Mo Jan kineski pisac, dobitnik je Nobelove nagrade za književnost, kako je upravo saopšteno iz Nobelovog komiteta.
U obrazloženju žirija stoji da je nagrađeni Mo Jan autor koji uz halucinantni realizam spaja narodne priče, istoriju i savremenost.
Mo Jan je često opisivan kao jedan od najpoznatijih, često zabranjivan i u velikoj mjeri poznat i po tome što njegova djela vladaju piratskim književnim tržištem. Nazivaju ga često kineskim Francom Kafkom. Mo Jan je objavio desetine kratkih priča i romana na kineskom. Njegov prvi roman (engleski naziv) “Falling Rain on a Spring Night” objavljen je 1981. godine. Nekoliko njegovih romana preveo je na engleski Hauard Goldblat, profesor za istočnoazijske jezike i književnost na Univerzitetu “Notre Dame”.
Kineski pisac, čiji književni pseudonim “Mo Jan” na kineskom znači “ne govori!”, rođen je 17. februara 1955.
Njegov najnoviji roman “Life and Death Are Wearing Me Out” objavljen je 2008. godine.
Riječ je o epopeji istorijskih razmjera koja se bavi razvojem Kine u drugoj polovini XX veka. Radnja je pričana iz ugla skromnog zemljoposjednika koji se, nakon što ga ubiju, reinkarnira u različite životinje na farmama u seoskim predjelima Kine.
Jedna od njegovih posljednjih novela „Žabe“, objavljena je u Kini 2009. i kritikuje vladinu politiku porodičnog planiranja “jedno dijete”.
Najviše šansi uoči proglašenja kladionice su davale japanskom piscu Harukiju Murakamiju, autoru „Norveške šume“ i „IQ84“. U trci je bio i Holanđanin Ces Notebom, kao i pjesnici Adonis (Sirija) i Ko Un (Južna Koreja). Među potencijalnim dobitnicima sa pristojnim šansama bili su i Ijan Mejkuan, Bob Dilan, Filip Rot i Kormak Makarti.
Do sada je 108 književnika nagrađeno Nobelovim priznanjem, među kojima je 12 žena, a prva nagrada dodijeljena je 1901. godine. Samo dvije osobe odbile su da prime ovu nagradu, pisci Boris Pasternak i Žan Pol Sartr.
Moova knjiga “Velika nedra i široka bedra” prevedena je na srpski jezik u izdanju Portalibrisa. To je epski roman koji govori prije svega o ženama u zemlji u kojoj dominiraju muškarci. Mo Jan je napustio školu tokom Kulturne revolucije i počeo da radi u tvornici za proizvodnju ulja. Pridružio se narodnooslobodilačkoj vojsci kad da je imao dvadeset godina i počeo da piše, još dok je bio vojnik. Ubrzo je dobio mjesto predavača na Odsjeku za književnost na vojnoj akademiji. Realizam pisanja i privrženost istočnom dijelu Kine preovlađuju u djelima ovog 57-godišnjaka, koga porede sa Vilijamom Foknerom i Gabrijelom Garsijom Markesom, piše agencija Frans pres.
Mo Jan danas je jedan od najuglednijih kineskih autora kako u zemlji tako i u inostranstvu, a po njegovom djelu (Red Sorghum) snimljen je film “Crvena polja sirka” koji je 1988. godine osvojio Zlatnog medvjeda na međunarodnom filmskom festivalu u Berlinu. Iako njegova djela često prelaze 500 stranica, ona su redovno najprodavanija u Kini. Kao veliki čitalac, najnoviji nobelovac cijeni zapadne pisce, rusku, japansku, i južnoameričku književnost. Mo Jan koji je potpredsednik Udruženja kineskih pisaca, često je optuživan da mu nedostaje solidarnosti sa disidentima. Iako često gostuje u inostranstvu, Mo Jan ostaje veoma privržen rodnom Gaomiju, u provinciji Šandong, piše AFP.
Za opus ili jedno djelo
Nobelova nagrada za književnost dodjeljuje se jednom godišnje autoru iz bilo koje zemlje svijeta koji je napisao (najizvrsnije djelo s idealističkim stremljenjima).
Riječ djelo ne označava nužno jedno djelo, može značiti i životni opus autora. Švedska akademija odlučuje ko će dobiti nagradu (moguće je i ne dodijeliti nagradu).
Neki od posljednih nobelovaca bili su Tomas Transtremer - Švedska, Mario Vargas Ljosa - Portugal, Herta Miler - Njemačka, Žan Mari Gustav le Klezio - Francuska, Doris Lesing - Ujedinjeno Kraljevstvo, Orhan Pamuk - Turska, Harold Pinter - Engleska, Elfride Jelinek - Austrija, D`. M. Kuci - Južna Afrika, Imre Kertes - Mađarska, V. S. Najpol - Trinidad, a prije Mo Jana, Kinez koji je posljednji dobio Nobela bio je Gao Singđen.
Galerija
Bonus video: