Bela Bartok je rekao da je djelo Zoltana Kodaja oličenje mađarske duše i služi izvornom mađarskom folkloru. Djelić te duše nikšićka publika imala je priliku da osjeti tokom večeri koju je organizovala Muzička škola „Dara Čokorilo“.
Panoi na kojima je prikazan životni put i karijera renomiranog mađarskog kompozitora, etnomuzikologa i pedagoga, upotpunjen je muzičkim dijelom programa, u kome su nastupili hor osnovne Muzičke škole pod dirigentskom palicom prof. Jelene Radojičić, sopranistkinja Tijana Blečić, profesorice Ivana Pešić (klavir) i Vesna Šarac (harmonika), te učenice Sara Stamatović i Nađa Radonjić.
Ambasador Mađarske, Kristijan Poša, kazao je da je Kodaj je jedan od najistaknutijih ličnosti mađarske muzikologije i da se u njegovim kompozicijama može prepoznati „svijet melodija i ritma mađarske narodne muzike“.
„Bio je uvjeren da samo ljudski glas i zajedničko pjevanje mogu biti osnova široke muzičke kulture. Prepoznao je važnost muzičke edukacije mladih ljudi i cijelog života se borio za nastavu pjevanja u školama, za uvođenje osnovne muzičke pismenosti u nastavni plan, odnosno za njegovanje horske kulture na mađarskim narodnim osnovama“, kazao je Poša.
Njegova inovativna pedagoška tehnika zasnovana na prirodnom muzičkom talentu kod djece poznata je kao Kodajev metod, a čuvanje narodne muzike preko pomenutog metoda UNESKO je 2016. uvrstio u listu nematerijalne kulturne baštine.
„Kodaj je govorio da muzika treba da bude svačija. Naglašavao je da je muzika duhovna hrana ničim zamijenjena, izvor radosti i pomaže nam da budemo bolji, uravnoteženi, disciplinovaniji i potpuniji ljudi“, kazao je ambasador Mađarske.
Direktorica Muzičke škole, Vjera Vuković, govoreći o karijeri kompozitora čiji je životni moto bio ‘ono što si naslijedio od svojih predaka moraš i sam steći da bi ga posjedovao’, istakla je da je Kodaj „osjećaj pripadnosti svom narodu pokazivao time što se služio folklorom kao muzičkom tradicijom“.
„Njegova nacionalna svijest se ogledala u osjećanju povezanosti sa narodom, njegovom istorijom, sudbinom, aktuelnom stvarnošću, kulturom i načinom mišljenja. Kodaj je stvarao nacionalne dragulje umjetnosti u kojima se na zadivljujući način stapaju uticaji Bramsa i Debisija tokom njegovog boravka u Parizu“, kazala je Vuković uz napomenu da je mađarska narodna muzika bila osnov njegovog stila. Kodajeva djela, kako je kazala direktorica Muzičke škole, su originalna i formom i sadržinom i predstavljaju „sintezu tradicije i sofisticiranog majstorstva zapadno-evropskog stila uključujući klasicizam, pozni romantizam i impresionizam“, ali su i „odraz njegovog dubokog poznavanja i poštovanja narodne muzike Mađarske, Slovačke, Bugarske i drugih zemalja Istočne Evrope“.
„Vjerovao je da muzika pripada svima, a da bi se postigao viši nivo muzičkog razumijevanja, muzičko obrazovanje mora biti razvijeno u okviru školskog sistema“, kazala je Vuković.
Pored brojnih nagrada Kodaj je od mađarske Vlade 1942. dobio Orden za zasluge, a u njegovu čast je 1966. osnovan gudački kvartet pod nazivom „Kodaj kvartet“.
„U svom grlu imate instrument s daleko ljepšim tonom nego što ga ima bilo koja violina na svijetu, samo kada biste ga upotrijebili. Uz ovaj instrument prišli biste nevjerovatno blizu najvećim genijima muzike samo kada bi imao neko da vas vodi“, govorio je Kodaj.
Galerija
Bonus video:
