Između deset i 14 časova 3. aprila, 1014 osoba prošlo je kroz vrata koja vode u veliki centralni hol muzeja “Martin-Gropius-Bau“ u Berlinu. To su bila prva četiri sata izložbe “Evidence“, do sad najvećeg predstavljanja kineskog umjetnika Ai Weiweia, koja će za posjetioce u Berlinu biti otvorena do 7. jula.
“Ovo je veoma uznemirujuće“, prokomentarisala je jedna od posjetiteljki izložbe, dok je u prolazila između sala 3.000 kvadratnih metara velikog muzeja Martin Gropius.
Kritika je Weiweijevu izložbu opisala kao “duboko političku“. Kustosi muzeja kao posebno važan rad izdvajaju instalaciju “Stools“ kojom je Weiwei ispunio atrijum muzeja koji vodi u 17 prostorija.
Atrijum je izazov za sve izložbe do sad postavljene u Martin Gropiusu. Specijalno za centralni hol iz Ai Weiweijevog studija u Pekingu dopremljeno je 6.000 kineskih tradicionalnih stolica, koje zajedno formiraju još jedan atrijum iznad zemlje.
Stolice su skupljane u kineskim selima, svaka je jedinstvenog dizajna, prisutna u svakodnevnoj upotrebi već vjekovima.
"Ove stolice predstavljaju komad individualiteta“, rekao je njemački kustos Gereon Sievenich, koji je Weiweija prije izložbe posjetio u ateljeu u Pekingu. Sievenich je Weiweijeve stolice uporedio sa plastičnim stolicama masovne proizvodnje.
Dio izložbe čine Weiweijevi radovi iz perioda između 1983. i 1999, kad je tokom boravka u Njujorku stvarao radove inspirisane Marcelom Ducahmpom.
Ai Weiweijeva berlinska izložba podijeljena je na radove koji se bave kineskom tradicijom, na njegov društveni i politički angažman Kini, komentar trenutne kineske situacije, kao i na radove posvećene Weiweijevom 81-dnevonom pritvoru na periferiji Pekinga.
U prvoj sali lijevo od atrijuma smješten je jedan od radova koji je privukao najveću pažnju publike. Rad “81“ je konstrukcija u koju se ulazi kroz vrata sa brojem 1135, koja vode do prostorije od 7,2 m x 3.6 m, obložene stiroporom, sa jednim krevetom, stolom, tri stolice i malim WC-om.
Prostorija je snimana sa dvije kamere dijagonalno preko sobe, i jednom kamerom u kupatilu. Snimci sa kamera mogu se vidjeti na ekranu ispred ulaza u rad “81“.
Sve to predstavlja repliku prostorije u kojoj je kineska vojna policija držala umjetnika 81 dan, uz dvije grupe stražara koje su preko kamera 24 časa dnevno motrile Weiweija. Ulaz u repliku ćelije u muzeju Martin-Gropius-Bau dozvoljen je u grupama od pet osoba.
Instalaciju “Stools “ čini 6000 tradicionalnih kineskih stolica
Rad “81” pripada grupi radova koji se bave razlogom i periodom Weiweijevog pritvora. U dvije prostorije pored “81“ može se vidjeti rad “Vješalice“, replike šest plastičnih vješalica koje su stražari, na Weiweijevu molbu, dali umjetniku da bi mogao da suši veš.
U istoj prostoriji mogu se naći keramičke lisice i replike plastičnih vješalica u nerđajućem čeliku. Weiwei nije prisustvovao otvaranju izložbe u Berlinu, jer je njegov pasoš još kod kineskih vlasti.
"Relevantna osoba, zato što je osumnjičena za ekonomski zločin, trenutno se ispituje po zakonu. Nijedan Kinez nije iznad zakona“, rekao je portparol kineskog ministarstva spoljnih poslova Hong Lei, objašnjavajući razlog Weiweijevog izostanka sa izložbe.
Osim "političkih" radova za berlinsku izložbe Weiwei je pripremio i radove koji su tumačeni kao komentar trenutne situacije u Kini. Nekoliko video radova prati razvoj Pekinga u nekoliko godina.
Stolice, njih 6000, sakupljane su u kineskim selima i svaka je jedinstvenog dizajna.
Jedna od Weiweijevih tema bio je i snažan zemljotres koji je 2008. pogodio Kinu. Osim radova koji predstavljaju imena više od 5.000 učenika i studenata koji su stradali u zemljotresu, čija imena vlada nije željela da objavi, poseban dio Martin Gropius muzeja posvećen je Weiweijevim radovima nastalim od oko 200 tona zarđalih čeličnih šipki pokupljenih sa ruševnina i otpremljenih u umjetnikov atelje.
Uz pomoć saradnika, Weiwei je ponovo ispravio ruševinama iskrivljene šipke i napravio nekoliko skulptura, sad izloženih u Berlinu. U prostoriji pored, djelove istih čeličnih šipki, koje su bile jedan od razloga masovne smrti prilikom zemljotresa, Weiwei je napravio u mermeru.
“Njemačka je mjesto koje mi daje mnogo podrške“, izjavio je Weiwei, umjetnik koji je nagrađen titulom na berlinskom Univerzitetu umjetnosti u godini njegovog pritvora u Pekingu.
Rad koji je njemačka kritika opisala kao “posebno pogodan za Njemačku, ludu za automobilima“ je “Han Dynasty“. Rad “Han Dynasty“ predstavlja nekoliko kineskih vaza iz perioda neolita, lakiranih u metalik boje koje se koriste za farbanje Mercedesovih i BMW-ovih automobila.
Dio izložbe takođe čine Weiweijevi radovi iz perioda između 1983. i 1999, kad je tokom boravka u Njujorku stvarao radove inspirisane Marcelom Ducahmpom.
Na izložbi se mogu vidjeti i ostali Weiwei radovi koji se koriste kineskom tradicijom. Tu je rad “Cosmetics“, nekoliko bočica za modernu kozmetiku napravljenih u porcelanu, kineskom tradicionalnom materijalu.
U jednoj od posljednjih sala može se vidjeti i komplet, sto, stolice i komoda iz perioda Ming dinastije, sa kojeg je Weiwei skinuo jedan milimetar sloja patine, koja je prije umjetnikove intervencije namještaju davala aukcijsku vrijednost.
Dio izložbe takođe čine Weiweijevi radovi iz perioda između 1983. i 1999, kad je tokom boravka u Njujorku stvarao radove inspirisane Marcelom Ducahmpom.
Ispred prostorije sa “readymade“ radovima može se vidjeti Weiweijev rad “Study of Perspective”, napravljen od stotinjak fotografija poznatih građevina, institucija, među kojima je i njemački Reichstag, pa čak i prizora prirode, ispred kojih osoba koja fotografiše drži podignut srednji prst.
Neplanirani detalj izložbe koji je posebno zainteresovao novinare bila je i mlada Kineskinja, posjetiteljka izložbe, koja je osobe koje bilježe u rokovnicima pitala da li pišu za novine, i za koje. Među novinarima sklonijim zavjerama ostao je komentar da su možda doživjeli kratko ispitivanje berlinskog odjeljenja kineske obavještajne službe, što ne bi bilo iznenađenje na izložbi Ai Weiweija.
Priznanice za 30.000 “stanovnika interneta”
Izložba “Evidence“ u muzeju Martin-Gropius-Bau“ otvorena je 3. aprila, na dan kad je 2011. godine kineska vlada uhapsila Weiweija na aerodromu u Pekingu.
Tom prilikom policija je napravila lažni Weiweijev atelje iz kojeg je “zaplijenila“ preko sto komada hard diskova, USB memorija, kamera, diktafona, kompjutera... Dio tih predmeta danas je izložen u Martin Gropius muzeju.
Nakon puštanja iz pritvora Weiwei je optužen za utaju 15,22 miliona juana poreza, što je oko 17 miliona eura. Vlada je zahtijevala isplatu kazne u roku od 15 dana.
Nakon toga, 30.000 “netizens“-a (stanovnika interneta) pozajmilo je Weiweiju 1,64 miliona eura. Kao odgovor na njihovu pozajmicu, Ai Weiwei je napravio rad “IOU“, 30.000 “priznanica“ veličine 26 cm x 37 cm, sa imenom osobe koja je pozajmila novac, tačnim iznosom i potpisom umjetnika, i zalijepio ih preko svih zidova nekoliko prostorija Martin Gropiusa.
Bonus video:
