Tužilaštvo grada Peskare pokrenulo je zvaničnu istragu o korupciji u vezi sa projektom postavljanja podvodnog kabla između Italije i Crne Gore, prenosi italijanski dnevni list “Republika”.
- Ako je suditi po onome sto se priča u palati pravde u Peskari, istraga bi se mogla proširiti do Rima, ali i do druge obale Jadranskog mora - piše italijanski list, navodeći da zasada nema liste optuženih, jer je istraga na samom početku, ali da se "tresu stolice" raznih političara, biznismena i opštinskih savjetnika, čija bi umiješanost u nečiste poslove mogla biti dokazana "čim to istraga dozvoli".
Vođenje istrage je dato u ruke tužiocu Đenaru Varoneu koji je do sada bio zadužen za istrage najvećih skandala u regiji Abruco, dok je karabinjerima dat zadatak da detaljno istraže sve korake u vezi sa crnogorsko-italijanskim dogovorima o razvoju energetskog sektora, a posebno u vezi sa projektom za kabl Peskara - Tivat. Nije isključeno ni da će već narednih dana doći do saslušanja nekih osoba umiješanih u projekat.
Radiće se o kompleksnoj istrazi za koju se očekuje da će razotkriti zločine korupcije, ilegalnog finansiranja, nezakonite manipulacije akcija na tržištu, zloupotreba javnih funkcija, navodi autor teksta Paolo Berici.
Pokretanjem ove istrage ozvaničene su sumnje o kojima mediji pišu još od prošlogodišnje posjete Berluskonija Crnoj Gori, nakon koje su krenuli mega projekti ulaganja italijanskih kompanija (sa državnim udjelom u vlasništvu) u crnogorski energetski sektor, navodi ovaj list.
U Podgorici je u utorak potpisan ugovor kojim italijanska kompanija Terna, dokapitalizacijom, postaje suvlasnik Crnogorskog elektroprenosnog sistema, čime se ispunjavaju preduslovi da ove dvije kompanije nakon završetka planskih dokumenata krenu u postavljenje podvodnog energetskog kabla. Ovaj projekat je vrijedan 700 miliona eura, a prema izjavama italijanskih zvaničnika trebalo bi da riješi energetski deficit Italije, jer bi se koristila jeftinija struja sa Balkana. Zbog ovog posla, italijanska kompanija A2A, od prošle godine suvlasnik EPCG, smatra se favoritom za dobijenje gradnje elektrana na Morači.
Planska dokumenta, kako je nedavno saopšteno iz crnogorskog Ministarstva uređenja prostora, sa studijama mogla bi biti završena do aprila naredne. U Italiji je taj posao skoro završen, a izbio je i politički skandal.
Kompletna opozicija opštinskog savjeta Peskare, uključujući i pokret Budućnost i sloboda koji se nedavno odvojio od Berluskonijeve partije Narod slobode, uputila je neposredno nakon potpisivanja ugovora u Crnoj Gori, formalno protestno pismo opštinskoj vladi, tražeći da se poništi odluka o odobrenju projekta kompanije Terna, za postavljanje kabla na relaciji Peskara-Tivat.
Opozicija tvrdi da je opštinska vlada nezakonito odobrila projekat na svoju ruku, jer ga nije dala na glasanje i raspravu u opštinskoj skupštini.
Takođe, zamjera se i što nije sa svim članovima opštinskog savjeta, uključujući i opoziciju, raspravljana cifra od 4,5 miliona eura (kasnije povećana na 5 miliona) koju Terna daje kao odštetu za neprijatnosti tokom gradnje i uticaja na životnu sredinu opštini Peskara. Dok se u Crnoj Gori ovakva odšteta ni ne pominje, u Peskari smatraju da je njima ponuđena cifra premala da bi pokrila negativne posljedice koje će grad pretrpjeti zbog prolaska kabla njihovom teritorijom.
Ujedinjena opozicija ističe da u Italiji postoji zakon koji tačno predviđa koliko je izvršna kompanija dužna da isplati opštini kao odštetu po svakom megavatu energije u prvih 7 godina rada, te da cifra od 5 miliona nije nikakav dobrovoljni “poklon” Terne, već da je taj iznos znatno manji od onog koji zakon predviđa a koji bi u ovom slučaju trebalo da bude skoro 20 miliona eura.
Osim odštete gradu Peskari, mediji od skoro navode i da će Terna isplatiti 7 do 9 miliona odštete manjoj opštini u blizini Peskare u kojoj će biti izgrađena trafo-stanica za preusmjeravanje energije dovedene kablom.
Iz Demokratske partije izjavili su da je Terna poznata po tome što se ponaša kao “slot mašina” koja izbacuje novac naslijepo ne bi li ućutkala protivnike. Drugi članovi opozicije tvrde da je 5 miliona premala naknada za zdravlje građana koje bi moglo biti narušeno, ali i za narušavanje gradskog pejzaža.
- Ternin kabl će potpuno uništiti ljepotu Peskare - tvrdi predstavnik grupe Budućnost i Sloboda, Lorenco Valoreja, i vođa kampanje protiv kabla pod nazivom “Ne dirajte našu budućnost”.
Valoreja tvrdi da Peskari kabl ne treba jer ona ima potpuno pokrivene energetske potrebe od susjedne regije Pulja. Proučavajući energetsku strategiju Italije, Valoreja je našao i da kabl prolazi tačno onuda kuda vlasti planiraju u budućnosti da postave nuklearne elektrane.
- Kabl Peskara - Tivat pokazaće se kao trojanski konj koji će omogućiti otvaranje nuklearne elektrane u Abrucu - rekao je Valoreja.
Sumnje oko stvarne svrhe kabla nastale su dijelom zbog netrasparentnosti projekta, koji je ugovoren iako opštinski savjet i javnost o tome blagovremeno nisu obaviješteni, ali i zbog mijenjanja originalne destinacije kabla, koja je trebala da bude grad Fođa, u regiji Pulja (u doba kada su počeli pregovori o kablu vođeni tadašnjom cetralnoljevičarskom partijom pod vođstvom Romana Prodija). Novi plan je stupio na snagu nakon sto je na vlast došla Berluskonijeva partija Narod slobode, a A2A ušla u vlasništvo crnogorske Elektroprivrede. Kabl od ukupno 415 kilometara će se produžiti u odnosu na originalni plan za preko 100 kilometara da bi stigao do Peskare.
Protivnici ove ideje ističu da A2A ima interesa u izmjeni projekta: kroz kompaniju Abrucoenergija koju posjeduje, A2A će “vratiti” kabl iz Peskare kopnom južno ka Fođi, prolazeći kroz mjesto Đizi u kome A2A takođe posjeduje centralu Turbogas. Abrucoenergija kategorično negira bilo kakvu povezanost Terninog projekta Peskara-Tivat i kabla koji će oni sprovesti do Đizija.
U Peskari već znaju i gdje će potrošiti novac
Vlast opštine Peskara, ma koliko kritikovana zbog favorizovanja kabla već je najavila: od novca koji će joj kao odštetu dati Terna, Peskara će (osim jeftinije energije i boljeg energetskog sistema) dobiti novi park i biblioteku, a biće osmišljen i novi koncept u cilju oživljavanja jedne od gradskih zona ispod koje će proći kabl. Građani Peskare kažu da ni to nije dovoljna nadoknada. Ostaje da se vidi šta će dobiti građani opštine u kojoj će proći kabl u Crnoj Gori, ako ga bude.
Bonus video: