U specijalnoj emisiji, povodom završetka pete sezone “Okruženja”, govori se o takozvanom “Novom evropskom projektu”, ako ga uopšte ima, ili o “Evropskim snovima balkanskih država”.
Ovoj temi razgovarali su Milo Đukanović - predsjednik DPS-a i doskorašnji premijer Crne Gore, Stjepan Mesić – bivši predsjednik Republike Hrvatske, Hanes Svoboda – austrijski političar, dugogodišnji član Evropskog parlamenta i odličan poznavalac Balkana, kao i Hedvig Morvai – izvršna direktorica Evropskog fonda za Balkan iz Beograda.
Simboličnih 25 godina od raspada jugoslovenske zajednice, pesimisti kažu da Evropskoj uniji prijeti ista sudbina. Na drugoj strani su oni koji tvrde da će se, ipak, obnoviti superiornost ideje evropskog ujedinjenja i da će zemlje našeg regiona, u bližoj ili daljoj budućnosti, i formalno postati dio evropske porodice.
Jedan od stalnih komentatora/uvodničara “Okruženja”, Voja Žanetić otvorio je raspravu ocjenom da će, “ako su pametni, Evropljani pitati nas ovdje šta smo to radili dok smo se raspadali, a, bogami, šta smo radili i kad smo se raspali”.
Milo Đukanović je naglasio da su se pukotine unutar EU pojačale zbog osnovnog problema - nedostatka vizije.
"Vizija nedostaje iz više razloga i već duže vremijeme. Evropska ideja je pokolebana u nekim važnim mjestima evropske politike, a Evropa se pokolebala i u vezi ispravnosti politike punog ujedinjenja. To me više brine od svega drugoga", rekao je bivši crnogorski premijer.
Analizirajući najveće izazove sa kojima se Evropa danas suočava, Hanes Svoboda je govorio i o odnosima sa Rusijom:
"Ne slažem se sa mnogim politikama predsjednika Putina i Rusije, ali treba da nađemo način da vratimo Rusiju u evropski dijalog. Evropu ne čini samo EU, Rusija je dio Evrope. Potreban nam je bezbjednosni okvir za cio kontinent. Nakon raspada Sovjetskog Saveza primijenjeno je načelo „pobjednik uzima sve“, pobijedio je Zapad, mogli smo da uzmemo sve. Tako je bilo neko vrijeme, ali sada moramo da nađeno neki novi model", kazao je Svoboda.
Stjepan Mesić je bez zadrške na strani eurooptimista i tvrdi da je EU milenijumski projekt, jer on isključuje rat u Evropi a omogućava razvoj Evrope tako da bude veliki igrač sa ostalima.
U raspravi koja traje sat i 10 minuta dosta se govorilo o politici proširenja EU i o šansama zemalja regiona da postanu punopravne članice. Uz kritičke ocjene na račun Brisela čija je političa proširenja već neko vrijeme na ozbiljnom testu, ali i na račun zemalja kandidata, Hedvig Morvai je konstatovala da se proširenje nastavlja “po nekoj inerciji”.
"Ne mogu da prepoznam nikakvu snagu i ne vidim iskrenu volju ni sa jedne, ni sa druge strane. Trenutno situacija odgovara mnogima: Evropa se pretvara da se i dalje širi, mi se pretvaramo da istinski donosimo reforme i da smo zaista zacrtali taj put", kazala je Morvai.
Voditeljka emisije je Zvezdana Kovač.
Talk show „ Okruženje“ možete pratiti petkom u terminu od 20.00h.
Bonus video:
