Ne treba se čuditi što kod crnogorskih građana i poslije prijema u NATO opada entuzijazam za evropskim integracijama. Građani dolaze do saznanja da je politika evroatlantskih integracija i prihvatanja vrijednosti na kojima zapadna civilizacija počiva više u domenu verbalistike i demagogije, nego suštinske želje da se Crna Gora mijenja u državu vladavine prava, državu jednakih šansi, socijalne pravde, slobodne ekonomije i pune demokratije, a ne državu u kojoj je svaka ekonomska sfera zatvorena u igrama monopolista u kojoj domaća proizvodnja nema nikakvih šansi da se razvije, istakao je član Predsjedništva Građanskog pokreta URA, kolumnista i publicista Ranko Vuković.
On ukazuje da tome „doprinosi i ponašanje pojedinih evropskih birokrata, koji kao da neće da prihvate činjenicu da Crna Gora nije samo crnogorska vlast“.
„Ponekad se desi da ne žele da razgovaraju sa predstavnicima polovine crnogorskih građana, pod opravdanjem da bojkotuju neke institucije, kao da bojkot nije jedno od osnovnih demokratskih sredstava koje je legitimno i u njihovim državama. Mora se shvatiti da je u NATO, i u neko buduće vrijeme u Evropsku uniju, Crna Gora primljena kao država, a ne samo onaj dio Crne Gore koji čine vladajuće strukture i sama vlast. Zato je neophodno da se u strukturama Evropske unije čuje glas i svih drugih konstituenata crnogorskog društva kao što su opozicione partije, nevladin sektor, građanski aktivisti i tako dalje. Ignorisanjem tih struktura sigurno je da će se povećavati distanca prema evropskim integracijama“, istakao je Vuković.
On podsjeća da Građanski pokret URA nije „za integracije zarad integracija“, već da u tom pokretu smatraju da je „naš prevashodni cilj izgradnja istinski demokratskog društva u Crnoj Gori što bi onda rezultiralo prijemom i u Evropsku uniju“.
„Nama su najvažniji ciljevi izgradnja društva i ekonomski prosperitet naših građana, a ne geopolitičke igre u kojima smo mi mali igrači. Prirodan put naše države je Evropa, ali to ne znači prekid veza sa velikim državama na svjetskoj sceni kao što je Rusija i druge, jer je konačno jasno da se svijet pretvara u multipolarnu strukturu, a da se unipolarizmu reklo – zbogom. Zbog toga je potrebna mudra i izbalansirana politika vođena našim interesima koji bi se usklađivali sa dominantnim tendencijama savremenog svijeta“, ukazao je Vuković.
On ističe da „vladajuća struktura, koristeći neke političke procese u savremenom svijetu, ispraznom verbalistikom sebe prikazuje kao proevropsku političku snagu sa zapadnim vrijednostima, dok se mi, u Crnoj Gori, svakodnevno uvjeravamo da su neke vrijednosti evropke civilizacije bukvalno surovo zgažene“.
„Pođimo samo od one vrijednosti koja umnogome uticala i utiče na to što su zapadna društva uspješna – npr. vrijednost koja se definiše kao - jednake šanse za sve. Ovdje je, sem u izuzetnim slučajevima koji služe kao šminka, na djelu nepotizam i klijentelizam u punom kapacitetu. Bez partijske knjižice, bez nacionalnih barjaka, našim mladim ljudima je teško ili nemoguće naći posao, naročito u državnim organima. Time je svako na gubitku, a posebno ti mladi ljudi koji su prinuđeni da ponekad idu i protiv svoje savjesti da bi došli do kore hleba. Naši državni organi, naročito u manjim mjestima, djeluju kao porodične zajednice gdje oni koji su van tog nepotističkog i klijentelističkog sistema nemaju nikakve šanse. U tako zatvorenoj strukturi sve se ravna prema najgorima, a ne prema onima koji najviše mogu doprinijeti razvoju zajednice. Čak i kad dođe do radnog mjesta neko vrijedan mora se spustiti na nivo prosječnih ili da ode. A u sistemima gdje postoji konkurencija, sistem se upravlja prema najboljima, prema profesionalcima gdje bi partijska knjižica bila potpuno efermerna stvar. Dok postoji ovakva vladajuća struktura ni na pomolu se ne vidi poboljšanje u ovoj oblasti , jer je onda nemoguće regrutovati nove glasače i zadržati postojeće. Teško je vjerovati da međunarodna zajednica ne primjećuje ovu pojavu, ali je njima važnija imaginarna agenda nego stvarni život naših građana“, objasnio je Vuković.
On navodi da zbog svega toga ne treba gajiti iluziju da će nam neko drugi donijeti demokratiju, već da „to moramo uraditi sami, dokazujući crnogorskim biračima da su naše ideje superiorne, a da njihova realizacija donosi demokratiju, slobodu, ekonomski prosperitet, dostojanstvo, ukidanje straha koji je sada kao ljudsko osjećanje dominantan“.
„Čovjek koji živi u strahu je imitacija čovjeka, čovjek bez identiteta i onda kad kao papagaj ponavlja fraze iz nacionalne romantike, strah ga je i kad pjeva pjesme i kojim će pismom pisati i sa kim će ga vidjeti u društvu. Jeste da se savremena civilizacija definiše kao civilizacija straha, ali kod nas ovo prelazi u čistu patologiju. A taj strah je često potpuno bezrazložan. Moguće je kontrolisati mnoge sfere naših života, ali ne sve. Mora se vratiti dostojanstvo našim građanima i pravo da se opredjeljuju bez ikakvih negativnih posljedica“, ukazao je Vuković.
On ističe da je Crna Gora „tragično podijeljeno društvo, po svim šavovima: nacionalnim, političkim, vjerskim, ideološkim“, a da bi te razlike, same po sebi, u „normalnom demokratskom ambijentu predstavljale prednost i bogatstvo“.
„Međutim one kod nas služe za velike manipulacije od strane vladajućih stuktura, koje zavisno od potrebe, neku od razlika iznesu na političku pijacu u njenom najgorem vidu, u onom vidu koji izaziva sukobe. Radi očuvanja vlasti u igri je sve. Tako se ovdje i patriotizam mjeri odnosom prema vladajućim strukturama, koje se u njihovoj političkoj perverziji izjednaćavaju sa državom. Svaki kritički odnos se doživljava kao neprijateljstvo i antipatriotizam, a jedini normalni odnos prema svojoj državi jeste - odnos poštovanja sa velikom dozom kritičnosti prema onima koji je trenutno predstavljaju, radi uspostavljanja odnosa koji mogu donijeti demokratski i ekonomski prosperitet. Taj folklorni, kič patriotizam na javnoj sceni naročito u kulturi podstiče najniže strasti, spušta ukupni nivo kulture našeg društva, uvodi se apologetizam, nekritičnost, nesloboda kao vrhunske vrijednosti što rezultira na kraju i niskom političkom kulturom sa kojom samo možemo da se davimo u igrama moći, kadrovanju, nacionalizmu, lažnom patriotizmu, primitivizmu čime ostajemo zaglibljeni u jednom velikom političkom brlogu“, ukazao je Vuković.
Vuković ocjenjuje da „Građanski pokret URA, ostale građanske snage i cjelokupna opozicija moraju pronaći minimum osnova za saradnju, kako bi se kreirao politički ambijent sa jasnom demokratskom alternativom u kojoj bi one stvari koje nas dijele ostavili po strani, a u vremenu koje dolazi prevazilazili bi ih u drugačijem političkom ambijentu“.
„Mnogo je više važnih stvari koje mogu objediniti opozicione stranke, od onih koje ih dijele. Maksimalizam u politici nikome nije donio dobra. Za demokratizaciju Crne Gore postoji jedan neophodan preduslov – smjena aktuelnog režima sa jasnom alternativom koja bi nas u punom kapacitetu približila evropskom sistemu vrijednosi i političke prakse, a sam prijem u Evropsku uniju bio bi čista formalnost“, zaključio je Vuković.
Bonus video:
