Interni podaci policije ukazuju da je u Crnoj Gori trenutno aktivno 28 organizovanih kriminalnih grupa, što je za sedam manje nego što je to bio slučaj prije dvije godine kada je urađen prvi dokument OCTA - Procjena opasnosti od organizovanog kriminala.
Nova OCTA 2013. trebalo je da bude urađena do početka ove godine, ali se sa pisanjem tog dokumenta kasnilo zbog promjene metodologije na nivou EEUROPOL-a, jer osim podataka o organizovanim grupama, ubacuju se i analize o grupama i pojedincima koji se bave i teškim kriminalom.
Podaci “Vijesti” iz policije, ukazuju da i u novoj Procjeni opasnosti od organizovanog i teškog kriminala SOCTA, koja bi trebalo da bude gotova u drugoj polovini 2013, neće biti promjena u dijelu čime se crnogorski kriminalci najviše bave tokom svog djelovanja.
U prvom dokumentu UP, koju su analitičari uradili zajedno sa ekspertima iz Austrije, ali i novom internom dokumentu koji je trenutno na reviziji u policiji, piše da su ključne bezbjednosne prijetnje - trgovina drogom, pranje novca i šverc oružja.
Policijski eksperti smatraju da je Crna Gora relativno malo tržište, ali predstavlja značajno tranzitno područje za šverc droge zbog svog geografskog položaja, činjenice da je primorska zemlja, ali i da se nalazi u neposrednoj blizini jednog kraka “Balkanske rute”.
Procjene policije su i da novac zarađen od prodaje narkotika dileri pokušavaju da ubace u legalne bankarske tokove - organizatori kriminalnih grupa ali i članovi kupuju vrijedne nekretnine, hotele, diskoteke ili grade luksuzne komplekse na atraktivnim lokacijama na Crnogorskom primorju.
Kriminalci smatraju da je dobra zarada i od prodaje oružja, tako da se upravo zbog profita odlučuju da na organizovan način od BiH, preko naše zemlje i dalje ka Kosovu, Srbiji i Albaniji šalju takve tovare.
Osim toga, ovdašnje kriminalce karakteriše dobra povezanost sa Crnogorcima u inostranstvu, ali i sa drugim organizovanim grupama u regionu i Evropi...
UP: Manje klanova nego u prvoj OCTA
“Vijestima” je u Upravi policije rečeno da njihove analize sa terena i operativni podaci ukazuju da je trenutno aktivno mnogo manje kriminalnih grupa, nego tokom 2011. godine.
“Što se tiče broja organizovanih kriminalnih grupa, možemo reći da u ovom trenutku u Crnoj Gori aktivno djeluje manji broj grupa od broja koji je registrovan prethodnom procjenom (OCTA-2011). Nova 'Procjena opasnosti od teškog i organizovanog kriminala' će u skladu sa predloženim izmjenama u Akcionom planu borbe protiv organizovanog kriminala i korupcije, biti objavljena u drugom kvartalu 2013. godine, a u skladu sa promjenama metodologije prelaska sa izrade OCTA na SOCTA na nivou EU i EUROPOL-a, obuhvatiće pored organizovanog i najznačajnije problemske oblasti teškog kriminala”, piše u odgovorima policije.
Na tom dokumentu radiće tim od šest policijskih analitičara, koji će sa kolegama iz Austrije, uraditi prvu SOCTA i to po planu koji je korišćen i tokom izrade prve OCTA.
“Prvi godišnji interni operativni 'Plan aktivnosti za borbu protiv organizovanog kriminala' koji se može smatrati kontrolnom strategijom za tu oblast, izrađen je i realizovao se tokom 2012. godine. Početkom 2013. godine pristupilo se njegovoj reviziji u cilju usklađivanja sa novim prioritetima identifikovanim tokom izrade nove 'Procjene opasnosti'. Kao i prethodni plan za 2012. i izmjenjeni plan sadrži poglavlja koja obuhvataju aktivnosti u oblastima: preventivnog djelovanja, obavještajnog rada i operativno-istražne aktivnosti”, pojasnili su u UP.
“Vijestima” u UP nijesu željeli da dostave više podataka o članovima, broju kriminalaca koji se nalaze u njihovim bazama ali ni koliko je preventivni rad UP možda uticao na smanjenje broja klanova.
“Radni tim za izradu strateških dokumenta smatra da u ovom trenutku ne treba saopštavati i komentarisati procjene iz ove oblasti, dok javna verzija SOCTA dokumenta ne bude zvanično objavljena”, piše u odgovorima UP.
Brojne promjene za dvije godine
U internom dokumentu UP, ali i u novoj SOCTA, podaci o kriminalnih grupama ali onima koji se bave “samo” teškim kriminalom, biće podijeljeni po njihovim poslovima.
Veselin Bujić
Poseban odjeljak biće ostavljen za kriminalce, koji se bave trgovinom droge, pa će tako policija napraviti šemu djelovanja kriminalnih grupa kao i to koje narkotike najviše švercuju.
Ukoliko se pogleda prva “Mapa organizovanog kriminala” u Crnoj Gori u kojoj je navedeno da je bilo 35 klanova, nije teško zaključiti da je za protekle dvije godine crnogorsko podzemlje pretprjelo neke promjene.
Nova OCTA će imati manji broj kriminalnih grupa, a nijesu samo brojke dobar pokazatelj da je došlo do značajnih promjena u crnogorskom svijetu kriminala, već su i imena nekih osoba koje su tada pominjane u dokumentu sada pod istragama ovdašnje ili policija regiona, ili se nalaze u bjekstvu.
U poređenju na period od prije dvije godine čini se da samo Bar kao mjesto gdje djeluje šest klanova još nije pretrpio “teže udare policije”.
Policijske racije i pretresi u Baru, koje su urađeni nakon ubistva braće Gojačanin, nijesu uticali na istaknute članove “barskih klanova”, koji su se samo primirili tokom policijske represije, ali nijesu “ugasili” svoje kriminalne ćelije.
Vođe ključnih grupa u Baru Armin-Muša Osmanagić, Luka Đurović, klan Veska Bujića, ali i članovi grupe braće Dragoslava i Duška Ivanovića, Stojana Sekulovića će i dalje zauzeti značajno mjesto u šemi nove SOCTA, koja će se baviti čime se oni najčešće bave, kao i kako novac zarađen od kriminala ubacuju u “legalne” tokove.
Bjekstvom Rožajca Safeta Kalića, nije ugašena njegova kriminalna grupa u tom dijelu sjevera Crne Gore, a procjene policije su da ta kriminalna piramida i dalje ima ključnu ulogu u švercu heroina.
Ništa manje mjesta u novoj SOCTA neće zauzeti ni članovi, koji su u policijskim bazama, označeni da su u grupi odbjeglog Pljevljaka Darka Šarića, ali ni oni koji su u bazama njegovih isturenih kriminalnih ispostava u Kotoru.
Podgorica i Nikšić, takođe, će zauzeti svoje mjesto u novoj SOCTA, a procjene su da su neke grupe u glavnom gradu Crne Gore prestale sa djelovanjem, da su se neke ujedinile, dok su neke u ovom dvogodišnjem periodu prilično ojačale.
“Vijestima” iz policije nijesu željeli da dostave više podataka o članovima, broju kriminalaca koji se nalaze u njihovim bazama, ali ni koliko je preventivni rad UP možda uticao na smanjenje broja klanova
Vjeruju samo rođacima i kumovima
Kriminalci u Crnoj Gori djeluju iz zajedničkog interesa, zbog profita, ali procjene policije su da vođe u svoje grupe “primaju” samo odabrane rođake, prijatelje i kumove.
Zajednički interes svih klanova u Crnoj Gori je novac, tako da povjerenje za takve poslove imaju samo u one sa kojima su bliski još od djetinjstva.
Osim toga, organizovane kriminalne grupe u Crnoj Gori dobro su povezane i sa kriminalcima iz regiona i Evrope, pa tako se sa mnogima “udružuju” zbog lakšeg i boljeg djelovanja.
Kriminalci mitom do brojnih usluga
U novom dokumentu UP, a posebno zbog toga što je sa brojnih evropskih adresa stiglo negodovanje zbog rasprostranjene korupcije u Crnoj Gori, naći će se i poseban odjeljak posvećen tome kako kriminalci mitom dolaze do usluga od ljudi iz državnih uprava ali i bezbjednosnih službi.
Analitičari UP smatraju da kriminalci imaju dobru logistiku i uporište u brojnim upravama, te da im pojedinci iz ANB-a ili UP “čuvaju leđa” i omogućavaju kriminalno djelovanje.
Upravo korupcija, kako se strahuje, može prouzrokovati i teške posljedice i značajno usporiti proces reformi u Crnoj Gori, ali i otežati put ulaska u EU.
Galerija
Bonus video:
