Od prošlih lokalnih izbora pa do zaključenja biračkog spiska, za predstojeće lokalne izbore u jedanaest opština promijenjeni su podaci skoro polovini birača, a vladajuća većina u Skupštini je izmijenila zakon i ograničila mogućnost kontrole biračkog spiska, saopštio je Danilo Kalezić, koordinator Parlamentarnog programa Mreže za afirmaciju nevladinog sektora (MANS).
Kako je kazao, od prošlih lokalnih izbora u ovim opštinama 2014. godine do danas, Ministarstvo unutrašnjih poslova je izvršilo 134.162 izmjene u biračkom spisku koji obuhvata 320.165 birača, što znači da su mijenjani podaci za skoro pola birača, koji će u nedelju birati odbornike.
U odnosu na broj upisanih birača, dodaje Kalezić, procenutalno najviše promjena je bilo u gradskoj opštini Golubovci, čak 89 odsto, zatim slijede Tuzi 57 odsto i Kolašin sa 53 odsto, a najmanje u Rožajama 16 odsto.
Od ukupnog broja izmjena, ističe Kalezić, 74 hiljade, odnosno, 55 odsto se odnosi na promjene biračkih mjesta građana koji nisu mijenjali adresu stanovanja, niti prebivalište, a samo u Podgorici po ovom osnovu je izvršeno 48 hiljada izmjena.
To u praksi može da znači, napominje on, da će značajan broj građana glasati na drugim biračkim mjestima, iako nisu mijenjali mjesto svog stanovanja i zbog toga, smatra Kalezić, na dan izbora može doći do brojnih problema, jer birači neće znati gdje mogu da glasaju.
"Ovo može biti posebno problematično jer birački odbori imaju podatke samo o biračima sa svog biračkog mjesta, te ne mogu uputiti građane gdje tačno da glasaju, već im te podatke mogu dati samo opštinske izborne komisije. To može stvoriti posebno velike probleme onim biračima koji glasaju u ruralnim područjima, odnosno djelovima grada koji su daleko od prostorija opštinskih izbornih komisija", ističe Kalezić.
MANS, kako je kazao, zbog izmjena Zakona o biračkom spisku koje su usvojene krajem prosle godine, više nema mogućnost da temeljno provjeri i uporedi podatke na način na koji su to u toj NVO radili u prethodnom periodu, kada su, kako navodi, otkrivali na desetine hiljada zloupotreba.
"Umjesto automatizovane provjere većeg broja podataka koju smo mogli vršiti tokom prethodnih izbornih ciklusa, kada nam je bio dostupan kompletan birački spisak, sada možemo provjeravati isključivo slučaj po slučaj. To je teorijski neizvodljivo za tako veliki broj promjena, posebno iz razloga što pristup biračkom spisku imamo samo u ograničenom vremenskom periodu, od dana raspisivanja do dana održavanja izbora. Takođe, novim zakonskim rješenjem je ograničena mogućnost analize podataka po onim parametrima po kojima smo to ranije radili, kada smo pronalazili brojne fantome, uključujući preminule, duplo upisane birače, neosnovano izbrisane i tako dalje. Sad uvid u podatke imamo isključivo putem MUP-ovog software koji u mnogome otežava kvalitetnu pretragu. Prema tome, takvim rješenjem se obesmišljava kontrola biračkog spiska, kao i rada samog Ministarstva", kazao je Kalezić.
Zbog svega navedenog, napominje, nedjeljne izbore dočekujemo sa biračkim spiskom koji ne može provjeriti ni jedna nezavisna institucija, što, kako kaže Kalezić, predstavlja nastavak pada povjerenja u cjelokupni izborni proces.
Bonus video:
