Nijesam mislio da ću u svojoj profesorskoj karijeri da držim ovakav školski čas, ali vrijeme i okolnosti su takve da svako od nas treba da kaže sebi: “sve što bude, ja sam mu naredan”.
Moje obraćanje uvaženim kolegama studentima i našoj javnosti, suštinski, nije usmjereno ni protiv koga, već za sve nas zajedno da radimo za dobrobit ovog fakulteta, Univerziteta i šire zajednice. Jer, ovaj fakultet je iznjedrio mnogo generacija, mnogo ljudi iz biznisa, javnih ličnosti, bio je, i biće okosnica ekonomske nauke u Crnoj Gori, a nadam se i šire. Mi koji smo sada na njemu, bilo kao studenti, saradnici ili profesori, imamo obavezu da njegovu svijetlu tradiciju nastavimo i unaprijedimo ukupni rad u kontekstu novih izazova pred kojima je naše društvo kao cjelina.
Moj stav, poznat akademskoj i široj javnosti, je da se svi problemi mogu i moraju rješavati dijalogom i akademskim argumentima, vodeći računa o većim ciljevima, ali ne zapostavljajući niti ciljeve univerzitetskih jedinica, kada su usmjereni na razvoj, koji će doprinosti boljitku svih. U tom smislu fakulteti moraju imati relativnu samostalnost, koje će biti poluga za njihov razvoj.
Želim da podsjetim da je Ekonomski fakultet početni konstituent našeg Univeziteta. Bez njegovih kadrova ne bi moglo biti osnovano nekoliko današnjih univerzitetskih jedinica. Njegovih 55 godina rada su akademska tradicija na ovim prostorima i zaslužuju poštovanje, ali ne da se živi od prošlosti, već da se okrenemo budućnosti. On mora da ostvari kontinuitet u razvoju, kao jedna od vodećih jedinica Univerziteta Crne Gore. Univerzitet treba da u tome pozitivno djeluje i podstiče njegov rast i razvoj, jer će efekat toga osjetiti čitava univerzitetska zajednica. Naš univerzitet je, za naše prilike, veliki i heterogen, po svim relevantnim parametrima. On je nastajao na specifičan način - ujedinjenjem jedinica, koje ni sada nijesu homogene, pa se departmanski model još uvijek teško može primjenjivati na sve, i mehanička kvantifikacija i pristup može dovesti do negativnih trendova u njegovom funkcionisanju i razvoju.
Sa ove vremenske distance može se konstaovati da su vijeća ovog Fakulteta i njegove Uprave, u svim generacijama, imali viziju i ciljeve, nudeći društvu više nivoa obrazovanja sve do doktorskih studija. Ne samo da smo pratili promjene, već smo ih predvidjali, pa i kreirali. Nastojali smo da učestvujemo u rješavanju širih ekonomskih, ali i društvenih problema. Zato danas ovaj fakultet ima veoma pozitivnu konotaciju u najširoj javnosti, koja prevazilazi okvire Crne Gore. Obaveza je svih nas da je čuvamo i unapredjujemo, a ne rušimo!
Već je poznata činjenica da posljednjih nekoliko godina postoje određena neslaganja između nekih organa ovog univeziteta, posebno nekih ljudi na njemu, sa stavovima Ekonomskog fakulteta. Geneza problema je u više osnova: bespravno oduzimanje sredstava, često a priori negativistički odnos prema ovom fakultetu u vezi izbora u zvanja, doktorskih disertacija, planova i drugo. To je mnogo puta konstatovano kroz rasprave na više sjedince Vijeća Ekonomskog fakulteta, na kojima je pokretana inicijativa da se sa Upravom Univerziteta organizuje sastanak, na kome će biti, u akademskoj, a to znači tolerantnoj atmosferi, uz nuđenje argumenta i kontraargumenata, raspravljena mnoga aktuelna pitanja funkcionisanja, ali i razvoja Univerziteta i Ekonomskog fakulteta u njegom sastavu. Između ostalog, predlagano je da se održi i okrugli sto po pitanju pravaca razvoja Univerziteta, ali do toga nije došlo. Lično sam bio inicijator nekih takvih ideja, ali i konkretnih pitanja na više sjednica Vijeća fakulteta, za koja sam smatrao da ih treba blagovremeno rješavati.
Poštovanje svih pravnih normi mora biti isto za sve organe i fakulteta i Univeziteta, a vrhunski cilj i jednih i drugih obrazovanje naših studenata na različitim nivoima i učestvovanje u rješavanu problema koje sa sobom neminovno nosi razvoj nauke.
Problemi, o kojima je ovdje riječ, su se nagomilavali, a sada su i eskalirali. Centralni problem nije u tome ko će personalno biti dekan, prodekan ili rukovodilac bilo kojeg programa, već da se jasno identifikuju problemi i prioriteti i da se sagledaju pravci njihovog rješavanja.
Bez razgovora nema međusobnog razumijevanja! Ne treba da Vijeće Ekonomskog fakulteta saznaje za razriješenje svog dekana iz sredstava informisanja u petak popodne. Umjesto toga, sve činjenice treba da se saopšte organu koji je i predložio dekana, na osnovu njegovog podnijetog programa, koji je jedinstveno prihvaćen od strane Vijeća.
Bez obzira na sve okolnosti, razrješenje Dekana predstavlja određeni udarac na svaki fakultet, pa tako i na naš. Ali, veoma je važno što naš fakultet ima takav kadrovski potencijal da više koleginica ili kolega mogu preuzeti ovu odgovornu funkciju. Zato Fakultet i iz ove situacije treba da izađe jači, jedinstveniji, i da se dalje razvija kao jedna od vodećih institucija Univerziteta Crne Gore.
Ekonomski fakultet ima najveću konkurenciju u Crnoj Gori, jer je na tržištu prisutno više od 10 Fakulteta, razne ekonomske ili biznis orijentacije. Nama konkurencija ne predstavalja problem, već smatramo da ona treba da bude podsticaj za našu dalju konkurentnost, koja će biti kreirana i uz pomoć Univeziteta, kako bi stalno povećavali kvalitet naših proizvoda i bili institucija vrhunskih znanja iz oblasti ekonomske nauke. Broj srednjoškolaca koji konkurišu na naš fakultet je uvijek znatno veći od broja koje primamo. To su najbolji maturanti u našoj zemlji, ali i šire.
Tražnja za našim programima je stalno prisutna i u porastu. To nas raduje i podstiče na dalji odgovoran odnos prema studentima. Smatramo da rastuću tražnju za našom intelektualnom ponudom ne treba sputavati raznim krutim adminsitrativnim ograničenjima, jer se to ne čini ni konkurenciji. Poslovanje kompanija u skladu sa tržišnim zahtjevima je jedan od osnovnih postulata kojima učimo studente. Lično smatram da Ekonomski fakultet treba da razvija svoju ponudu i po širini i po dubini, učestvujući u rješavanju aktuelnih ekonomsiih problema privrede Crne Gore, koji su veoma prisutni.
Moja poruka je da akademskim dijalogom treba da dolazimo do optimalnih rješenja aktuelnih problema; da se razvoj svih univerzitetskih jedinica i univerziteta kao jedinsvene cejeline kreira polazeći od ciljeva koje savremeni univerzitet treba da ima, u kome će se poštovati odredjene razlike, ali sa osnovnom maksimom da su studenti i njihovo znanje naš vrhunski prioritet.
(Prof. dr Božo Mihailović, redovni profesor Ekonomskog fakulteta Univerziteta Crne Gore, Podgorica,18. novembara 2014. U 11h)
Bonus video:
