Već sama riječ „muškarčine“ asocira na podsmijeh, podsjeća nas na pretjerane manifestacije maskuliniteta, a ovdje je zgodno iskorišćena za naslov predstave Bitef teatra i Centra E8.
Predstava Minje Bogavac i Vojislava Arsića izrasla je nadovezujući se na projekat „Budi muško“, koji je tematizovao problem nasilja među mladima i zalaganje za rodnu ravnopravnost, te je stoga od početka njen edukativni aspekt i ciljna grupa prilično jasna. Dječaci od devedesetog do devedesetčetvrtog godišta, njih ukupno sedam na sceni, u predstavu nas uvode u maniru boys benda koji postavlja pitanje šta znači biti pravi muškarac u Srbiji danas.
Već samom postavkom sedam izvođača jasno se pokazuje kakvi su sve varijeteti muških i tijela i ponašanja, ali u kontrastu predstava će se u narednih sat i dvadeset baviti opštim predstavama i predubjeđenjima vezanim za muškost, od razbacanog baje sa pivom i cigaretom u uglu usana, preko navijačkih rituala do neprihvatljivosti iskazivanja osjećanja. Akcenat je mahom stavljen na kulturu nasilja, i podcrtava koliko je dominantni maskulinitet uslovljen zahtjevima za opresijom drugih, kao i koliko je lako pronaći tog drugog koji će biti označen kao neprijatelj, i stoga predmet potencijalne agresije.
U predstavi se skače iz situacije u situaciju, koje će se dotaći i porodičnih odnosa, i školskog sistema, i vojske, i maltretiranja slabijih. Apsurdnost ideja o muškosti kroz sve to postaje očigledna, kao kada se pravi gradacija šta pije pravi muškarac ili kada se raspravlja o bojama koje će bebe nositi.
Ekipa od sedam izvođača (Alek Surtov, Đorđe Živadinović Grgur, Jovan Zdravković, Marko Panajotović, Nikola Pavlović, Uroš Novović, Rastko Vujisić) prolazi u furioznom tempu kroz ove slike, koje su uglavnom bazirane na stereotipima, ili u najmanju ruku sjećanjima na stereotipne situacije iz mladosti sa kojima se velika većina nas može identifikovati i prepoznati. Posljedično one su dosta zabavne i duhovite. Uz sve to tu je i veliko angažovanje i posvećenost ekipe predstave, koja pored dobre izvedbe ostavlja i utisak da se sve vrijeme odlično zabavlja.
Od brzog tempa i gomile materijala pred kraj predstave javlja se utisak da stvari počinju da se ponavljaju. U jednoj od završnih scena momci počinju da rekapituliraju istorijske događaje koji su se izdešavali od njihovog rođenja - dakle od početka traumatičnih devedesetih - do savremenosti. Iako je ta istorija predstavljena krajnje redukcionistički, i subjektivno trajanje same scene je poprilično (posebno za sve u publici starije od dvadeset godina), ona ima svoju funkciju kada se ima u vidu da je ovo prevashodno predstava za mlade, i da je pitanje na koji način se saznaje o prošlosti u privatnoj sferi, ili još gore, na koji način se ta prošlost izučava u školama. Sve u svemu, ekipa predstave “Muškarčine” napravila je priličan crowdpleaser, popularnu a društveno odgovornu predstavu, a pritom je, stiče se utisak, sve vrijeme uživala u tome, govoreći nam o - kako to sami nazivaju - gender box-u, odnosno patrijarhalnoj kutiji dodijeljenog nam roda koja je suštinski opresivna, o kom god rodu govorili.
Zijah Sokolović i novi pjesnici
U glavnoj takmičarskoj selekciji Festivala internacionalnog alternativnog teatra FIAT 2015, večeras na terasi KIC “Budo Tomović“ sa početkom u 21h nastupiće Zijah Sokolović sa čuvenom monodramom Cabares cabarei. Cabares cabarei ili životna komedija Zijaha Sokolovića nastala je u produkciji Interkultheater iz Beča i igra se već 23 godine.
Razgovor u podne sa Zijahom Sokolovićem, biće održan u Kuslevovoj kući. Sokolović je igrao i režirao u preko stotinu predstava, snimio preko pedeset filmova i 30 tv serija. Autor je legendarne predstave "Glumac...je glumac...je glumac" koju igra 33 godine.
U okviru segmenta Ulični teatar, podgoričkoj publici predstaviće se Žarko Stanišić sa komadom Iluzije, na Trgu republike sa početkom u 19h.
Veče poezije posvećeno novoj poeziji mladih pjesnika postjugoslovenskog kulturnog kruga na programu je u ponoć. Poeziju na FIATU čitaju neki od najistaknutijih predstavnika nove jugoslovenske pjesničke scene: Tibor Hrs Pandur, Marko Pogačar, Marko Tomaš, Dragana Mladenović, Nikola Madžirov i Vladimir Đurišić.
Dan kasnije, takođe u Kuslevovoj kući (22.00), na programu je promocija novog romana Ognjena Spahića.
Svi programi ovogodišnjeg FIAT-a su besplatni, a ulaznice je moguće rezervisati i preuzeti na biletarnici CNP-a i KIC”Budo Tomović”.
Bonus video: