Miroslav Krleža je danas, po svemu sudeći - najintrigantniji pisac regiona.
Nije bilo davno kada su brojni “stručnjaci” predviđali da je - Krležino vrijeme prošlo, da je navodno pisac Filipa Latinovića i pjesnik Balada Petrice Kerempuha, društveno prevaziđen, svojim lijevim idejama i kritičkom energijom da nije pisac u duhu “novoga vremena”.
No, kao što znamo, veliki pisci vole da priređuju iznenađenja - onda kada ih se želi sahraniti, oni su, naprosto, življi nego ikad...
U ovom trenutku, od Slovenije do Bosne i Srbije, radi se ili je napravljeno nekoliko pozorišnih predstava zasnovanih na literaturi ovog književnog gorostasa.
Rađena prema istoimenom eseju Miroslava Krleže, predstava “Evropa danes“, najskuplja koprodukcija u Jugoistočnoj Evropi u posljednjih nekoliko decenija, premijerno će biti izvedena 16. februara u Mariboru.
Predstavu priprema Slovensko narodno gledališče Maribor, najveći teatar u Sloveniji, a režija je povjerena provjerenom majstoru kakav je Haris Pašović. U produkciju ovog skupog projekta uključeni su i East West Centar Sarajevo i “Evropsko prijestolnico kulture Maribor 2012“.
Kao da je pisao danas
Glavne uloge povjerene su glumcu Mikiju Manojloviću i plesaču i koreografu Edvardu Klugu. Još jedan od kurioziteta ovog projekta jeste i učešće kultnog slovenačkog benda Laibach, koji će uživo izvoditi muziku tokom predstave. Na sceni će pjevati i Mina Špiler, članica popularnog slovenačkog benda Melodrom.
Edvard Klug, direktor Baleta Slovenskog narodnog gledališča, zadužen je i za koreografiju. Dramaturgija je povjerena Dubravki Vrgoč, upravnici Zagrebačkog kazališta mladih.
“"Krleža je ovaj esej pisao u svojim četrdesetim, dakle u svom zrelom stvaralačkom dobu. U njemu je analizirao Evropu i evropsku ideju, vrhunski inteligentno, raskošno educirano i nadahnjujuće zabavno. Ova besprijekorna analiza genijalnog umjetnika nevjerovatno je savremena, kao da je pisana danas“, navodi se u saopštenju.
Reditelj Haris Pašović, jedan je od vodećih reditelja u Jugoistočnoj Evropi i direktor East West Centra Sarajevo. “Pašović režira ovo putovanje stvarajući od njega moderno iskustvo, iznenađujuće i fascinantno, neophodno za svakog pojedinca u Evropi 21. stoljeća“, dodaje se u saopštenju.
Nakon premijere u Velikoj dvorani Slovenskog narodnog gledališča u Mariboru, prva repriza zakazana je za 17. februar.
Trijumf Jagoša Markovića
Kao što rekosmo, komadi Miroslava Krleže, nakon dugogodišnje pauze, ponovo su aktuelni na pozorišnim daskama regiona.
U beogradskom pozorištu Atelje 212 nedavno je premijerno izveden čuveni Krležin komad “Gospoda Glembajevi“. Glavne uloge u ovoj koprodukciji glume slovenački glumac Boris Kavaca (Ignjat Glembaj), Makedonac Nikola Ristanovski (Leone Glembaj) uz pomoć beogradskih glumačkih snaga predvođenih Anicom Dobrom u ulozi barunice Kasteli.
Najvažniji pozorišni kritičari već se utrkuju u komplimentima za ovu predstavu i briljantnu režiju Crnogorca Jagoša Markovića.
U razgovoru za beogradski nedjeljnik “Vreme” Marković je lucidno objasnio zašto je Krleža i danas tako aktuelan pisac, i zašto njegovo vrijeme uporno - ne prolazi.
Bonus video: