Letonski grad Riga i švedska Umea proglašeni su Evropskim gradovima kulture 2014, a njihovi bogati programi cjelogodišnjih kulturnih događanja službeno počinju 17, odnosno, 31. januara.
Povodom svečanog početka programa u Rigi će biti upriličena sedmica posebno osmišljenih događanja koja počinju 17. januara koncertima, izložbama i raznim drugim programima u gradskim muzejima, kafićima i drugim javnim prostorima.
Tom prilikom će biti otvorene izložbe o Baltičkom ćilibaru u Prirodnjačkom muzeju, kao i o poljedicama Prvog svjetskog rata na kulturu u Arsenalu, u Letonijskoj državnoj operi biće upriličena multimedijalno koncertno izvođenje opere “Rijenci, posljednji tribun” Riharda Vagnera, komponovane u Rigi između 1837. i 1839, a poseban događaj će biti upriličen povodom inauguracije nove nacionalne biblioteke.
Ugledavši se na kampanju iz 1989, kada su se stanovnici Letonije, Estonije i Litvanije ujedinili u “ljudskom lancu” kako bi izrazili nadu u nezavisnost od bivšeg Sovjetskog Saveza, 18. januara stanovnici Rige ujediniće se u kampanji za kulturu.
Sjećanje na te davne dane biće obnovljeno “lancem ljubitelja knjiga” koji će spajati staru nacionalnu biblioteku s novom zgradom na drugoj strani rijeke Zapadna Dvina, a knjige će se iz stare u novu zgradu seliti “iz ruke u ruku”.
U različitim događajima, među kojima je i festival hrane “Probaj i osjeti 2014!”, učestvovaće i evropska povjerenica za obrazovanje, kulturu, multijezičnost i mlade Andrula Vasiliu, kao i povjerenik EU za razvoj Andris Piebalgs.
U subotu 18. januara rijeka će zasjati “vatrenim skulpturama” vatrometa koje specijalno za tu priliku pripremaju nacionalni timovi iz 12 zemalja svijeta - Letonije, Estonije, Litvanije, Finske, Francuske, Velike Britanije, Španije, Švedske, Švajcarske, Rusije, SAD-a i Australije.
Umea, “Zapaljeni snijeg” za otvaranje
Gradonačelnik Rige Nils Ušakovs biće domaćin koncerta “Riga kroz vjekove i kulture”, na kojem će nastupiti klasični, etno i popularni muzičari, horovi i orkestri iz Letonije.
Riga će tokom godine tijesno sarađivati na projektima sa švedskim gradom Umea, koji je ove godine proglašen drugim Evropskim gradom kulture. Umea s programom počinje 31. decembra, a vrhunac svečanosti otvaranja biće događaj pod nazivom “Zapaljeni snijeg”, u subotu tridesetprvog januara.
U centru događaja, koji će se odvijati duž rijeke Ume, biće festival svijetla, muzike, pjesme i pokreta. Grad će biti transformisan “stubovma leda i vatre”, koji će služiti kao mjesto sastajališta i izvor toplote u zimskim danima. Samo srce grada, biće pretvoreno u laponsko selo s irvasima i velikim metalnim kotlovima.
Nakon Umee i Rige u 2014, Evropski gradovi kulture u 2015. biće Plzen (Češka) i Mons (Belgija), a potom Donostija-San Sebastjan (Španija) i Vroclav (Poljska) 2016, Pafos (Kipar) i Orhus (Danska) 2017, te Valeta (Malta) i Liuvarden (Holandija 2018.
Trajno prepoznavanje
Evropski grad kulture jedna je od najuspješnijih kulturnih inicijativa u Evropskoj uniji. Gradove bira nezavisni panel na temelju kulturnih programa koji u sebi moraju da sadrže snažnu evropsku dimenziju, da uključuju lokalno stanovništvo svih generacija, te pridonositi dugoročnom razvoju grada.
Naziv Evropske prijestonice kulture u prvom redu je prilika za preobražaj imidža grada kroz jače profilisanje njegove kulturne scene. Osim što predstavljaju temelj za planiranje razvojne strategije koja se više oslanja na kulturu i u završnici dovode do trajnog ucrtavanja grada u kartu svijeta.
Brojne aktivnosti imaju dugoročne posljedice i u društveno-ekonomskom smislu, kako za grad, tako i za okolnu regiju.
Pored 1,5 miliona eura podrške iz EU programa za kulturu, gradovi nosioci te prestižne titule za realizaciju programa takođe dobijaju nekoliko desetina miliona eura iz EU fonda regionalnog razvoja.
Bonus video:
