„Neko je davno primjetio da u genetskom kodu porodice Šobajić postoji ta kulturno-prosvjetiteljska misija, a dokaz je da i danas ta linija ima svoje nasljednike u likovima poznatog slikara evropskog i svjetskog renomea Miloša Šobajića i profesora na Muzičkoj akademiji na Cetinju Dragana“, kazao je prof. Mihailo Perošević na tribini „Doprinos Šobajića crnogorskoj umjetnosti i kulturi“.
O Šobajićima su, kako je kazao, pisali mnogi, posebno hroničar Veljko Šakotić, ali samo je akademik Niko Martinović u knjizi „U sazvežđu duha“, koja je objavljena 2009. sveobuhvatno predstavio porodicu koja zauzima posebno mjesto u umjetničko-kulturnom uzdizanju Nikšića, ali i Crne Gore. U pomenutoj knjizi Martinović, koji je objavio i studiju „Od Ilije do Miloša“, predstavio je Maksima, Bekicu, Branka, Iliju, Sima i Petra Šobajića.
Maksim je osnovao čitaonicu, bio je književnik, sakupljao je narodne umotvorine i bio hroničar grada.
Bekica Šobajić, dramski pisac, novinar, dramaturg i glumac, javni radnik i jedan od osnivača čitaonice bio je “vokacijskom slojevitošću i instruktivno kreativnim angažmanom odistinski anticipator modernog građanskog senzibiliteta i progresivnih socijalnih promjena u evropskom duhu”. Jedan je od osnivača “Zahumlja”, bio je saradnik “Nevesinja” i “Onogošta”.
Ilija Šobajić, rodonačelnk crnogorske grafike, bio je i prosvjetno- pedgoški pregalac i bard crnogorske umjetnosti.
Simo Šobajić je bio političar liberalno građanske provenijencije, pripovijedač, publicista, osnivač i urednik “Narodne misli”, “majstor retorskog reda”. Zaslugom njegovog brata Petra posthumno su objavljene dvije knjige – “studija iz oblasti psihokarakterologije “Crnogorci” i zbirka pripovjedaka “Iz kršnog zavičaja”.
Antropogeograf i etnograf Petar Šobajić bavio se proučavanjem etnogeneze dinarskih plemena i njihovom istorijom, dok je Branko bio trgovac, fotograf i vlasnik prvog bioskopa u gradu.
Bonus video: