Teško da je oko nečega ovih dana u Podgorici postojala tolika strast koliko je pozorišna publika čekala gostovanje Elektre u režiji Andreja Žoldaka. Nekoliko je razloga, možda je prvi i najveći što se radi o višestruko nagrađivanom i afirmisanom evropskom reditelju, koji gradi oko sebe auru skoro pa novog pozorišnog gurua, kroz svoje manifeste i poruke rediteljima i glumcima. Nastala u produkciji Makedonskog narodnog teatra, Elektra je izuzetno glomazna i tehnički zahtjevna produkcija, te je FIAT odigrao komplikovan, ali dobar potez smjestivši predstavu u industrijsku halu Radoje Dakić.
I zaista, čim se ugleda masovna scenografija, vidi se da Elektra Žoldaka i MNT-a, što bi rekla Dara Bubamara, puno košta. Velelepna scenografija (Žoldak i Lukas Nol) konstruisana je kao kuća na dva sprata i nekoliko soba koja, uz pokretni kontejner sa još dve prostorije, omogućuva da se radnja odvija simultano na nekoliko planova. Sam mit o Elektri, Žoldak je smjestio u neku vrstu savremenog buržoaskog setinga, sa tihom i opasnom Klitemnestrom, pohotnim i pomalo odurnim Egistom, i Elektrom i Orestom dosta sličnim mladim, surovim i izgubljenim buntovnicima.
Mit koji je poslužio kao osnova svim danas nam poznatim grčkim dramatičarima za njihova djela ispričan nam je na način pod vidljivim uticajem filmske dramaturgije i postupaka, gdje je način pričanja priče dobro razumljiv iako se jezik eventualno ne razumije, a same replike svedene gotovo na minimum. Gašenje svjetla funckioniše kao rezovi između scena, dosta često brzi i kratki, a tu je i korišćenje kamere koja stavlja fokus na krupne planove glumačkih lica i drugih detalja, čija estetika dosta vuče i na televizijske sapunice.
Prva četvrtina inače četvorosatne predstave odvija se u furioznom tempu, obojena muzičkim izborom koji uspostavlja jaku atmosferu i doprinosi izuzetnoj dinamici, da bi potom ritam drastično usporio, a akcenat se stavio na dugačke, često repetitivne i stilizovane scene, čiji scenski znaci umiju da skrenu u popriličnu samodovoljnost, a sama repeticija često da postane, čini se, sama sebi svrha. Sve to vodi duboko posvećeni glumački ansambl, posebno Darja Razina kao Elektra i Zvezda Angelonska kao Klitemnestra, koje precizno izvršavaju rediteljske direktive .
Sve ovo zajedno na prvi pogled ostavlja veliki utisak, ali isto tako stvari kao što su dekonstrukcija mita i višeplanska scenografija već uveliko čine mejnstrim savremenog pozorišta. Nezavisno od toga, Elektra se uspostavila kao glavni događaj festivala, koji je oko sebe i post festum održao posebnu atmosferu, potpomognutu krajnje atipičnim okolnostima u kojima je izvedena. Devastirani industrijski prostor, svjež zrak, kasni početak predstave i njeno trajanje do duboko u noć dodali su novi nivo predstavi, i stvorili svojevrsnu sinergiju publike sa izvođačima. Za one koji su ranije imali prilike da gledaju velike predstave ovog tipa, Elektra nije predstavljala nešto toliko novo, ali za kontekst crnogorskog pozorišta ovo gostovanje je značajan događaj, i nadajmo se, korisno iskustvo.
Galerija
Bonus video:
