Amon Düül je najprije bila anarhistička komuna čiji naziv je kombinacija imena egipatskog boga sunca i izmišljenog germanskog mitološkog bića. Osnovali su ga u Minhenu Kris Karer i Urlih Uli Leopold sa deklaracijom: ”Mi smo jedanaest odraslih ljudi i dvoje djece okupljeni da bi stvarali sve vrste ekspresije i muziku”.
U tom trenutku za muzičare u Njemačkoj nije bilo puno izbora
Tek kasnije Amon Düül su prerasli u bend koji je postao popularan kod radikalno lijevo orijentisane omladine, pa su često svirali na hepeninzima i političkim protestima. Čuveni po svojim neprekidnim improvizacijama koje su trajale i po 48 sati, u tom periodu oko sebe okupljaju reditelje kao što su Fazbinder i Venders, ali i buduće članove ”Frakcije crvenih brigada”, odnosno Baader-Meinhof organizacije, zbog čega su često bili predmet policijskih istraga.
Koncentrisani najprije na muziku slobodne forme čiji glavni nerv proizlazi iz nezasite upotrebe psihoaktivnih supstanci i spontanog sviranja, vremenom su sve ozbiljnije pristupali progresiji muzičkog stvaralaštva.
Preokret se dogodio 1968. godine neposredno pred početak najvećeg muzičkog festivala u Njemačkoj – ”Essener Sonntag Festival” kada se Karer razišao sa ostalim članovima benda: dok je većina tadašnje postave Amon Düüla htjela da bend bude isključivo politički orjentisan, on je imao veće muzičke ambicije.
Tek sa prvim albumom Amon Düül II ”Phalus Dei” (1969) možemo govoriti o nastanku ”kosmische-rocka”
Nakon toga Amon Düül nastavlja da radi pod istim imenom dok je Karer osnovao Amon Düül II, bend koji ne samo da će nadmašiti prethodni, nego će prerasti u jedan od najznačajnijih rock sastava tog doba.
Nakon razlaza Amon Düül je snimio nekoliko zanimljivih, poluamateriskih albuma: eponimni low-fi freak-out histeriju iz 1969. godine ”Amon Düül” (poznat i pod imenom ”Psychedelic Underground”), album neoprimitivnog rock ’n’ rolla ”Collapsing” (1970) i šizofreni acid-rock ”Para Dieswärts Düül” (1970).
Međutim centar pažnje sa njih se pomjerio na Amon Düül II, sastavljen od tehnički i svirački potkovanijih članova kolektiva, koji su umjesto na socijalnom planu, revoluciju pravili na muzičkom.
U tom trenutku za muzičare u Njemačkoj nije bilo puno izbora: Džon Vaincierl, gitarista Amon Düül II je precizno rekao: ”Sa jedne strane je bila klasika, narodna muzika i šlageri, a sa druge anglosaksonski rock: između te dvije krajnosti smo izabrali ono što je iznad nas - kosmos”.
Tek sa prvim albumom Amon Düül II ”Phalus Dei” (1969) možemo govoriti o nastanku ”kosmische-rocka”, kao autentično njemačke muzike. Na albumu ”Phalus Dei” rock dobija oblik apokaliptičnog putovanja kroz ekstremna psihodelična iskustva.
Anarhična struktura pjesama, vokali koji se više tretiraju kao intrument nego ljudski glas i poniranje u kakofonijsko raspadanje, pokazali su koliko je anglosaksonska psihodelija zapravo ”spakovana“ za šire mase.
Sa narednim albumom ”Yeti” (1970), Amon Düül II uspijeva da donekle obuzda svoju divlju energiju i stvori svirački inventivniji album
Obuhvatajući atmosferu društvenih previranja, mračnog poniranja u ljudsku prirodu i neinhibirani sonični avanturizam, ”Phalus Dei” je klaustrofobična opservacija htonskih komešanja, nevina igra koja se otela kontroli i obrela u čistu autodestrukciju.
Mračnjaštvo njihovog prvijenca, kojeg su neki kritičari percipirali kao stidljive početke goth-rocka, kao da su uz ”Tubural Bells” Majkla Oldfilda postavili standarde filmske muzike za italijanske horore i ”giallo” filmove 70-ih, (posebno na vodeće autore tog svijeta - čuveni prog-rock bend Goblin).
Sa narednim albumom ”Yeti” (1970), Amon Düül II uspijeva da donekle obuzda svoju divlju energiju i stvori svirački inventivniji album. Kao kolekcija nepreglednih improvizacija koje djeluju kao luda vožnja asteroidom, ”Yeti” je tipičan produkt ljudi kojima nedostaje konvencionalno sviračko iskustvo.
Upravo to ih je odvelo u pravcu koji spontano ispisivao istoriju rock muzike, denuncirajući ih iz prog-rocka, žanra u kojem se sviračko umijeće visoko cijenilo. Za razliku od Can koji su zvuk bazirali na monotonoj ritmičkoj repeticiji, Amon Düül II su se oslanjali na silu inertnog sviranja u kojem se bilo kakav koncept unaprijed odbacuje.
Na taj način su jedan od rijetkih bendova koji zaista funkcioniše kao kolektiv (u svakom ambicioznijoj grupi tog vremena uvijek su vremenom isplivavale jedna ili dvije individue, dok su ostali članovi sastava marginalizovali).
Čini se da su tek na ovom albumu članovi Amon Düül II konačno naučili da sviraju svoje instrumente i promišljaju pjesme
Nijednog momenta ”Yeti” ne daje prostora da bilo koji instrument dominira nad drugim, praveći savršeni zvučni balans. U tom smilu Amon Düül II djeluje kao da je formula jazz muzike konačno uspješno sprovedena na rock habitus.
Na sličan način disonantan kao i prvijenac, ”Yeti” je ipak bio korak naprijed, jer je harmonizovao muziku kao cijelinu, a ne kao niz solažnih pasaža, iza kojeg se u osnovi gotovo uvijek krije tipični jazz egoizam. Upravo zbog toga ”Yeti” predstavlja prvo pravo remek-djelo Amon Düül II, njihova nesebična potraga za savršenim muzičkim iskustvom.
Treći album ”Tanz der Lemminge” (1971) je momenat kada su Amon Düül II postigli kreativni vrhunac. Na njemu su se konačno napustili improvizacijski pristup komponovanja. Sa pametnim, fragmentarnim strukturama pjesama, koje su se pažljivo razvijale u harmonijskoj i ritmičkoj progresiji.
Čini se da su tek na ovom albumu članovi Amon Düül II konačno naučili da sviraju svoje instrumente i promišljaju pjesme prije nego što ih lansiraju u svemir. Kompromisniji od svega onoga što su snimali do tada ”Tanz der Lemminge” je bliži prog-rocku nego njemačkoj avangardi iz koje su protekli.
Čisti zvuk, naspram kakofonije, komplensije forme u odnosu na nepreglednu smjesu buke, učinile su da Amon Düül II zvuči kompromisnije nego ikada i postane bliži aktuelnim britanskim i američkim muzičkim trendovima, nego svojim prvobitnim njemačkim idejama.
Tim povodom se može reći da je ”Tanz der Lemminge” zapravo mač sa dvije oštrice: koliko god da je sa jedne strane bio kreativni pomak, taj pomak je bilo daleko manji od svega onoga što se tada radilo u kraut-rocku.
”Tanz der Lemminge”, kao i svi albumi nakon njega povukli su bend u pravcu raskošnog rocka 70-ih, svega ono što zapravo avangarda koju su do tada predstavljali, osuđuje kao kontra-revolucionarno, buržoasko i dekadentno.
Amon Düül II je više stanje duha lišenog sentimenata koji bez jasno postavljenog diskursa pokušava da utvrdi svoj svjetonazor
Od svih ostalih kraut-rock bendova, Amon Düül II je bio najbliži prog-rocku. Iako se često sasvim pogrešno prog i kraut-rock svrstava u isti koš, vjerovatno zbog toga što su paralelno egzistirali, jedan u Britaniji, drugi u Njemačkoj, jedino u slučaju Amon Düül II ta žanrovska disperzija ima smisla.
Naime kao što su na primjer King Crimson oslonjeni na psihodelični zvuk 60-ih, na sličan način su i Amon Düül II potekli iz acid-rocka. Međutim, Amon Düül II su pokazli jedan radikalniji pristup eksperimentima, koji je moguće pronaći jedino kod freak-out improvizacija grupe Red Krayola.
Kao sinteza narkotičkih isparenja i koshmiche-rock transa oni su zajedno sa Can najrokerskiji i najmanje tevtonski bend kraut-rocka. Dok su Faust, Neu! i Kraftwerk tragali za nekim novom, futurističkom muzikom, Amon Düül II i Can su počivali na naivnom pregalaštvu 60-ih za proširivanjem granica uma, koji je korumpirala savremena civilizacija.
Međutim, Amon Düül su možda bili manje pretenciozniji i pametniji, jer su njihove kompozicije često samo rušilački nagon spram pop kulture, dekonstrukcija ne samo kompozicije, nego i instrumenata i studija koji mijenjaju svoju prvobitnu funkciju vjerodostojnog preslikavanja emocionalnog korpusa autora.
U tom smislu, Amon Düül II je više stanje duha lišenog sentimenata koji bez jasno postavljenog diskursa pokušava da utvrdi svoj svjetonazor. Kao radikalizacija psihodelije, njeno guranje u haotični pir, bezdan iz kojeg nema povratka, Amon Düül II su zamjenili teze hipi generacije ”Nirvana Now” i ”Peace” sa kosmičkom agresijom i transom u kojem po njima nema previše mjesta za ljubav i mir.
Galerija
Bonus video:
