Arheološko evidentiranje i mapiranje poznatih kao i otkrivanje novih, potencijalnih arheoloških lokaliteta, koje sprovodi Centar za konzervaciju i arheologiju Crne Gore privodi se kraju na području kolašinske opštine.
Nakon Kolašina tim arheloga isti posao radiće i na području Mojkovca, a krajem ove ili početkom naredne godine i u bjelopoljskoj opštini.
Cilj istraživanja je da se otkrije što veći broj arheoloških lokaliteta u tim opštinama, radi utvrđivanja njihovog konačnog broja na teritoriji Crne Gore u okviru projekta Arheološka karta Crne Gore. Pravljenje Arheološke karte započeo je prije nekoliko godina bivši Centar za arheološka istraživanja Crne Gore.
Skoro cijela teritorija Crne Gore je urađena, pa su preostale još teritorije Kolašina, Mojkovca i Bijelog Polja. Rukovodilac istraživanja Miloš Živanović, podsjeća da je rekognosciranje, odnosno, evidentiranje i mapiranje poznatih i otkrivanje novih, potencijalnih arheoloških lokaliteta prva faza u arheološkim radovima.
"Arheloškoa mapa znači, prvo, evedinterinja svih spomenika koji će biti dostupni nama arheolozima kao i javnosti. To će naročito biti važno ukoliko ima planova da se neki spomenik obnovi i turistički valorizuje. Istovremeno, mi radimo i procjenu stanja tih lokaliteta. Mnogi su ugroženi izgradnjom infrastrukturnih objekata ili erozijom, kao prirodnim nepogodama. Arheološka mapa će tako pokazati i koji lokalitet prvo treba uraditi”, ističe Živanović.
On je sa timom koji čine arheolozi Dejan Drašković, Ivana Cvetković, Anton Ljuljđuraj, Bogdan Lompar i Iva Mastilović, proteklih dana na području kolašinske opštine locirao tridesetak lokaliteta različitog karaktera: grobalja, crkvišta, tvrđava, tumula i sl.
U Mojkovcu će naročita pažnja biti posvećena oblasti oko rudnika Brskovo, koja je u srednjem vijeku bila od posebnog značaja.
"O Kolašnu se u arheološkom smislu najmanje znalo, pa sve što smo otkrili, bilo je zanimljivo. Uglavnom je riječ o arheološkim lokaltetima vezanim za srednji vijek. Tragove praistorijskog života zbog vegetacije teško možemo da primijetimo, ali na osnovu toponima, registrovali smo nekoliko tih lokacija. Mapirali smo ih, a iskopavanja će pokazati da li na tim likacijama ima nešto”, kazao je Živanović.
Legende i narodna predanja kao putokazi
Kako ističe rukovodilac istraživanja Miloš Živanović od velike koristi su informacije koje na terenu dobijaju od mještana. Tim arheloga skuplja legende i narodna predanja jer takva vrsta istorijskih izvora ima značajnu ulogu kad istraživanja počnu.
Živanović objašnjava i da su pratili trag narodnih predanja o Macurama, kojih je u ko la šinskom kraju mnogo.
“Uglavnom je riječ o 'macurskim' grobljima, crkvama i mnogo rjeđe naseljima, katunima. Mi ne možemo da odredimo tačno vrijeme, jer vidimo samo ostatke, ali to je najvjerovatnije turski period, što zaključujemo na osnovu očuvanosti. Veoma rijetko neka mogu biti srednjovjekovna”, kazao je Živanović.
Za razliku od Kolašina, u Bijelom Polju istraživanja je već radio Polimski muzej. Kad se ucrtaju sve areološke tačke i na području te opštine, kaže Živanović, moći će da počne izrada arheološke karte, prve u Crnoj Gori.
Očekuje se da će mapa biti završena do kraja naredne godine.
Bonus video:
