Godišnja nagrada koju OCCRP dodeljuje za promovisanje kriminala i korupcije ove godine otišla je u ruke rumunskog parlamenta, dok su posebne pohvale pripale Darku Šariću i ćerki uzbekistanskog predsjednika Gulnari Karimovoj
Organizovane kriminalne grupe i korumpirane ličnosti širom sveta su u odlazećoj godini postigle izuzetne uspehe na poljima iznude, krijumčarenja, falsifikovanja, utaje, pranja novca, hakovanja i podmićivanja!
Time su izbor pred kojim se našlo više od 140 novinara međunarodne mreže Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP), čiji je dio i CINS, učinili težim u nastojanjima da odluče o najistaknutijima među onima koji su 2013. trgovali milionima ljudi, stekli milijarde u poslovima sa drogom, korumpirali nebrojene osobe i dodatno učvrstili partnerstva na liniji kriminal - politika. Na kraju, laskava titula Ličnost godine u kategoriji organizovanog kriminala i korupcije za 2013. godinu pripala je rumunskom parlamentu.
Izbjegavanje zakona legalnim kanalima
Rumunski parlament je početkom decembra odobrio amandmane na krivični zakon koji je poslanicima, kao i drugim izabranim vladinim zvaničnicima, dao imunitet za optužbe za korupciju.
Prema njima, rumunski predsjednik, senatori, advokati i članovi donjeg doma nisu više „javni zvaničnici“ te ne mogu biti optuženi za primanje mita, zloupotrebu službenog položaja, sukob interesa i druga krivična djela vezana za korupciju, a oni državni službenici koji su za takva djela već osuđeni bi mogli biti oslobođeni optužbi.
Amandmani neće postati zakon ukoliko ih ne potpiše rumunski predsjednik Trajan Basesku, koji je izrazio zabrinutost u vezi sa njima. Ipak, šteta po vladavinu prava i odgovornost Vlade je već načinjena. Nakon što je rumunski parlament predao amandmane, mediji su dan označili kao “crni utorak” rumunske demokratije.
„Rumunski parlament je korupciju podigao na viši nivo u Evropi učinivši je legalnom. Zašto da ne? Učinili su to vjerovatno zato što znaju šta su radili i to nije dobro“, rekao je Dru Saliven, glavni urednik u OCCRP-u.
Kako navodi rumunsko javno tužilaštvo citirajući Krivičnopravnu konvenciju o korupciju Savjeta Evrope iz 2002. godine i Konvenciju o korupciji Ujedinjenih nacija iz 2004. godine, predložene izmjene zakona su “u flagrantnom protivrečju sa međunarodnim sporazumima koje je Rumunija ratifikovala”.
Rumunski parlament je predložio i amnestiranje onih čija je zatvorska kazna manja od šest godina, navodno radi oslobađanja mjesta u zatvorima, ali vjerovatnije u svrhu oslobađanja bivših ministara koji su na izdržavanju kazne. Do sada, 28 rumunskih poslanika je osuđeno ili im se sudi zbog korupcije, a više od 100 gradonačelnika se nalazi u sudskom procesu zbog zloupotrebe službenog položaja.
Partnerstvo na liniji kriminal – politika
Posebne pohvale dobio je predstavnik srpsko-crnogorskih kriminalnih grupa Darko Šarić za “pretvaranje regiona u novi Meksiko”. Šarić se istakao svojim radom na realizaciji sve obimnije trgovine drogom koju je prevozio iz Afrike i Južne Amerike.
Prema detaljnom online profilu, koji je u okviru projekta Ljudi od interesa sačinio Centar za istraživačko novinarstvo Srbije, Šarić je prije bekstva zarađivao milijarde dolara godišnje od međukontinentalne trgovine drogom, koje je oprao ulaganjem i kontrolisanjem brojnih kompanija u Srbiji i Crnoj Gori, od građevinskih i medijskih preduzeća do noćnih klubova poput Vanille u sjedištu Socijalističke partije Srbije u centru Beograda.
Saznanja CINS-a ukazuju i na to da je Darko Šarić bio vlasnik firme za obezbjeđenje Total Security System, koja je od MUP-a dobila dozvole za nabavku i nošenje osam pištolja. Sudski proces u odsustvu Darka Šarića je u toku.
Da su pri izboru nepristrasno uzeti u obzir svi nivoi vlasti govori i činjenica da su posebne pohvale pripale ćerki uzbekistankog predsjednika Islama Karimova, Gulnari Karimovoj, koja se nalazi pod istragom zbog navodnih spletki oko uzimanja stotina miliona dolara mita za davanje telekomunikacione licence švedskom gigantu TeliaSoneri i trošenja novca koji je trebalo da ode njenom osiromašenom narodu na istorijski dvorac u Francuskoj i druge nekretnine.
Ovim je nastavljena tradicija započeta 2012. godine kada je nagrada pripala predsjedniku Azerbejdžana Ilhamu Alijevu čija je porodica navodno uzimala dio od mnogih krupnih biznisa u ovoj zemlji bogatoj naftom.
Bonus video:
