Čuvanje matičnih ćelija iz krvi pupčanika postaje sve češća pojava u svijetu, a stručnjaci iz oblasti regenerativne medicine ukazuju da se njima uspješno liječi oko stotinak oboljenja, od manjih povreda do najtežih bolesti, poput leukemije.
U najstarijoj bolnici u Milanu Ospedale mađore polikliniko (Ospedale maggiore policlinico) danas se obavljaju najsavremenija klinička ispitivanja matičnih ćelija. Dnevno se u nju dopremi 20 uzoraka iz 21 ginekološkog centra u Italiji jer u okviru nje postoji javna banka u kojoj se čuvaju te ćelije.
Direktorka fondacije za istraživanja dr Lorenca Lazari koja je jedan od najpriznatijih stručnjaka iz oblasti regenerativne medicine, rekla je prilikom posjete novinara iz Srbije toj bolnici da se zahvaljujući matičnim ćelijam sačuvanim iz pupčanika uspješno mogu liječiti, odnosno reparirati i oštećena tkiva.
Najveća vjerovatnoća da ce matične ćelije biti odgovarajuće i za drugu osobu je kod najbližih srodnika, odnosno rođene braće ili sestara, zatim kod roditelja, a prije bilo kakve upotrebe kod neke druge osobe, mora se obaviti provjera podudarnosti, takozvana HLA tipizacija
Prema njenim rečima, matičnim ćelijama uspešno se mogu liječiti i osobe sa teškim oboljenjima srca pa se na taj način u Italiji rasterećuju liste čekanja za takve intervencije.
Zahvaljujući tome što su se matične ćelije pokazale korisne u liječenju dr Lazari je osmislila njihovo umnožavanje kako bi postotak uspješnosti liječenja bio još bolji.
Ona je kazala da je trend ostavljanja matičnih ćelija u javnim bankama u Italiji sve učestaliji i da je njihova primjena široka pa tako svaka regija u toj zemlji ima bar jednu banku takvih ćelija.
„Trenutno u okviru javne banke u bolnici u Milanu ima oko 9.000 uzoraka ćelija iz pupčanika koje su korisne za tretiranje mnogih bolesti“, kazala je ona dodajući da se one mogu uzimati i iz koštane srži, sala, jetre, zuba...
Prema njenim riječima, najkorisnije su matične ćelije iz pupčanika , takozvane „ mezenhimalne ćelije“ jer je praksa pokazala da je stopa preživljavanja zahvaljujući njima 70 odsto, a kod onih koje su se koristile iz koštane srži 30 odsto.
Lazari je dodala da je zahvaljujući primjeni tih ćelija moguće preživljavanje prijevemeno rođene djece kojima su pluća nedovoljno razvijena, kao i djece oboljele od dijabetesa. Oštećeno tkivo jetre, takođe, se može vratiti u početnu fazu, navela je ona.
Kada je u pitanju oblast regenerativne medicine u Srbiji i zemljama u njenom okruženju, za sada samo u Srbiji i Albaniji još uvijek ne postoji javna banka, ali zainteresovani građani mogu matične ćelije čuvati i u nekoj od privatnih inostranih banaka.
Najčeće to čine u belgijskoj banci „Krio sejv“ čiji predstavnici navode da se sve veći broj građana interesuje za tu metodu i odlučuje da sačuva te ćelije.
Procedura košta oko 1. 700 eura, a neke od banaka omogućile su građanima i kredite za to, dok je za one koje već imaju oboljele članove u porodici omogućeno besplatno čuvanje ćelija u belgijskoj banci.
Naučni saradnik „Krio sejva“ dr Mima Fazlagić objasnila je novinarima da se već godinu dana čeka na zakonsku regulativu kojom bi bilo odobreno da se prilikom uzimanja krvi, uzme i 5 santimetera tkiva pupčanika kako bi se dobio još veći broj ćelija.
Ona je navela da mnoga porodilišta u Srbiji, naročito u većim gradovima imaju odobrenje Ministarstva zdravlja da se prilikom porođaja mogu uzimati ćelije i dodala da je veoma značajno da se osnuje javna banka i naučno- istraživački centar.
Prema njenim riječima, matične ćelije čuvaju se u specijlanim bunkerima na tečnom azotu pri temperaturi od minus 196 stepeni celzijusa i njihovo čuvanje je neograničeno.
Matične ćelije koje se dobiju iz pupčane vrpce novorođenčeta su matične ćelije tog djeteta, odnosno njemu su imunološki potpuno podudarne.
Procedura košta oko 1. 700 eura, a neke od banaka omogućile su građanima i kredite za to, dok je za one koje već imaju oboljele članove u porodici omogućeno besplatno čuvanje ćelija u belgijskoj banci.
Najveća vjerovatnoća da ce matične ćelije biti odgovarajuće i za drugu osobu je kod najbližih srodnika, odnosno rođene braće ili sestara, zatim kod roditelja, a prije bilo kakve upotrebe kod neke druge osobe, mora se obaviti provjera podudarnosti, takozvana HLA tipizacija, da bi se utvrdilo da li je primalac imunološki podudaran sa davaocem.
Bolnica u Milanu koju su obišili novinari iz Srbije najstarija je bolnica u Italiji i sagrađena je u 15. vijeku, a široj javnosti je poznata po tome što je u njoj Leonardo da Vinči osmislio vježbe iz anatomije.
U dalekoj prošlosti bila je Centar za liječenje infektivnih bolesti u koji su oboleli doprimani čamcima. Pacijenti koji su u međuvremenu preminuli tada su polagani u dvorište bolnice, a danas se u podrumu te medicinske ustanove čuvaju njihove kosti.
U okviru bolnice Ospedale mađore polikliniko 1992. godine osnovana je javna banka matičnih ćelija, a prva transplantacija je obavljena sedam godina kasnije.
Bonus video:
