Službeni list objavio je juče Vladinu odluku o raspuštanju Skupštine opštine Šavnik i uvođenju prinudne uprave, tako da je sada opet na potezu predsjednik države Jakov Milatović, koji bi danas morao raspisati tamošnje lokalne izbore ili objasniti zašto to neće da uradi.
Milatović je sinoć u intervjuu TVCG rekao da će se danas sa pravnim timom odrediti u odnosu na tu odluku.
Vlada je u četvrtak raspustila šavnički parlament i imenovala odbor povjerenika koji će ga mijenjati, ali su istog dana uveče odbornici vladajuće koalicije na elektronskoj sjednici lokalne skupštine izglasali skraćenje mandata, pokušavajući da izbjegnu uvođenje prinudne uprave.
Vlada je, međutim, tu odluku u petak neočekivano “povukla iz procedure objavljivanja u Službenom listu”. Kako je “Vijestima” nezvanično tada objašnjeno, to je učinjeno jer je odluka SO Šavnik o skraćenju mandata stupila na snagu danom donošenja, dok je odluka Vlade trebalo da stupi na snagu danom objavljivanja u Službenom listu. “Predmetna odluka je povučena kako ne bi došlo do objavljivanja dva pravna akta koja na različite načine uređuju isto pitanje”, saopštio je Generalni sekretarijat Vlade.
Međutim, od juče su oba ta pravna akta objavljena, stupila na snagu i proizvode različito pravno dejstvo.
Nakon odluke Vlade da povuče iz procedure svoju odluku od 28. marta, iz igre je bila ispala opcija uvođenja prinudne uprave, a važeća je ostala odluka odbornika Demokratske partije socijalista (DPS) i Socijaldemokrata (SD) o raspuštanju parlamenta, koja je mogla da vodi raspisivanju novih izbora.
Onda se oglasio šef države Milatović, saopštivši da Odluka o skraćenju mandata SO Šavnik ne pruža pravno valjan osnova da raspiše izbore. U saopštenju je istakao da je šavnički parlament “skratio mandat odbornika”, dok je Zakonom o lokalnoj samoupravi definisano “skraćenje mandata skupštini”, kao i da je “mandat aktuelnog saziva SO Šavnik istekao 2022. godine, te da u konkretnoj situaciji nije moguće primijeniti institut skraćenja mandata skupštini opštine”.
On je apelovao na nadležne institucije da preduzmu “sve neophodne mjere i radnje kako bi se već započeti izborni proces u Šavniku najzad okončao, a ova opština prestala da bude talac političkih prepucavanja”.
“Budući da je predsjednik tumačio odluku šavničkog parlamenta na način da je ona nezakonita, Vlada je ovako postupila kako bi našla rješenje za novonastalu situaciju”, rekao je “Vijestima” sagovornik iz Vlade.
Po zakonu, predsjednik Crne Gore raspisuje izbore narednog dana od stupanja na snagu odluke o raspuštanju, odnosno skraćenju mandata skupštine opštine.
Predsjednik Opštine Šavnik Jugoslav Jakić rekao je “Vijestima” da “mora da je u pitanju prvoaprliska šala”, jer ne zna kako drugačije to tumačiti.
Generalni sekretar DPS-a Aleksandar Bogdanović pitao je postoji li u Vladi iko ozbiljan.
“Da li u ovoj Vladi postoji iko ozbiljan ili je njena svrha samo da služi Demokratskom frontu, pa i onda kad ulaze u potpuno bezakonje?”, napisao je Bogdanović na mreži X.
Vlada je prije donošenja odluke o raspuštanju SO Šavnik upozorila lokalni parlament i dala mu rok da izvrši zakonom utvrđene obaveze koje se odnose na donošenje odluke o ponavljanju glasanja na biračkim mjestima 1 i 14 i o donošenju Strateškog plana razvoja opštine.
U obrazloženju Vladine odluke navodi se, između ostalog, da preduzimanjem mjera razrješenja i imenovanja OIK nije postignut cilj, odnosno OIK nije postupila po rješenjima Državne izborne komisije kojima je naloženo donošenje odluke o ponavljanju glasanja na biračkim mjestima 1 i 14.
Vlada smatra da u Šavniku nijesu završili procedure u skladu sa zakonom kada je riječ o donošenju Strateškog plana razvoja opštine i nije ga dostavila na saglasnost Ministarstvu ekonomskog razvoja.
Lokalni izbori u Šavniku počeli su, kao i u još 13 crnogorskih opština, 23. oktobra 2022. godine. I dok su u ostalim opštinama završeni i konstituisana je vlast, izborni proces u Šavniku formalno još traje. Članovi biračkih odbora iz koalicije Za budućnost Šavnika nijesu dozvoljavali “izbornim turistima” da glasaju, pa se tako na dva biračka mjesta, u kojima je upisan 541 birač, glasalo svakog vikenda sve do 18. decembra 2022. godine, kada je nakon devet izbornih krugova sve stalo.
Prema dosadašnjim rezultatima izbora u Šavniku, opozicione koalicije imaju 121 glas više u odnosu na vladajući savez DPS-a i Socijaldemokrata (SD). Vlast u Šavniku još obavljaju odbornici starog saziva i gradonačelnik Jakić (DPS).
Prije objavljivanja Vladine odluke u Službenom listu, pedsjednik Državne izborne komisije Nikola Mugoša rekao je juče da je izborni proces u Šavniku i dalje u toku jer izbori nisu završeni na preostala dva biračka mjesta.
“Za DIK se ništa nije promijenilo u međuvremenu, u odnosu na period kada je DIK naložila OIK Šavnik da donese odluku o ponavljanju izbora na dva biračka mjesta”, rekao je Mugoša “Vijestima”.
DIK i dalje svake sedmice postupa po prigovorima i nalaže Opštinskoj izbornoj komisiji Šavnik da donese odluku o ponavljanju izbora na biračkim mjestima 1 (zgrada Skupštine opštine) i 14 (selo Kruševice). To je do sada više od 60 odluka. Međutim, na sjednici OIK nije postojala većina za donošenje odluke.
Takođe prije objavljivanja odluke, nosilac liste “Za budućnost Šavnika” Gavrilo Cerović rekao je juče da će u Šavniku moći da glasaju oni sa “računima za struju i vodu” iz te opštine.
“Svi koji budu imali račune za struju i vodu da plaćaju u Šavniku mogu da glasaju. Cijela Crna Gora zna ko živi u Šavniku, a ko ne živi”, kazao je ranije juče Cerović “Vijestima”, odgovarajući na pitanje da li će na eventualno ponovljenom glasanju, dozvoliti glasanje svima koji dođu.
Milatović je sinoć ocijenio da “treba Vlada da se zapita, tužilaštvo da se zapita zašto slučaj (Šavnik) nije doveden do kraja”, pitajući ko garantuje da se scenario neuspjelih izbora neće ponoviti ni nakon raspisivanja novih izbora.
Predsjednik OIK-a Šavnik Dušan Radanović juče nije odgovorio na pozive “Vijesti”, niti na pitanje u vezi sa novim glasanjem na dva biračka mjesta.
Nikola Mugoša podsjeća da je u Šavniku imenovana nova Opštinska izborna komisija, djelimično sastavljena od novih članova.
“U međuvremenu DIK-u nisu upućivani prigovori na postupanje novoizabrane OIK Šavnik. Nadležnosti DIK u ovom postupku javnosti su poznate, odnosno DIK nema zakonski utemeljenu mogućnost da preuzme nadležnost od OIK Šavnik budući da se radi o lokalnom izborima”, objasnio je.
Uprava policije je zbog izbora u Šavniku podnijela krivične prijave protiv 37 osoba, “izbornih turista”, zbog sumnje da su iz drugih crnogorskih opština u susret lokalnim izborima lažno prijavili prebivalište u Opštini Šavnik. Osnovno državno tužilaštvu Pljevljima je formiralo 30 predmeta protiv 38 osoba zbog krivičnih djela protiv izbornih prava. U julu prošle godine je stigla i prva pravosnažna sudska presuda od Osnovnog suda na Žabljaku, da dvije osobe plate novčanu kaznu od po 600 eura.
Skupštinski Odbor da se bavi Šavnikom
Nikola Mugoša je podsjetio da je za danas zakazana sjednica Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu čiji su članovi pominjali mogućnost da pitanje Šavnika bude prvo kojim će se Odbor baviti kako ne bi opterećivao dalji rad i postupanje Odbora.
“Vidjećemo od dinamike rada i toga kako će biti definisani zadaci Odbora kada i kako će ovo pitanje biti tretirano”, kazao je Mugoša.
Izborne liste se ne mogu mijenjati
OIK je uoči izbora u Šavniku o oktobru 2022. utvrdio zbirnu izbornu listu, na kojoj su tri koalicije - koalicija “Idemo ljudi” koju čine Demokrate, Ujedinjena Crna Gora i Pokret Evropa sad, zatim koalicija “Prava stvar” koju čine DPS i SD i koalicija “Za budućnost Šavnika” koju čine Socijalistička narodna partija, Nova srpska demokratija i Demokratska narodna partija.
Na ponovljeni izborima na dva biračka mjesta ne mogu da učestvuju druge liste.
“Za sprovođenje ponovnih izbora izborne liste ne mogu se mijenjati”, piše u članu 103 Zakona o izboru poslanika i odbornika.
Bonus video:
