„Živimo u vremenu sveopšteg revizionizma. Mislim da nije ni naučno ni pošteno reći da Mojkovačka bitka nije bila potrebna, a da je žrtva junake te bitke bila uzaludna. Pored toga što su se žrtvovali za spas svog saveznika, junaci Mojkovaček bitke branili su svoju teritoriju i svoju slobodu...“.
To je, na otvaranju izložbe „U slavu junacima Kolašinske brigade“, kazao prof dr Savo Marković. Autori izložbe, organizovane povodom 100 godina od Mojkovače bitke i 10 godina obnove nazavisnosti Crne Gore, su istoričarka umjetnosti i kustoskinja Zavičajnog muzeja Draginja Kujović i direktor Centra za kulturu Branisalv Jeknić .
Podsjećajujući da je Kolašinska brigada formirana 1886. godine, prof. dr Marković je kazao da je njen ratni put tajao tri decenije i da je učestvovala u svim bitkama u kojima je učestvovala crnogorska vojska.
Prvi komadant Kolašinske brigade bio je Miro Pavićev Vlahović,a poslednji Miloš Dragišin Medenca.
Brigadom su prvo, objasnio je Marković, komandovali plemenski prvaci, a nakon reforme vojske školovani oficiri.
Ta bitka, pored toga što treba da bude naučna i umjetnička inspiracija, treba da posluži za nauk da samo onako složni, kako su crnogorske brigade bile na Mojkovcu, možemo ići naprijed“ - zaključio je prof. dr Marković.
Autori izložbe potrudili su se da na 31 panou, riječju, dokumentima i fotogorafijom, pored junačkih podviga Kolašinske brigade, pod komandom Miloša Dragišina Medenice, prikažu i učešće ostalih crnogorskih brigada u Prvom svjetskom ratu, na stranu saveta Antanta, zatim odnose Crne Gore i Srbije, u pogledu zajedničke vrhovne komnde, kao i odnose naše sa državama savezničkog bloka.
„Prikazan je komnadni sastav crnogorske vojske sa serdarom Jankom Vukotićem na čelu, kao i komandni sastavi znatno nadmoćnijih austrougarske i njemačke vojske i njihovo prodiranje od Višegrada, preko Javora do Mojkovca, sve do pada Lovćena 10. januara 1916. godine. Prikazan jei rad sanitetke služne u crnogorsko- sandžačkoj vojsci, učešće stranih ljekarskih misija, učešće crnogorkse žene, porodice, bratstva, plemena. Trudili smo se i da prikažemo austrougarsku okupaciju, početak otpora okupacionim vlasti ma i ulogu brigadira Radomira Vešovića, koji je organizator tog otpora, a potom i vješanje osumnjičenih učesnika otpora, među kojima je bio i upravnik varoši Mijat Redžić,“ kazala je Kujović.
Na čelu Kolašinske brigade u Prvom svjetskom ratu bio je Miloš Dragišin Medenica.Podoficirsku pješadijsku školu je završio 1903 godine a godinu dana kasnije, knjaz Nikola ga je postavio za komandanta Lipovskog bataljona.Ukazom knjaza Nikole od 28 aprila 1910 godine, umjesto svoga oca Dragiše, Miloš je postavljen za vršioca dužnosti komandanta Kolašinske brigade kojom je komandovao i u Prvom svjetskom ratu.Više puta je tokom ratnih dejstava, kralj Nikola je pohvaljivao komandanta Miloša i brigadire Kolašinske brigade.Nakon okupacije od Austro-ugarske sa 42 ugledna građanina iz kolašinskog sreza je interniran na brod „Lovrijenac“ a sa njega na ostrvo Mamula i logor Kalštajn.Nakon završetka Prvog svjetskog rata, vratio se u svoje lipovsko selo Vojkovići gdje je živio kao ugledni građanin.Sa suprugom Anđom imao je šestoro djece a za ratne zasluge i hrabrost dobio je brojna ordenja i odlikovanja
Bonus video: