Cirkularni karijes (kvar) predstavlja posebnu vrstu kvara zuba, koja se razlikuje od uobičajenih formi i to kako po vremenu javljanja, tako i po toku, terapiji, ishodu i komplikacijama.
Zapravo, veoma brzo po nicanju prednjih gornjih zuba dolazi do stvaranja zelenkastih naslaga ispod kojih se može uočiti kredasta boja zuba.
Ovo je prvi stadijum nastanka kvara, pa se ubrzo nakon toga javlja karijes.
Oni se spajaju i formiraju kružni karijes oko krune zuba (zbog čega je i nazvan cirkularni karijes), tj. pojavljuje se na mjestima na kojima se kvar obično ne javlja, a to je najčešće dio zuba uz gingivu. Cirkularni karijes se veoma brzo širi, zahvatajući velike površine zuba tako da krunica bude brzo razorena.
Cirkularni karijes se veoma brzo širi, zahvatajući velike površine zuba
Na žalost, sve se ovo dešava bez subjektivnih simptoma.
Etiologija, tj. uzroci nastanka cirkularnog karijesa su mnogostruki.
Danas se smatra da su prije svega tri osnovna uzroka koji mogu da izazovu nastanak cirkularnog karijesa:
- Faktor domaćina - i to prije svega kvalitet gleđi mliječnih zuba.Vratni dio gleđi (dio zuba koji se nalazi na površini) nekih zuba se stvara poslije rođenja, pa je kvalitet takve gleđi slabiji u odnosu na onu stvorenu u toku trudnoće. Drugi odlučujući faktor jeste pljuvačka, tj. lučenje pljuvačke, koja ima zaštitnu ulogu, se smanjuje u toku sna (a bebe najveći dio dana provode spavajući).
- Način ishrane - igra takođe veoma važnu ulogu. U ovom periodu ishrana se sastoji uglavnom od kašaste i meke hrane koja je najčešće vještački zaslađena. Pored toga, obroci su česti, kako danju tako i tokom noći. U ovom periodu se stvaraju loše navike, kao što je navika da se dijete uspavljuje sa cuclom (koja se premaže medom) ili bočicom (koja najčešće sadrži zaslađeni sok). Tada se omogućava da zaslađeni napitak negativno djeluje na zube tokom dugog vremenskog perioda (čitava noć).
- Održavanje oralne higijene - loše održavanje ili neodržavanje oralne higijene omogućava dugotrajno štetno dejstvo hrane na zube, što dovodi do nastanka cirkularnog karijesa. Upravo zbog toga oralna higijena treba da se uvede u što ranijem uzrastu, kako zbog prevencije karijesa tako i zbog sticanja dobrih navika.
(U sljedećem broju čitajte o terapiji za cirkularni karijes)
Bonus video:
