvrđuje validnost potpisa.
“Jasno je da izborni procesi podrazumijevaju obradu, odnosno prikupljanje i korišćenje velikog broja ličnih podataka”, navodi se u saopštenju.
Iz AZLP su rekli da masovnu obradu ličnih podataka vrše svi subjekti.
Kako bi obrada ličnih podataka bila u skladu sa zakonodavnim okvirom zaštite ličnih podataka, iz agencije su naveli da su političke stranke ili drugi subjekti izbornog procesa, kao rukovaoci zbirki ličnih podataka, dužni su da poštuju osnovna načela obrade ličnih podataka.
Oni su, kako se navodi, i odgovorni za usklađenost obrade sa načelima koji su koja su propisana Zakonom o zaštiti podataka o ličnosti.
Ta načela, pojasnili su iz agencije, zahtijevaju da se lični podaci obrađuju na pošten i zakonit način, da su prikupljeni u posebne, izričite i zakonite svrhe, i dalje se ne smiju obrađivati na način koji nije u skladu s tim svrhama.
Načela podrzumijevaju i da su lični podaci čuvani u obliku koji omogućuje identifikaciju fizičkog lica (birača, ispitanika) samo onoliko dugo koliko je potrebno u svrhe radi kojih se lični podaci obrađuju.
Načela propisuju i da su lični podaci obrađivani na način kojim se osigurava odgovarajuća bezbjednost ličnih podataka, uključujući zaštitu od neovlašćene ili nezakonite obrade te od slučajnog gubitka, uništenja ili oštećenja primjenom odgovarajućih kadrovskih, tehničkih ili organizacijskih mjera.
Iz AZLP su rekli da svaki građanin ima pravo da, u skladu sa Zakonom o zaštiti podataka o ličnosti, od političkih partija ili nadležnih organa za sprovođenje izbora kao rukovalaca zbirki ličnih podataka dobije pisano obavještenje o tome da li se lični podaci koji se na njega odnose obrađuju.
Građanin ima pravo i da dobije informacije o sadržaju podataka koji se obrađuju, svrsi i pravnom osnovu za obradu ličnih podataka, o izvoru podataka prema raspoloživim informacijama, trećoj strani, odnosno korisniku.
Kako se dodaje, građanin ima pravo da dobije informacije i o načinu automatske obrade ličnih podataka u slučaju donošenja odluke o pravima, obavezama i interesima lica, procjenjivanje njegovih ličnih svojstava i sposobnosti.
Iz Agencije su rekli da shodno Zakonu svako može podnijeti inicijativu za vršenje nadzora.
“Ako rukovalac zbirke ličnih podataka ne postupi po zahtjevu lica na koga se lični podaci odnose ili odbije zahtjev, lice ima pravo da podnese prigovor rukovaocu zbirke ličnih podataka u skladu sa posebnim zakonom ili da zahtijeva zaštitu prava kod Agencije”, kaže se u saopštenju.
Dodaje se da je Agencija dužna da po zahtjevu, a na osnovu sprovedenog nadzora, odluči rješenjem, u roku od 60 dana od dana podnošenja zahtjeva.
“Za štetu koju je lice pretrpjelo zbog povrede prava propisanih ovih zakonom odgovara rukovalac zbirke ličnih podataka u skladu sa opštim pravilima o naknadi štete”, navodi se u saopštenju.
Bonus video: