Ljekovi za psihičke poremećaje mogu donijeti više štete nego koristi, a većina terapija može se prekinuti bez ikakvih problema, tvrdi jedan stručnjak u raspravi koju je organizovao vodeći stručni časopis British Medical Journal (BMJ).
Profesor Piter Goše, direktor Nordijskog Cochrane centra u Danskoj rekao je nešto što mnogi stručnjaci za mentalno zdravlje smatraju tabuom.
Međutim, drugi kažu da je debata o upotrebi psihijatrijskih ljekova veoma važna, jer ljudi širom svijeta pretjerano koriste antipsihotike, koji su inače namijenjeni agresivnim pacijentima sa demencijom.
Goše kaže da godišnje više od pola miliona ljudi starijih od 65 godina umire zbog upotrebe psihijatrijskih ljekova u zapadnom svijetu. “Koristi od tih ljekova trebalo bi da budu kolosalne, kako bi se opravdali tako veliki gubici. Međutim, korist je minimalna”, piše on.
Profesor tvrdi da su klinička ispitivanja takvih ljekova uglavnom sprovedena zahvaljujući sredstvima dobijenim od farmaceutskih kuća, što dovodi u pitanje njihovu relevantnost.
On objašnjava da u takvim studijama obično učestvuju ljudi koji su i inače bili na drugim ljekovima. Istraživači im nalože da prestanu da ih koriste, pa prije nego što počnu s upotrebom novog lijeka, osjećaju simptome apstinentske krize. Nakon što dobiju ljekove koji treba da se testiraju, uglavnom im se čini da se osjećaju mnogo bolje. Goše tvrdi i da se nedovoljno izvještava o slučajevima samoubistava tokom kliničkih istraživanja.
U ispitivanjima modernih antidepresiva kakvi su fluoksetin i venlafaksin, tvrdi ovaj profesor, potrebno je grupi koja dobija placebo potrebno samo nekoliko dana više od one koja dobija ljekove, pa da osjeti iste dobrobiti. Takođe, Goše kaže da dolazi do spontanog vraćanja simptoma poremećaja mnogo češće nego što se o tome govori.
Rezultati ispitivanja ljekova protiv šizofrenije takođe su razočaravajući, dok su ljekovi protiv ADHD sindroma nepouzdani.
“Djeluje da je kratkoročno olakšanje nadmašeno dugoročnom štetom koju pričinjavaju ovi ljekovi. Studije na životinjama sugerišu da ovi ljekovi mogu dovesti do oštećenja mozga, što je vjerovatno slučaj i sa svim psihotropskim ljekovima”, piše on.
U BMJ diskusiji, Gošeu se usprotivio Alan Jang profesor poremećaja raspoloženja na Kings koledžu u Londonu i Džon Krejs, psihijatrijski pacijent i kolumnista Guardiana.
Oni smatraju da postoje dokazi da ovi ljekovi djeluju i da su podjednako djelotvorni kao medikamenti za složenija zdravstvena stanja. Štaviše, oni su preko potrebni, tvrdi ova grupa, pošto su psihijatrijska stanja peti vodeći uzrok invaliditeta širom svijeta.
Bonus video:
