Procjenjuje se da se svaka peta žena u Crnoj Gori porodi carskim rezom, što je veliki raskorak u odnosu na preporuke Svjetske zdravstvene organizacije da se tom intervencijom završi najviše 15 odsto porođaja.
Tako pokazuju posljednji podaci poznati javnosti iz 2010. godine, koji su predstavljeni u Strategiji za optimizaciju sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite.
Ljekari upozoravaju da se određeni broj žena sam odlučuje za carski rez, iako ne postoje stručne indikacije za takav zahvat. Struka zbog toga upozorava da takva praksa mora prestati i da isključivo ljekari moraju procjenjivati kada će se porođaj završiti normalnim putem, a kada je najbezbjednije za majku i dijete da se radi operacija.
Načelnica porodilišta Kliničkog centra Crne Gore dr Snežana Crnogorac kaže da se u toj ustanovi godišnje obavi više od 3.000 porođaja, a da je procenat carskih rezova posljednjih godina oko 20.
“Svaka peta žena u našem porodilištu porodi se carskim rezom, a što odgovara optimalnim svjetskim kriterijumima za ustanovu tercijernog nivoa zdravstvene zaštite”, kaže Crnogorac.
Ona naglašava da se u porodilištu KCCG strogo poštuju principi medicinske doktrine i akušerske indikacije u odlučivanju o vođenju porođaja kod svake trudnice.
“Broj carskih rezova se u posljednje dvije godine značajno povećao u odnosu na prethodne godine. Zaštita zdravlja majke i ploda u toku trudnoće i porođaja predstavljaju najznačajniji i najhumaniji cilj jednog društva, te se ne sagledavaju kao ekonomska kategorija”, naglašava Crnogorac.
Zdravstvene vlasti ipak ne dijele to mišljenje, već smatraju da je potrebno značajnije smanjiti broj carskih rezova u Crnoj Gori, kako bi se on doveo u ravan preporuka Svjetske zdravstvene organizacije.
Analizom raspoloživih podataka došlo se do zaključka da u Crnoj Gori procenat porođaja završenih carskim rezom u značajnoj mjeri prevazilazi SZO preporuke 10 do 15 odsto od ukupnih porođaja
“Analizom raspoloživih podataka došlo se do zaključka da u Crnoj Gori procenat porođaja završenih carskim rezom u značajnoj mjeri prevazilazi SZO preporuke 10 do 15 odsto od ukupnih porođaja. Samo jednom reformskom intervencijom u pogledu jednog tipa zdravstvene usluge na nivou opštih bolnica, koja bi imala za cilj obezbjeđivanje autonomije u alociranju resursa na mikro nivou i motivisanje neposrednog pružaoca usluga da procenat porođaja carskim rezom svede na nivo SZO preporuke, ostvarila bi se ušteda u iznosu od 750.000 eura”, navodi se u tom dokumentu.
Ukoliko bi i Klinički centar ispoštovao preporuke, procenat bi se popeo na 1,5 miliona eura.
Crnogorac ipak tvrdi da su kriterijumi koji ih vode da porođaj završe vaginalnim putem ili carskim rezom definisani medicinskom doktrinom i akušerskim indikacijama.
“Osnovni cilj je da u datim okolnostima na najbolji način po majku i plod završimo porođaj. Akušerske indikacije su posljednjih decenija, a naročito posljednjih godina proširene, ali se mora znati da su perinatalni morbiditet i mortalitet majke veći kod operativnog završavanja porođaja”, upozorava Crnogorac.
Jovanović: Moguć niz komplikacija
“Pogrešno je da žena zbog straha od porođaja ili bilo čega drugog sama zahtijeva carski rez, jer je riječ o komplikovanom porođaju, o kojem odlučuju ljekari tokom vođenja trudnoće i samog porođaja. Kad akušer dođe do zaključka da bi na bilo kojih način mogao da bude ugrožen život djeteta i majke, prepušta se carskom rezu, što je pozitivna medicinska praksa”, kaže ginekolog dr Milovan Jovanović.
Carski rez je velika hirurška intervencija i ona je ponekad spas i za ženu i dijete, a isto tako, bez prave indikacije nije dobar, jer ima svoje komplikacije. Vaginalni porođaj, gdje su mogući, imaju mnogo manje komplikacija
“Carski rez je velika hirurška intervencija i ona je ponekad spas i za ženu i dijete, a isto tako, bez prave indikacije nije dobar, jer ima svoje komplikacije. Vaginalni porođaj, gdje su mogući, imaju mnogo manje komplikacija”, kaže on.
Jovanović naglašava da se povećani broj carskih rezova povezuje sa smanjivanjem akušerskih procedura poput vakuuma, koje su bile prilično rizične. On je opravdao i povećni procenat carskih rezova, ali samo ukoliko se oni rade da dijete i majka budu bezbjedniji. Ukoliko je prvi porođaj bio carskim rezom, Jovanović objašnjava da to nužno ne znači da se i sljedeći moraju završiti sličnom procedurom.
“Dvije godine nakon porođaja carskim rezom, moguće je da se žena porodi normalnim putem, a sve to zavisi od indikacija zbog čega je carski rez u prvom porođaju urađen”, kaže Jovanović, objašnjavajući da postoje dvije vrste carskih rezova, unaprijed planirani i hitni, koji se radi kada ljekari, nakon početka porođaja utvrde da je bolje da urade hiruršku intervenciju.
Galerija
Bonus video:
