Ove godine je vrijeme za Bijenale crnogorskog teatra, koje će biti održano od četvrtog do 16. oktobra u Crnogorskom narodnom pozorištu. Bijenale je do sada bilo način da se stekne uvid u dvije pozorišne sezone, kada je teatar u Crnoj Gori u pitanju, a novina ovogodišnjeg će biti u samoj završnici, odnosno u izvođenju predstave "Bio je lijep i sunčan dan" u režiji Tanje Miletić-Oručević, projekat SARTR-a i MESS-a, iz Sarajeva, izvan tri postojeće selekcije.
Direktor CNP-a Janko Ljumović je rekao da je crnogorskom pozorištu potrebna solidarnost za umjetnost, ne samo u kriznim vremenima. Budžet ovogodišnjeg bijenala čiji je pokrovitelj Ministarstvo kutlure, iznosi 55.000 eura.
"Bijenale je koncipirano tako da osim CNP-a kao glavnog izvršnog producenta, organizaciju i troškove dijelimo i sa drugim repertoarskim kućama u Crnoj Gori, što je takođe ideja da ga zajedničkim snagama realizujemo i to je značajna produkcijska okolnost. Čekamo još potvrde sponzora i podrške koju možemo dobiti", objasnio je Ljumović.
U Selekciji Off koju ove godine potpisuje rediteljka Lidija Dedović, publika će vidjeti tri predstave koje su nastale u tzv. vaninstitucionalnom okviru
Glavnu selekciju Bijenala čine predstave po izboru selektorke Nataše Nelević: “Enciklopedija izgubljenog vremena” Slobodana Šnajdera u režiji Lidije Dedović (Kraljevsko pozorište Zetski dom), “Revizor” N.V.Gogolja u režiji Veljka Mićunovića (CNP), “Vjera ljubav, nada” Edena fon Horvata u režiji Ane Vukotić (CNP), “Rasprava” Pjera d Marivoa u režiji Olivera Frljića (CNP i KotorArt), “Konte Zanović” Vladimira Sekulića koji je adaptirala i režirala Radmila Vojvodić (CNP i Budva Grad teatar), “Lukrecija iliti ždero” u režiji Jagoša Markovića (Gradsko pozorište), “Mediterano” (Centar za kulturu, Tivat) koju je, prema motivima filma “Mediterraneo” (Enco Montelone i Gabriele Salvatores) režirao Erol Kadić i “Lasice” Bojane Mijović u režiji Stevana Bodrože (CNP).
Selekicija Off i Selekcija plus
Osim Selekcije, sadržaj Bijenala predstavlja i Selekcija Off i Selekcija plus.
Ljumović je kazao da su kriterijume prilikom odabira predstava odredile selektorke ovogodišnjeg Bijenala
U Selekciji Off koju ove godine potpisuje rediteljka Lidija Dedović, publika će vidjeti tri predstave koje su nastale u tzv. vaninstitucionalnom okviru. To su predstave: “Ludi od ljubavi”, diplomska predstava FDU, odnosno studenata Glume u klasi prof. Branimira Popovića, “Maćado” Gorana Ćetkovića u režiji Slobodana Milatovića (produkcija OR) i projekat “Sestra Anđelika” (Muzička škola “Vida Matjan”, Kotor).
Selekcija plus naslanja se na autore iz Crne Gore, koji realizuju pozorišne projekte izvan Crne Gore, a prema izboru Ane Tasić publika će vidjeti predstave “Povodom Galeba”, Borisa Liješevića (Novosadski teatar mladih) i predstavu “Nesporazum”, Albera Kamija u režiji Veljka Mićunovića (Narodno pozorište u Beogradu).
Predstava “Bio je lijep i sunčan dan” u režiji Tanje Miletić-Oručević, kojom će bijenale biti zatvoreno, nastala je sa idejom da se pozorišnim jezikom ispriča priča o danu kada je u Sarajevu počeo rat, dakle u godini u okojoj je obilježena dvadesetogodišnjica sarajevske ratne drame.
Realnost i dometi
Ljumović je kazao da su kriterijume prilikom odabira predstava odredile selektorke ovogodišnjeg Bijenala.
"Tačno se zna koji je broj premijera svaki od pozorišnih aktera u Crnoj Gori imao, a bijenalni koncept je dobra mjera da se dvogodišnja produkcija sagleda"
"Bijenale crnogorskog teatra je važan pozorišni festival, jer na nacionalnom nivou sagledava realnost i domete crnogorskog pozorišta. To je prilika da svaku drugu pozorišnu sezonu otvorimo upravo zajedničkim okupljanjem koje samo pozorište i pozorišnu umjetnost dodatno postavlja u pozornost javnosti, a kao i svaki festival, Bijenalom želimo dodatno da slavimo i ističemo njegov značaj za jedno društvo i njegovu kulturu. Autorski koncepti selekcija biće osnova za razgovore koji će, nadam se, imati svoj dobar intenzitet tokom trajanja festivala - rekao je Ljumović.
On je rekao da pri izboru predstava nema favorizovanja sezona.
"Tačno se zna koji je broj premijera svaki od pozorišnih aktera u Crnoj Gori imao, a bijenalni koncept je dobra mjera da se dvogodišnja produkcija sagleda, a da nam samo Bijenale bude mjesto susreta, da se svi skupa borimo za svoje repertoare, projekte i da ih bude više, pa čak i u vremenu recesije", kaže Ljumović.
Razgovori o teatru
Što se pratećeg programa tiče, on je ove godine koncipiran na način da osim okruglih stolova novinara i kritike o predstavama, Bijenale bude i mjesto razgovora i debata.
U okviru Bijenala biće organizovana u saradnji sa Fakultetom dramskih umjetnosti i studijskim programom Dramaturgija javna čitanja drama
Biće održan okrugli sto: “Žene, drama i izvedba – između ex-jugoslovenskog post-socijalizma i globalizacijskog post-feminizma”. Učestvuju: Anisa Avdagić, Dubravka Đurić, Elizabeta Šeleva, Gabrijela Abrasowicz, Nataša Govedić, Nataša Nelević, a voditeljica okruglog stola je Lada Čale Feldman.
Druga debata posvećena je temi “Pozorišni trend: novi konteksti i tretmani vrednovanja”, u saradnji sa časopisom “Gest”. Pozorišni razgovori biće vođeni sa Snježanom Banović iz Zagreba, tema razgovora je “Pozorište i antifašizam”.
U okviru Bijenala biće organizovana u saradnji sa Fakultetom dramskih umjetnosti i studijskim programom Dramaturgija javna čitanja drama koje su nastale kao studentski ispitni ili diplomski radovi.
Ljudi i ideja važniji od novca
O tome da li će budžet predviđen za Bijenale uticati na nastupajuću sezonu CNP-a, Ljumović je odgovorio da ova institucija svojim angažmanom nadilazi redovnu djelatnost i ne troši budžet samo za osnovni repertoar i premijerne naslove.
"Recesija nije mimoišla ni naš budžet, koji naravno nije dovoljan za sve ambicije koje imamo"
"Realizujemo značajne druge projekte, poput Bijenala crnogorskog teatra, svjesni uloge kompleksnog djelovanja unutar širokog polja razvoja pozorišne umjetnosti i širenja pozorišne kulture.
Recesija nije mimoišla ni naš budžet, koji naravno nije dovoljan za sve ambicije koje imamo. Vidjećemo, nadam se da neće uticati, jer ljudi i ideje su nam važnija tema od novca, koga nikada dovoljno za umjetničku produkciju", rekao je Ljumović.
Bonus video: