U prošloj godini, Olivera Injac, bivša gradonačelnica Podgorice, primila je na osnovu ličnog dohotka ukupno 22.877,73 eura. Njena prosječna mjesečna zarada iznosila je 1.906,47 eura.
U samom vrhu liste je i Željko Komnenović, prvi čovjek tivatske opštine, koji je od plata u 2024. prihodovao ukupno 22.392,28 eura.
Najmanje plate zabilježene su u tri opštine na sjeveru: Plužinama, Žabljaku, Gusinju i Mojkovcu. Predsjednici ovih lokalnih uprava su 2024. godine od plate inkasirali manje od 15.000 eura.
S obirom na “regionalno nivelisanje” zarada predsjednika opština, malo iznenađenje je treća pozicija Rahmana Husovića, gradonačelnika Rožaja. On je u prošloj godini ukupno zaradio 19.251,51 euro. Prvih devet mjeseci primao je po 1.578,12 eura, da bi, posle povećanja, njegova plata iznosila 1.682,81 euro.
Pregled plata predsjednika crnogorskih opština pokazuje da je, recimo Milo Božović, pritvoreni doskorašnji gradonačelnik Budve, sa spuškom platom od 18.087 eura primao više nego većina predsjednika opština koji svoj posao nisu obavljali iz zatvorske ćelije.
NE PROPUSTITE
Iznenađenje može biti plata Vladimira Jokića, bivšeg predsjednika Opštine Kotor, koji je imao ne samo najnižu platu u odnosu na svoje primorske kolege, već je sa primljenih ukupno 16.115 eura, ili prosječno mjesečno po 1.341,91 euro, imao manju platu i od kolega iz Petnjica ili Tuzi.
Najbrojnija je grupa predsjednika opština koji su u prošloj godini primili između 16.000 i 17.000 eura. Tu spadaju, osim Jokića, gradonačelnici Nikšića, Cetinja, Tuzi, Herceg Novog i Petnjice.
Manje od 16.000 eura primili su prvi ljudi Danilovgrada, Andrijevice i Šavnika, a na samom dnu tabele, sa godišnjim platama između 14.000 i 15.000 eura, su predsjednici opština Plužine, Žabljak i Mojkovac.
Željko Ćulafić, predsjednik Opštine Andrijevica, u prva tri mjeseca prošle godine na ime ličnog dohotka primio je po 1.189 eura, a zatim u aprilu, maju i junu po 1.196 eura. U julu i avgustu Ćulafić je prihodovao po 1.403 eura, da bi najveću zaradu u prošloj godini ostvario u septembru kad je primio 1.418 eura. U oktobru mu je pala plata na 1.306 eura, a u novembru i decembru mu je isplaćeno po 1.273 eura. Ćulafić je u 2024. na ime ličnog dohotka primio ukupno 15.230,08 eura.
Nikola Đurašković, gradonačelnik Prijestonice Cetinje, u prošloj godini je zaradio ukupno 16.758,26 eura. Na početku 2024. godine, u januaru, Đurašković je podigao sa opštinske blagajne 1.367,23 eura, a u posljednja tri prošlogodišnja mjeseca plata predsjedniku cetinjske opštine je iznosila po 1.465,45 eura.
Za 1.992 radna sata, predsjedniku Opštine Danilovgrad Aleksandru Grguroviću u 2024. godini isplaćeno je ukupno 15.546 eura. Njegova prosječna mjesečna zarada iznosila je 1.295,57 eura.
Stevan Katić, prvi čovjek Opštine Herceg Novi, primio je 1.100 eura više od svog kolege iz Danilovgrada. On je za 12 mjeseci prošle godine zaradio 16.659,19 eura. Katićeva plata se kretala od 1.359,13 u januaru do 1456,75 eura koliko je primio u decembru prošle godine.
Iz gradske kase Nikšića izdvojeno je u prošloj godini 21.879,61 euro koliko je iznosila bruto plata Marka Kovačevića. Predsjednik Opštine Nikšić inkasirao je u 2024. godini 16.956,27 eura. Prošlu godinu Kovačević je završio sa 1.483,48 eura koliko je iznosila njegova decembarska plata.
Samir Agović, predsjednik Opštine Petnjica, sve do oktobra prošle godine primao je mjesečno po 1.336,79 eura. Posle povećanja, u oktobru, njegova plata je iznosila 1.436,84 eura. Agović je u 2024. ukupno zaradio 16.185,33 eura.
I plata Olivere Injac, sada već bivše gradonačelnice Podgorice, nije se mijenjala u periodu januar - septembar 2024. godine. Ona je u tom periodu mjesečno zarađivala po 1.871,41 euro. Nakon uvećanja, zarada Injac u posljednja tri mjeseca prošle godine je iznosila 2.011,68 eura. Oliveri Injac je u 2024. godini ukupno zaradila 22.877,73 eura.
Jugoslav Jakić, predsjednik Opštine Šavnik, u prvih devet mjeseci prošle godine primao je platu u iznosu od 1.246,08 eura, a nakon uvećanja njegov lični dohotak je iznosio 1.317 eura. On je zaradio u 2014. godini ukupno 15.165,72 eura.
Željku Komnenoviću, predsjedniku Opštine Kotor, osnovna zarada iznosi 1.556,10 eura. Na minuli rad dobija još 319 eura, tako da mu je prošlogodišnja decembarska neto plata iznosila 1.875,10 eura. Komnenović je od januara do jula nešto manje zarađivao, pa je u tom periodu primao po 1.859,54 eura. Ukupna neto plata gradonačelnika Tivta u prošloj godini iznosila je 22.392,28 eura.
Lindon Đeljaj, predsjednik Opštine Tuzi, imao je znatno manja primanja u prošloj godini u odnosu na Komnenovića. On je primio ukupno 16.701,42 eura. Đeljajev lični dohodak prije uvećanja iznosio je 1.367,23 eura, a u posljednja tri mjeseca prošle godine isplaćivano mu je po 1.465,45 eura.
Predsjednik žabljačke opštine Radoš Žugić u prvih devet mjeseci prošle godine zarađivao je po 1.203,34 eura. Nakon uvećanja njegova plata je iznosila 1.281,06 eura. Žugić je ukupno zaradio u 2024. godini 14.673,24 eura.
Milo Božović, pritvoreni dojučerašnji predsjednik Opštine Budve, primio je u 2024. godini na ime ličnog dohotka 18.087 eura. Ako je suditi po radnim listama koje su osnov za obračun zarade, bivši prvi čovjek prijestonice crnogorskog turizma imao je svakog mjeseca pun radni učinak - po 174 radna sata, bez izuzetaka. Božović je u prošloj godini koštao kasu Budve 24.812 eura (bruto), a njegova neto mjesečna plata iznosila je 1.480 eura. I on je osjetio blagodeti ekonomskog programa “Evropa sad 2”, pa je u posljednja tri mjeseca prošle godine primio po 1.588 eura.
Vladimir Jokić, bivši predsednik Opštine Kotor, sa 16.115 eura ukupnog neto ličnog dohotka u 2024. godini najslabije je plaćen gradonačelnik primorskih opština, sa manjom zaradom i od spuške apanaže Mila Božovića. On je prvih osam meseci prošle godine primao po 1.318,56 eura plate, u septembru je dobio 1.326,68 eura, a nakon povećanja njegova plata u posljednja tri mjeseca prošle godine je iznosila 1.413,28 eura.
U Opštini Ulcinj u 2024. godini na poziciji predsjednika do 30. maja bio je Omer Bajraktari.
Tada ga zamjenjuje aktuelni gradonačelnik Genci Nimanbegu. Barjaktari je primio ukupno 7.127,45 eura, a njegov nasljednik 10.216,66 eura. Obojica su zajedno zaradili 17.341,11 eura.
Iz Opštine Pljevlja poslali su odgovor na SPI u kojem je naveden samo bruto iznos plate predsjednika Opštine Darija Vraneša. MANS će zbog toga uložiti žalbu.
Zarade nijesu odraz ekonomske moći grada
Ines Mrdović, direktorica Akcije za socijalnu pravdu, rekla je da plate predsjednika crnogorskih opština nisu izraz ekonomske moći tih lokalnih sredina.
“Plate proističu iz jednog od osnovnih principa u važećem Zakonu o zaradama zaposlenih u javnom sektoru da se zarade zasnivaju na njihovoj ujednačenosti za rad na istim ili sličnim poslovima, a sam koefecijent za zarade gradonačelnika i predsjednike lokalnih samouprava se zakonski vezuje za broj stanovnika (najniži je za opštine do 10 hiljada stanovnika, zatim se uvećava od deset do 50 hiljada, potom od 50 do 100 hiljada, dok je najveći koeficijent za obračun zarade za grad preko 100 hiljada stanovnika)”, objašnjava Mrdović.
Ona smatra da svakako su poslovi predsjednika jedne opštine isti i u Herceg Novom ili u Pljevljima, ali sa druge strane nije isti stepen odgovornosti ako upravljate budžetom od 80 miliona eura ili od svega par miliona.
“Iako bi trebalo, Zakon u smislu zarada čelnih ljudi lokalnih samouprava ne prepoznaje ekonomsku snagu tih zajednica. Ipak, napomenuću da Zakon propisuje da se zarade definišu na osnovu kretanja deficita ili suficita lokalnih samouprava, a dodatno je definisano da lokalna samouprava čiji dugovi prelaze 10 odsto tekućih prihoda iz prethodne godine mora da smanji fond zarada za 10 odsto, osim ako uredno izmiruje te obaveze. Opšte je poznato da je najveći broj opština iznimno zadužen i da imaju ogromne probleme sa likvidnošću, ali je stanje sa zaradama jedan začarani krug i mnoga zakonska rješenja su često samo mrtvo slovo na papiru i pronalaze se pravne praznine ili mehanizmi za zaobilaženje”, ističe Mrdović.
Do podataka o zaradama predsjednika crnogorskih opština “Vijesti” su došle uz pomoć MANS-ove aplikacije “Pitajte institucije”.
Opština Rožaje: Zarada Husovića u skladu sa zakonom
U kabinetu predsjednika Opštine Rožaje, komentarišući činjenicu da je plata predsjednika Rahmana Husovića među tri najveće u Crnoj Gori, kažu da je zarada njihovog gradonačelnika određene u skladu sa zakonom.
Oni navode da su Zakonom o zaradama u javnom sektoru, članom 23, određeni koeficijent za utvrđivanje zarade gradonačelnika i predsjednika opština u zavisnosti od broja stanovnika u lokalnoj samoupravi. Kako Opština Rožaje prema podacima nadležnog organa za poslove statistike broji 23.184 stanovnika, navodi se u odgovoru, to se utvrđivanje koeficijenta predsjednika Opštine Rožaje, u skladu sa ovim zakonom razvrstava u Grupu 2, sa kriterijumom broja stanovnika od 10.000 do 50.000 stanovnika i isti iznosi 17,29.
Takođe, dodaju, Odlukom o zaradama lokalnih funkcionera u opštini Rožaje, članom 6 utvrđen je koeficijent predsjednika Opštine - 17,29.
Nadalje, objašnjavaju u Opštini Rožaje, zarada zaposlenog za puno radno vrijeme i standardni radni učinak utvrđuje se množenjem koeficijenta predviđenog za grupe i podgrupe u koje je raspoređeno njegovo zvanje sa obračunskom vrijednošću koeficijenta koju utvrđuje Vlada Crne Gore (90 eura), uvećana za dodatak po osnovu godina radnog staža (minuli rad).
Minuli rad - osnovna zarada zaposlenog uvećava se za svaku započetu godinu radnog staža u skladu sa kolektivnim ugovorom: do 10 godina 0,5%, od 10-20 godina 0,75 % i preko 20 godina 1,00%.
Rahman Husović ima 38 godina radnog staža, čime se u skladu sa zakonom i granskim kolektivnom ugovoru zarada uvećava za svaku započetu godinu 1%, pa je u skladu sa tom činjenicom osnovna zarada predsjednika uvećana za koeficijent minulog rada 0,305, odnosno za 30,5% na minuli rad.
Prema tome, zaključuju u Opštini Rožaje, neto zarada predsjedenika opštine Rožaje obračunata u mjesecu decembru 2024. godine iznosi 1.682,81 euro i njena visina je odraz koeficijenta utvrđenog u skladu sa zakonom (17,29) i posebno godinama radnog staža (38).
Što se tiče generalno koeficijenata za zarade predsjednika opština, u Rožajama smatraju da su niske u odnosu na složenost poslova, odgovornosti i druge elemente bitne za vrednovanje posla predsjednika Opštine.
Za Ines Mrdović, sa druge strane, paradoksalno je da treći na listi zarada bude čelnik opštine koja je jedna od najnerazvijenijih u zemlji i koja je godinama prepoznata da je njeno stanovništvo među najvećim korisnicima različitih vrsta socijalnih pomoći.
Još jedan dokaz da sjever ubrzano propada
Činjenica da su na dnu tabele opštine sa sjevera Crne Gore, za Ines Mrdović je dokaz da sjever rapidno propada.
“Ljudi masovne odlaze i to je jedan od najvećih poraza crnogorske države i to nam buduće generacije neće oprostiti. Nikakve strategije za oživljavanje sjevera nema, dok resursi ostaju neiskorišćeni. Ogromnu odgovornost za to snose i čelnici opština, kojima je ta funkcija često služila samo kao usputna stanica u karijeri ka Podgorici. Uz takođe izraženu nespremnost da se izbore za interes svoje opštine”, ističe Ines Mrdović.
Prosječna plata i zarade predsjednika opština
Ukoliko se porede plate predsjednika opština sa prosječnim ličnim dohotkom u konkretnim lokalnim samoupravama, pokazaće se da je, recimo, gradonačelnik Rožaja Rahman Husović primao 1,87 odsto prosječne zarade u Rožajama u novembru prošle godine koja je iznosila 855 eura. Visok procenat bilježi i Olivera Injac, koja je kao gradonačelnica Glavnog grada dobijala 1,83 odsto prosječne plate u Podgorici.
Najbliži prosječnoj zaradi u svojoj opštini su prvi ljudi opština Plužina, Žabljak i Mojkovac, čiji je predsjednik Vesko Delić na prosječnih 852 eura plate u ovoj komuni dobijao lični dohodaka od 1.186,4 eura, što iznosi procentualno 1,39 odsto prosječne plate.
Sošić: Plate gradonačelnika su niske
Da li je neka plata niska ili visoka možemo cijeniti jedino ako je uporedimo sa drugim primanjima, kako na nivou lokalne samouprave ili šire u javnom sektoru, ocijenio je Marko Sošić iz Instituta alternativa.
“Imajući u vidu stepen odgovornosti koju čelni ljudi u opštinama imaju, smatram da su nihove zarade niske. Ako direktori lokalnih javnih preduzeća imaju, u nekim slučajevima, preko dvije ili tri hiljade eura, a neki predsjednici opština (koji bi trebalo da nad njima vrše nadzor) duplo manje, onda nešto sistemski nije u redu”,
On ističe da su kroz izmjene i nove kolektivne ugovore za upravu i komunalne djelatnosti iz 2023. godine značajno povećane zarade u lokalnim samoupravama, kako u organima uprave, tako i u komunalnim preduzećima (u nekim slučajevima od 30-40%).
“Naknade predsjednika opština i gradonačelnika su ostale iste - zacrtane su Zakonom o zaradama u javnom sektoru u odnosu na broj stanovnika opštine, tako da u opštinama sa većim brojem stanovnika, predsjednik ima veći koeficijent zarade”, dodaje Sošić.
Nije ni pravedno ni razumno, smata Sošić, da izvršni direktor jednog od 16 lokalnih preduzeća u Glavnom gradu ima veću zaradu nego gradonačelnik Podgorice, kao na primjer Radoš Zečević koji je na čelu Puteva DOO, a prijavljena zarada mu 2.261 euro.
“Isto kao što nije logično da izvršni direktori lokalnih emitera, opštinskih javnih preduzeća RTV Nikšić i Rožaje, Komunalnog i Možure u Baru, Luke Kotor, Otpadnih voda u Budvi imaju veće zarade od svih predsjednika opština u Crnoj Gori”, pojašnjava Sošić.
On ističe da je tražiti logiku u sistemu zarada u javnom sektoru Crne Gore uzaludan posao.
“Sve zarade u javnom sektoru je potrebno preispitati i uspostaviti određenu vrstu logične hijerarhije odnosa - premijer je krajem godine naveo da se odustalo od izmjena zakona o zaradama u javnom sektoru dok se ne sprovede analiza svih primanja u javnom sektoru. Mi smo mislili da upravo to i rade kada su još prije godinu dana formirali radnu grupu za izmjenu ovog zakona. Stalno odlaganje reformskih koraka i moguće “bolnih” odluka nije dobro - ako zaista želi da promijeni zatečeno stanje, predsjednik vlade se nekome mora i zamjeriti”.
Bonus video:
