Centar savremene umjetnosti Crne Gore priredio je u galeriji "Centar" u Podgorici izložbu kostimografsko-skulpturalnih instalacija i fotografskih ostvarenja dvoje veoma darovitih crnogorskih umjetnika, Jelene Đukanović (Nikšić, 1961) i Relje Erakovića (Titograd, 1975).
Kada se detaljnije sagleda i dublje analizira ova veoma interesantna i nadahnuta eksplikacija, te kada se spozna da su njeni protagonisti dvije ličnosti, obrazovane na različitim umjetničkim fakultetima i usmjerene ka sasvim drugačijim artističkim poljima, uprkos tome, prezentirani radovi djeluje veoma kompatibilno i izuzetno kompaktno, gotovo kao da je cjelokupni materijal supstituisala ista osoba, zapravo umjetnik indentičnih kreativno-likovnih pobuda.
Poznato je da su u primarnom kreativno-dizajnerskom poduhvatu nastajali skulpturalni kostimografsko-modni egzemplari, a da su zatim, u razvojno-nadgradnom postupku, pretočeni u sublimirane fotografske kadrove. Treba znati koliko je kreativne energije potrebno da se od inspirativne ideje, preko prvih shema, brojnih skica, crteža, krojnih lista, odabira materijala, šivenja i probi dođe do jednog egzemplarnog unikata. U tom dugom kreativno-dizajnerskom postupku, Jelena je imala potpunu slobodu i bezbroj varijanti da dođe do traženog i željenog modela, odnosno do cjelokupne serije uzoritih primjeraka.
Međutim, ni u jednom trenutku, ne može se zaboraviti koliko je osjećaja, umješnosti, znanja i iskustva potrebno da se upravo ta ukupna ciklusna skupina modela inkorporira u karakteristične i adekvatne ambijentalne prostore, pronađu odgovarajući atmosferski uslovi, aranžira scena, kadrira prizor te da se dosegne do vrlo kvalitetnog foto-eksplikata. A u tom segmentu, Relja se dokazao kao istinski znalac, suzdržan, odmjeren, nepretenciozan i, nadasve kao sudionik projekta, kome je prevashodni cilj bio da primarno istakne značaj modela koje je vizuelizirao i snimao.
Nakon pažljivijeg promišljanja i sveobuhvatnijeg sagledavanja paradigmatskih karakteristika prezentiranih kostima, bilo kao skulpturalnih egzeplara u izložbenom prostoru, ili pak na egzaktnim modelima, bjelodano je da se Jelena suštinski vezala za tradicionalne crnogorske vrijednosti, zapravo za izuzetno bogate i veoma raskošne ženske narodne nošnje. Zasigurno, snagom maštovitog i kreativnog duha, Jelena je sublimatorno uspjela da supstituiše vrlo moderne ženske odežde, od veoma savremenih materijala, prema pojedinim tradicionalnim uzorcima, obogaćene detaljima koji su proizašli iz bogatih tekstilno-ornamnentalnih motiva i brojnih vezenih arabeskalnih prepleta.
Prateći logično osnovnu ideju i podržavajući tu kostimografsku inspirativno-tradicionalnu duhovnst, Relja, kao istinski zaljubljenik prirode i strastveni ekologičar, koji je uzduž i poprijeko prešpartao i suštinski spoznao cjelokupno crnogorsko podneblje, odlučio se da te specifične Jelenine retro-modele, scenografski involvira, upravo u karakteristično-crnogorske ambijentalne vrednote, kojima dominira petrificirano stijenje, arhaični mostovi, suvomeđe, stećci, kamene izbe, brdovito-planinski vijenci i zatalasano-sasušene zaravni. Takvim, koincidentnim postupkom, Relja je van svake sumnje, konceptualno uspostavio vrsnu povezanost pomeđu vizirane atributivnosti i ambijenta koje je kadrirao i snimao. Upravo zbog toga, rezultanta koja logično proizilazi iz osmišljenog skulptorskog, kostimografsko-fotografskog postupka i ukupnog projekta, djeluje posmatraču simbiozno, milozvučno, ritmalno i nadasve harmonično.
Spajanje artističkih polja u jedno
Jelena je diplomirala na odsjeku tekstila FPU u Beogradu, a magistrirala je na vajarskom odsjeku FLU na Cetinju. Do sada je imala više samostalnih, a učestvovala je na brojnim kolektivnim izložbama u zemlji i svijetu. Dobitnica je više značnih nagrada, članica ULUCG-a od (2000) i veoma uspješana pozorišno-filmska kostimografkinja te modna stilistkinja. Relja je diplomirao filmsku kameru na FDU u Beogradu, do sada je imao više samostalnih, a učestvovao je na brojnim kolektivnim izložbama.
Bavi se veoma uspješno dokumentarnim, reklamnim filmom i umjetničkom fotografijom. Oboje žive i stvaraju u Podgorici, a aktuelnu eksplikaciju prati sadržajan kolorni katalog sa analitičkim tekstom istoričarke umjetnosti Nataše Nikčević.
Bonus video: