Sudbina Bauhausa i njegovih pripadnika nakon zatvaranja te čuvene (i vjerovatno najuticajnije) škole 1933. godine tema je predavanja koje su u Muzeju savremene umjetnosti (MSU) u Zagrebu, u završnici izložbe “Bauhaus - umrežavanje ideja i prakse”, održale inicijatorke i koordinatorke njemačkog istraživačog projekta “Mreže Bauhausa (1933-1945)” Magdalena Droste i Anke Blum.
Mnogi učenici i profesori Bauhusa oformili su grupe i mreže prema svojim profesionalnim i političkim orijentacijama, što je presudno doprinijelo planetarnom širenju uticaja ove škole.
Predavanje je predstavilo šest neformalnih mreža i pokazalo kako su njihovi pripadnici pomagali jedni drugima kako bi preživjeli 30-te godine 20. vijeka, kazano je u MSU.
Pravci razvoja i uticaja
Bilo je riječi, između ostalog, o uspjehu prominentnih pripadnika Bauhausa u SAD (Walter Gropius, Mies van der Rohe, Herbert Bayer, Marcel Breuer, Lászlo Moholy-Nagy...), koji su nakon 1945. godine vratili ideje Bauhausa u Evropu. S druge strane, predavanje je pokazalo i kako su svoju sudbinu krojili neki manje poznati akteri, pripadnici lijeve struje, koji su okupljeni oko drugog direktora Bauhausa Hannesa Meyera koji je privlačio mnoge učenike iz istočnih zemalja.
Treća se grupa okupila u Holandiji, dok su ostali odlučili da ostanu u Njemačkoj, pokušavajući da se pomire sa situacijom (slikar Oskar Schlemmer, vajar Gerhard Marcks…). Tu su se preko propagande i arhitekture otvorila profesionalna polja na kojima su nekadašnji pripadnici Bauhausa mogli da zarađuju za život u nacističkoj Njemačkoj, dok su istovremeno ostajali u trajnom konfliktu između svog zalaganja za modernističke tekovine s jedne strane i zahtjeva rasističke propagande s druge.
Predavanje Magdalena Droste i Anke Blümm “Pripadnici Bauhausa i njihove mreže nakon 1933. godine” održano je na engleskom, a ulaz je bio besplatan.
Opsežna istraživanja
Univerzitetska profesorka Magdalena Droste od 1997. godine je šefica katedre za istoriju umjetnosti na Brandenburškom univerzitetu tehnologije - (BTU) u Kotbusu. Prethodno je bila aktivna kao kustoskinja na različitim projektima (Staatsgalerie u Štutgartu, Lenbachhaus u Minhenu…). Od 1980. do 1997. bila je naučna saradnica u Bauhaus arhivu u Berlinu, Muzeju dizajna, a od 1991. do 1997. vršila je dužnost zamjenice direktora. Ima višestruko iskustvo u dizajniranju izložbi, opsežnim istraživanjima i nastavničkim aktivnostima, kao i u pisanju brojnih publikacija, posebno onih o Bauhausu i umjetnosti 19. i 20. vijeka. Članica je nacionalnog odbora Congrès International d’Histoire de l’Art (CIHA) do 2016. i diplomske klase Kultura istorijskih građevina na BTU Kotbus, kao i Društva istoričara njemačke i srednjoevropske umjetnosti i arhitekture.
Anke Blümm studirala je crkvenu muziku u Hajdelbergu i njemačku književnost i istoriju umjetnosti u Hajdelbergu i Berlinu (M.A.).
Doktorirala je na Univerzitetu Kotbus na temu “Izopačena arhitektura? Rasprave o novogradnji u Njemačkoj 1933-1945”. Dobitnica je nagrade “Theodor-Fischer” (2014). Trenutno je naučna stipendistkinja na Univerzitetu Kotbus na projektu “Mreže Bauhausa (1933-1945)” koji podržava ugledna Njemačka istraživačka fondacija (DFG).
Pogled na region
Izložba “Bauhaus - umrežavanje ideja i prakse” u MSU predstavlja opuse umjetnika, arhitekata i dizajnera porijeklom iz Hrvatske i regiona, koji su se školovali na Bauhausu, kao i slavnih umjetnika koji su im predavali, a otvorena je do sjutra, 26. jula. Izložba obuhvata više od 300 slika, grafika, maketa, nacrta, fotografija namještaja i dokumentacije, svjedočeći o snažnom uticaju prestižne škole na ovdašnje prostore.
Zastupljeni su Otti Berger, arh. Gustav Bohutinsky i Ivana Tomljenović iz Hrvatske, August Černigoj iz Slovenije i arh. Selman Selmanagić iz Bosne i Hercegovine, kao i djela njihovih profesora na Bauhausu: Marsela Brojera (Marcela Breuera), Vasilija Kandinskog, Pola Klea (Paula Klee), Hanesa Mejera (Hannes Meyer), Lasla Moholji-Nađa (Lászlo Moholy-Nagy) i Oskara Šlemera (Schlemmer).
Takođe, izložbom su obuhvaćeni i koncepti i pedagoške metode rada škole.
Od osnivanja do Berlinskog zida
Budući da pokriva vremenski raspon od osnivanja Bauhausa 1919. do 1961. godine i podizanja Berlinskog zida, izložba ujedno prati i prikazuje i uticaje Bauhausa na poslijeratnu savremenu umjetnost, dizajn i arhitekturu, sa posebnim osvrtom na zagrebačku grupu EXAT 51, arhitektonsku praksu studenta Bauhausa - arhitekte Huberta Hofmana (Hoffmann) u Gracu i ljubljanskog Smera B.
Avangardna škola Bauhaus djelovala je od 1919. do 1933. godine, kada su je zatvorili nacisti, ali je bitno uticala na promjenu načina života i gledanja na arhitekturu, umjetnost i dizajn. Rad je počela u Vajmaru, a potom se seli u Desau i Berlin.
Ova izložba je dio međunarodnog istraživačkog projekta BAUNET u kojem učestvuju kulturne institucije iz Austrije, BiH, Hrvatske i Slovenije. Nosilac projekta je MSU Zagreb, a suorganizatori su Universalmuseum Joanneum iz Graca, Akademija likovnih umjetnosti iz Sarajeva i Loški muzej iz Škofje Loke.
Kustoskinja izložbe je Vesna Meštrić, viša kustoskinja MSU i koordinatorka projekta BAUNET, a postavku je osmislio Vladimir Končar (Studio Revolucija) koji je i autor portala BAUNET projekta.
(SEEcult.org)
Bonus video:
